Açık Gazete: 21 Mayıs 2018

Açık Gazete
-
Aa
+
a
a
a

“Kıyametin Çetelesi”ne Atılan 5 Yeni Çentik"

Sondan geriye doğru gidelim:

1) Saygın bilim dergisi Science’ın 18 Mayıs 2018 tarihli nüshasındaki son araştırma: Dünyada koruma altındaki doğa bölgelerinin üçte biri bizzat insan tarafından yok edilme tehdidi altında. “İnsanı afallatan” bir “gerçeklik testi” 6 milyon kilometrekareden fazla bir alanın, insan faaliyetlerinden derinlemesine –hatta ölümcül şekilde– etkilendiğini ortaya koyuyor.

Bu faaliyetler şunlar: madencilik, ağaç kesimi, endüstriyel tarım, şehirleşme, yol yapımları, enerji santralları.

Araştırmayı yapan akademisyenler, insanın biyolojik çeşitliliği korumaktaki bu acizliğini “afallatıcı” sıfatı ile tarif ediyorlar. Avustralya’nın Queensland üniversitesi mensubu ve önde gelen doğa koruma uzmanlarından Profesör James Watson, “yeryüzündeki tüm türleri 50 yıl içinde kaybedebiliriz. Zaman dar ve hemen harekete geçmemiz şart!” diyor.

(https://www.commondreams.org/news/2018/05/18/reality-check-report-shows-staggering-failure-protect-biodiversity-humans-threaten)

2) Gene Science dergisinin aynı sayısında, G. Afrika’da Stellenbosch Üniversitesi mensubu olan ve biyolojik çeşitlilik konusunun en büyük uzmanlarından Guy Midgley’in bir araştırması yayınlandı. “İklim değişikliğinin gerçek olup olmadığı hakkında haddinden fazla tartışma oluyor. Asıl ihtiyaç duyduğumuz şey, bu sorunu nasıl çözeceğimizdir” diyor Profesör Midgley ve ekliyor: “2 dereceden fazla hararet artışı, dünyayı birkaç milyon yıldır görmediği bir sıcaklığa taşır.” (https://www.sun.ac.za/english/Lists/news/DispForm.aspx?ID=565

3) Ve gene Science dergisinde bir yeni araştırma daha:  Bugüne kadar böcekler üzerine yapılmış en kapsamlı araştırmada küresel ısınmanın böceklerin neredeyse yarısını yok edeceği ortaya çıkmış durumda. Birleşik Krallık’ta East Anglia Üniversitesi’nin önde gelen böcek bilimcilerinden Profesör Rachel Warren şöyle diyor: “En hassas grubun böcekler olduğunu gösterdik. Böcekler önemli, çünkü eko sistemler (yani doğal hayat sistemleri) böcekler olmadan işlemez. Böcekler, beslenme zincirinde mutlak derecede kritik bir rol oynarlar.” Sussex Üniversitesi’nden Profesör Dave Goulson da şu “uğursuz” yorumu eklemiş: “... İnsan nüfusu çoğaldıkça, yaban hayatını negatif etkileyen tüm diğer faktörleri de eklediğimizde Yeryüzü gezegeninde biyolojik çeşitliliğin geleceği karanlık gözüküyor.”

(https://www.theguardian.com/environment/2018/may/17/climate-change-on-track-to-cause-major-insect-wipeout-scientists-warn)

4) Saygın Nature dergisinin 16 Mayıs tarihli nüshasında yayınlanan yeni bir araştırmada (https://www.nature.com/articles/s41586-018-0106-2) ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) adlı kuruluşun mensubu bilim insanları, 31 yıl önceki Montreal Protokolü ile getirilen dünya yasağından sonra son 8 yıldır dünyada resmen “roket hızıyla arş-ı âlâ’ya fırlayan” Kloroflorokarbon (CFC-11) gazlarının gizemli kaynağını bir an önce ortaya çıkarıp, Ozon tabakasını muhtemel bir felaketten kurtarmamız gerektiği konusunda tüm insanlığı uyarıyorlar. Atmosferdeki kimyasalları gözleyen NOAA ekibin öncü isimlerinden Stephen Montzka: “Ben bu işi 27 yıldır yapıyorum ve hayatımda gördüğüm en şaşırtıcı şey bu oldu” demiş. Ve eklemiş: “Düpedüz şoka girdim.”

(https://www.theguardian.com/environment/2018/may/16/mysterious-rise-in-banned-ozone-destroying-chemical-shocks-scientists)

5) ABD’nin öncü Ulusal Atmosfer ve Uzay İdaresi’ne (NASA) mensup bilim insanları, gelişkin uzay uyduları sistemini (GRACE) kullanarak gerçekleştirdikleri ilk geniş kapsamlı incelemeyi 15 Mayıs tarihinde yayınladı. Araştırmada, dünya üzerinde 30 “sıcak nokta”da (hotspot) giderek keskinleşen su kıtlığı konusunda dünyaya önemli bir uyarı yapmışlar. Başta Orta Doğu, Hindistan, Çin, Avustralya, Kuzey Kutbu (Arktika), Güney Kutbu (Antarktika) ve California gibi 19 hayati bölgede de insan faaliyetleri ve küresel ısınma gibi “insan parmak izleri”nin net olarak bulunduğunu –nedense biraz da hayretle karışık–  tespit etmişler. NASA bilimcileri, yüzyılın temel çevre sorununun su kıtlığı olacağı konusunda fikir birliğine varmış durumdalar. Büyük bir sorumlulukla hükümetler işe hemen el atmazlarsa, sorunun dramatik bir şekilde büyüyeceği konusunda uyarılarda bulunan başka birçok yorum medyada göze çarpıyor.

(https://www.theguardian.com/environment/2018/may/16/water-shortages-to-be-key-environmental-challenge-of-the-century-nasa-warns; (https://www.theguardian.com/environment/2018/may/16/water-shortages-to-be-key-environmental-challenge-of-the-century-nasa-warns)

Bir akademisyen dinleyicimizin isabetli teşhisiyle yıllardan beri tuttuğumuz "kıyamet çetelesi"ne son bir hafta içinde atılmış “çentik”lerden sadece 5ine yukarıda yer verdik. Ana soru şu: Bütün bunlar bize karşı girişilmiş büyük bir komplonun parçaları olmasın sakın?

Haydi hayırlısı inşallah.

Vakanüvis ÖM