Orijinali de geçen yıl içinde yayımlanan bir çalışmaEinstein'ın Canavarları; diğer bir deyişle, kara deliklere ilişkin çok daha güncel bilgiler ışığında kaleme alınmış. Benim gibi, bu konuda en son Stephen Hawking'in Kara Delikler ve Bebek Evrenlerkitabını okuyanlar için de iyi bir hatırlatma / güncelleme olacaktır!
Şu sıralar Dünya yüzeyindeki büyük bir çoğunluk, belki de hiç olmadığı kadar kalabalık bir kitle gözlerini gökyüzüne, daha da ötesi uzaya dikmiş durumda. Hayır, Elon Musk nedeniyle değil, başka bir şeyler olacak diye bekliyorlar: zeki varlıkların ziyareti gibi örneğin, hatta istilası; yolunu kaybetmiş bir 'taş parçası'yla (namıdiğer meteor) hesapta olmayan bir karşılaşma ya da yaşamın gerçek kaynağı Güneş'te ufak bir aksaklık... 2020 yılının pek de iyi başladığı ve devam ettiği söylenemez sonuçta. Göğe bakarak, başımıza daha ne gelebilir ki, diye düşünenlerin aklına, elbette kara delikler de düşecektir. Toptan bir yutulma belki! Günümüzün özellikle kozmoloji ve astrobiyoloji alanındaki önemli bilim insanlarından biri olarak gösterilen Chris Impey de, kara delikleri, 'canavarlar' olarak nitelendiriyor zaten. Ve bu tuhaf cisimlerle ilgili en yeni çalışması da, Einstein'ın Canavarları isimli kitabı.
Çok değil, geçen sene nisan ortasında, kara delikler konusunda yapılan ilk doğrudan gözleme tanıklık etmiştik. Bilim insanları, ilk defa bir kara deliğin doğrudan fotoğrafını çekmeyi başarmıştı; Dünya'dan yaklaşık 55 milyon ışık yılı uzakta bulunan Messier 87 (kısaca M87) galaksisinin merkezindeki kara deliğin fotoğrafı. Ama tabii ki bu, kara deliklerle ilgili artık bilinmesi gereken her şeyi bildiğimiz anlamına gelmiyordu. Üstelik, Chris Impey'nin de dikkat çektiği gibi, kara delikler hakkında çoğu insanın bildiğini zannettiği şeylerin önemli bir kısmı esasen yanlış olabilir: "Kara delikler, etraflarındaki her şeyi emen kozmik elektrik süpürgeleri değildir. Yalnızca kendi olay ufuklarının çok yakınındaki uzay ve zamanı bozarlar. Kara delikler, evrenin kütlesinin küçük bir parçasından sorumludur ve en yakın kara delikler yüzlerce trilyon kilometre uzaklıktadır. Onları zamanda yolculuk veya başka evrenlere seyahat etmek için kullanmak pek muhtemel değildir. Kara delikler kara bile değildir. (...) Kara delikler muhakkak tehlikeli olacak diye bir şey yoktur. Çoğu galaksinin merkezindeki kara deliklere düşseniz bir şey hissetmeyebilirsiniz; tabii gördüğünüz şeyi birilerine anlatma şansınız da olmaz."
Orijinali de geçen yıl içinde yayımlanan bir çalışmaEinstein'ın Canavarları; diğer bir deyişle, kara deliklere ilişkin çok daha güncel bilgiler ışığında kaleme alınmış. Benim gibi, bu konuda en son Stephen Hawking'in Kara Delikler ve Bebek Evrenlerkitabını okuyanlar için de iyi bir hatırlatma / güncelleme olacaktır!
Chris Impey de, hiç kuşkusuz değiniyor Stephen Hawking'e. Şöyle bir anekdot aktarıyor: "Biri şöyle sordu: 'Bir gün insanlığı yok olmaktan kurtarmak için kara delikleri kullanabilecek miyiz?' Hawking duraksadı, sonra klavyeye şöyle yazdı: 'Umarım hayır.' Bir başka soru şöyleydi: 'Kara deliğe düşen biri sağ kalabilir mi?' Hawking yavaşça cevabını yazdı: 'Olabilir. Zaten işim başımdan aşkın.'"
EINSTEIN'IN CANAVARLARI
Chris Impey
Çeviren: Ilgın Yıldız
Say Yayınları, 2020, 359 s.
