Biraz da Büyük Firmalar
Yeniliği genişçe tanımlayacak olursak kurumların ekonomik ve sosyal potansiyellerindeki değişime odaklanmış herhangi bir yeni, sorun çözücü ya da fırsatlara yönelik amaçlı fikir kullanımı süreci diyebiliriz. Kısaca yenilik için bir fikriniz olacak ve bu fikir sizin sosyal ve ekonomik potansiyeliniz üzerinde etkili bir fikir olacak. Üstelik bu fikir yeni olacak ve değişime odaklanmış olacak. Üstüne üstlük de sorun çözücü olacak. Bunları neden bu kadar derin analiz ediyorum? Gayet basit; bütün bu özellikleri bir arada bir büyük yani dev firmada bulabilmek nerdeyse olanaksıza yakın.
Quinn, büyük firmaları uzun yıllara yayılmış bir çalışma ile yenilik konusunda araştırmış. Bu firmaların içinde yenilikçi diyebildiklerinde şu yedi özelliği görmüş:
1. Atmosfer ve vizyon. Üst düzey yöneticilerin, sürekli yeniliği desteklemek amacıyla, firmalarının değerler sistemini yönettiklerini saptamış.
2. Pazara yönelme.Üst kademede sürekli ve kuvvetli bir market yönelimi ve pazarlama bölümü ile teknik bölüm arasındaki ilişkileri düzgün tutacak bir mekanizma olduğunu görmüş.
3. Küçük ve düz organizasyonlar. 400 kişiyi aşmayan bölümler ve 6-7 kişilik geliştirme ekiplerinden oluştuklarını tespit etmiş.
4. Çoklu yaklaşımlar.Aynı anda paralel prototip efor sarfı saptamış.
5. Gelişme hamleleri. Bunun riskleri çok azalttığını ancak yönetiminin zor olduğunu görmüş. Bu tip gelişmiş hamleleri yapacak insanları yönetmek oldukça zordur.
6. Pis kokan işler. Firma katı kurallarından ufak tefek sapmalar, bürokrasinin hafif alaya alınması, hiyerarşik düzene tam uymamalar tespit edilmiş.
7. Interaktiv öğrenme. Limitli ortaklıklar, risk sermayesi, akademik yararlanmalar, joint venture’ler gibi normal olmayan bilgi edinim yolları bulmuş.
MacMillan ve George ise bir alt düzeydeki yöneticilerin önemine değiniyorlar. Bu düzeydeki yöneticilerin yenilik açısından ateşlenmeleri için de şunlar gerekiyormuş:
1. Şartları seçin
2. Uygun yapıyı tasarımlayın
3. Uygun desteği sağlamaya kendinizi adayın
4. Bir risk sponsoru saptayın
Bu durumda bir senior yöneticiden bekleyecekleriniz de şunlar:
1. Disiplin oluşturmalı ve bir sonuç üzerine odaklanmalı
2. Kilometre taşları belirlemeli ve hedeflerine ulaşıp ulaşmadığı ya da o yolda hangi mesafede olduğu ölçülebilmeli
3. Yaralı atı vurmalı. Hedefine kilitlenmeli ve aksilikler onu vazgeçirememeli
Sherman, Amerika'nın en yenilikçi büyük kuruluşlarını incelemiş ve şu on ortak durumu saptamış.
1. Korku. Bu duygu yeniliğe adanmışlığı besliyor
2. Pazarlama düşkünlüğü yaygın.Bu firmaların tamamı müşterilerin dinliyorlar.
3. Kurumsal kültür tamamen tanımlanmış. Stratejik hedeflerde yoğun bir fikir birliği oluşmuş.
4. Yeni fikirleri araştırmak insafsızca yönlendirilmiş. Sadece kendi rekabet alanlarında yenilik için fikirler oluşturuyorlar.
5. Üst düzey yöneticiler risk ve finansal kontrolları üstlenmişler.
6. İletişim üst düzeydi. Değişik disiplinlerdeki insanlar izole edilmiyorlardı.
7. Kurum misyonu açıkça belirlenmiş.Firmanın en düşük düzeydeki çalışanının dahi anlayacağı açıklık ve kesinlikte bir hedef var.
8. İhtiyat zamanı ve parası ayrılmış. Örneğin hiç kimsenin gözü araştırma geliştirme grubunun bir sonraki projesinin bütçesi üzerinde değil.
9. Adem-i merkeziyetçilik var.Bütün işler merkezde toplanmamış böylece pazara ulaşmak kolaylaşmış.
10. Başarısızlık tolere edilirken başarı da alkışlanıyor. Yenilik saptanıyor, hedefleniyor ve ödüllendiriliyor.
Drucker, başarının arkasında acı var diyor. Verimli yeniliğin yüzde doksanının arkasında sıkı çalışma, sistem ve analizlerin varlığının olduğuna inanıyor. Girişimcilik ve yenilik dört ana alanda toplanmış pratiklerin ve politikaların oluşturduğu amaçlı ve sistematik yönetim disiplinidir diyor. Bu alanlar da şunlar:
1.Eğilim. Kuruluş yeniliğe eğilimli bir yapıda olacak ve değişikliği bir tehditten çok bir fırsat olarak görecektir.
2. Takdir etme.Şirket performansı sistematik bir şekilde değerlendirilmesi şarttır.
3. Özel pratikler. Girişimci yöneticilik organizasyonel yapıya, yönetime, kompensasyonlara, teşviklere, ödüllere ve istihdam politikalarına ilişkin özel pratiklere sahip olmalıdır.
4. Yapılmaması gerekenler.Girişimciliği oturmuş iş üniteleri ile karıştırmayın; girişimci yöneticiliği kendi sisteminize uygun inşa edin.
Bir Yenilikçi Yönetim Yaklaşımı
Daha fazla yenilikçi olmak isteyen büyük ve muhafazakar firmalar öncelikle bu işe yeniliğin yönetilebileceği ve hatta yönetilmesinin şart olduğu fikri ile başlayabilirler. Bu onların üst düzey yöneticilerini bir parça rahatlatacaktır. Size şimdi böyle bir yenilik için gereken dört sihirli aşamayı sunayım.
1. Üst düzey yöneticilerin kendilerini yeniliğe adaması ve işin içine burunlarını sokması aşaması. Onları gören bir alt düzey yöneticileri önce bilinçsiz sonra giderek gerçekten inanarak onları takip edeceklerdir.
2. Yerleşik iş yöneticiliğinden ayrılmış bir yenilik yönetim organizasyonu kurulması. Bu biraz riskli aşama ancak başarılı olunca geri dönüş yolu da tıkanır. Dolayısı ile mümkünse başarı şansının çok yüksek olduğu yenilik ile başlayın işe.
3. Kuvvetlendirici olma ve verme aşaması. Yenilik yolunda yürüyenlere diğerlerinden fazla destek verin. Ödüllendirin. Başarısızlığı ilk seferinde kolay affedin.
4. Yenilik yönetiminin prensiplerini aşılayın. Sistematik bir şekilde ancak yavaş yavaş prensipleri oluşturun. Yenilikçilik başıboşluk değildir. Bürokrasiyi azaltın ama sıfırlamayın. Markete iyice yaklaşın ama yerinizi unutmayın. Pazarlama ile teknoloji arasına köprü kurun ama birbirlerine karıştırmayın.
İnsanların ve fikirlerin başarılı olma olasılığı varsa bunu onlardan sırf büyük bir firmasınız diye esirgemeye kalkmanız günün birinde çok ta büyük bir firma olmadığınızı gösterecektir size. Firma gelenekleriniz içine yenilikçiliği de katmanız gelenek bozmak demek değildir.
Haftaya: Girişimcilik ve yenilikte kurumsal düzeylerin yapısı