Çin Devlet Başkanı Xi Jinping BM Genel Toplantısı’ndaki sürpriz açıklamasında dünyanın en büyük karbon üreticisi ilk kez iklim değişikliğine neden olan eylemlerini sonlandırma taahhüdünde bulundu.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping BM Genel Toplantısı’ndaki sürpriz açıklamasında dünyanın en büyük karbon üreticisi ilk kez iklim değişikliğine neden olan eylemlerini sonlandırma taahhüdünde bulundu. Climate Action Tracker’e (CAT) göre, taahhüde ulaşıldığı takdirde bugüne kadar yapılan iklim taahhütlerinde öngörülen küresel ısınmada en büyük azalmayı sağlayacak. CAT’ın arkasındaki iki organizasyondan biri olan Almanya merkezli Yeni İklim Enstitüsü’nden (NCI) Niklas Höhne, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Bu, en azından son beş yıldaki küresel iklim politikasına ilişkin en önemli duyuru” dedi. Çin, net karbon emisyonlarını 2060 yılına kadar sıfıra indirme sözü ile Paris taahhüdünü güncellerse, dünyanın 2.4-2.5 derece kadar ısınması bekleniyor. Bu oran, bilim insanlarının, iklim değişikliğinin en şiddetli etkilerinden kaçınmamızı sağlayacak 1.5 derece sınırının çok üzerinde. Isınmayı bu seviyede sınırlamak için, küresel karbondioksit emisyonlarının 2050 yılına kadar net sıfıra düşmesi gerekecek. Xi ayrıca Çin’in 2030’dan önce karbondioksit emisyonlarında zirveye ulaşacağını söyledi. Çin, dünyadaki karbondioksit emisyonlarının yaklaşık %29’undan sorumlu. CAT, birlikte dünyanın karbondioksit emisyonlarının yaklaşık yarısını oluşturan Çin, AB’nin ve ABD’nin yüzyılın ortasını hedefleyen net sıfır emisyon taahhütlerinin 1.5 derece sıcaklık sınırını ulaşılabilecek hale getirebileceğini söyledi.
Kalifornia dizel ve benzinli araçlardan kurtuluyor
Kaliforniya Valisi Gavin Newsom, dizel ve benzinli motorlara sahip olan araçların 2035 yılında satışını engelleyecek olan kararı imzaladı. Wall Street Journal’in haberine göre Kaliforniya Valisi tarafından imzalanan bu karar, elektrikli otomobil satışlarını ve teknolojilerini desteklemek için iddialı bir girişim. Vali, Kaliforniya’daki karbon kirliliğinin yarısından fazlasından ulaşım araçlarının sorumlu olduğunu da söyledi. Uluslararası Temiz Ulaşım Konseyi’ne göre aralarında Fransa, İngiltere ve Almanya’nın da bulunduğu 17 ülke, içten yanmalı motora sahip olan araçların aşamalı olarak satışlarının durdurulması hedeflerini benimsedi. Vali Newton, “Eş zamanlı krizlerle karşılaştık ama bunlardan hiçbiri küresel ısınma kadar güçlü değil. Bugün atılan bu adım krizi doğrudan ele almak ve soruna karşı cesur davranmak için bir strateji” dedi. Valinin imzaladığı karar; kamyon, inşaat araçları gibi ağır ticari araçların, “mümkün olduğunda” 2045 yılına kadar sıfır emisyona sahip olması gerektiğini söylüyor. Vali Newsom, iklim değişikliğinin en büyük etkisinin geçtiğimiz ay ülkeyi kasıp kavuran, tarihsel olarak feci nitelendirilen yangınların temel nedeni olduğunu söyledi. Elektrikli araçlar her ne kadar sıfır emisyonlu olsalar da ihtiyaçları olan enerjiyi kazanmaları için ülkeler ve şehirler emisyon değeri yüksek olan elektrik santrallarına ihtiyaç duyuyorlar. Kaliforniya son yıllarda daha fazla rüzgar, güneş, jeotermal ve diğer yenilenebilir kaynakları kullanmak için adımlar attı.
Küresel İklim Grevi düzenlendi
İklim krizine karşı mücadele eden Gelecek için Cumalar hareketi 25 Eylül’de 6. Küresel İklim Grevi’ni gerçekleştirdi. Dünyanın dört bir yanında düzenlenen 3500’ün üzerindeki etkinliğin ana temasını iklim adaleti talebi oluşturdu. Türkiyeli iklim aktivistleri de “iklim adaleti sosyal adalet” diyerek dijital mecralarda ve sokakta bir dizi etkinlik gerçekleştirdi. Etkinlikler, sabah saatlerinde Eko-Öğrenci Hareketi’nin pankart eylemiyle başladı. Aktivistler, İstanbul Galata Köprüsü üzerinde “İklim adaleti hemen şimdi” pankartı açtılar. Genç iklim aktivistleri Bebek Parkı’nda bir araya gelerek “geleceğimiz ve ekosistem için mücadeleden vazgeçmeyeceğiz” çağrısı yaptılar. Ayrıca, iklim krizinden etkilenen grupları temsil eden on ayrı figür, gün içinde Beşiktaş-Barbaros Meydanı’na yerleştirildi. 2 metre boyundaki figürler, yazılı mesajlarıyla iklim krizinin sosyal adaletsizlikleri artırdığı uyarısında bulundular. Figürler arasında iklim krizi yüzünden göç etmek zorunda kalanlar, krizden daha fazla etkilenen kadınlar, iklim krizi felaketleri ile karşı karşıya kalan kişiler, ve artan yangınlar nedeniyle can veren hayvanlar temsili olarak yer aldılar.
Ormanlar doğal biçimde yeniden büyümeye bırakılmalı
Araştırmalar, ormanları yeniden dikmenin maliyetinin ve zorluğunun Dünya‘nın karbon emme kapasitesini eski haline getirmenin tek yolu olmayabileceğini gösterdi. Guardian‘ın aktardığına göre, ormanları ayakta tutmak, hala iklim krizinin etkisini azaltmanın önemli bir yolu; ancak dünyanın pek çok yerinde geniş orman ve çalılık alanları zaten ormansızlaştırma, başarısız tarım ve benzeri biçimlerde çölleşmiş ve bozulmuş durumda. Geleneksel çözüm; çiftçiler, ağaç kesenler ve madencilerin ardında bıraktığı yıkımın ağaç dikilerek kendine getirilmesi ve karbon dengesinin yeniden kurulması yönündeydi. Ancak Nature dergisinde yayınlanan bir makale, ormanların doğal biçimde yeniden büyümeye bırakılmasının hem maliyet açısından daha hesaplı hem de yaban hayatın kendine gelmesine daha uygun olduğunu ortaya koydu. Araştırma ekibinin başındaki isim olan Nature Consevrancy‘den Susan Cook-Patton, Guardian’a doğal yeniden büyümenin en basit seçenek olduğunu söyledi: Ormanın kendine gelmesini engelleyen rahatsızlık her ne ise onun kaldırılması gerekir. Mesela arazide sorun otlanma ise, inekleri uzaklaştırmak ya da çit dikilmesi gerekebilir. Ancak bir engel yoksa, aktif ekim yapmadan orman kendine dönmeye bırakılır. Eğer tohum kaynağı yakınlardaysa ve bölge çok fazla hasar görmemişse, kendi başına büyüyen bir orman çeşitliliği görülebilir. Ancak bölge bozulmuşsa ve tohumlar uzaktaysa ya da tohumun çeşitliliği az ise, bölgeye kısmi ya da tümden aktif olarak tohum ekimi yapılması gerekebilir. Ancak unutulmamalı ki aktif ekim ille de çeşitliliği beraberinde getirmez.
