24 Ocak 2006cnnturk
BM Genel Sekreteri, aşağıda ana unsurları sunulan eylem planının uygulanması amacıyla ilgili taraflarla istişarelerde bulunma keyfiyetini değerlendirmeye davet edilir:Türkiye'nin deniz limanlarının, AT-Türkiye Gümrük Birliği kapsamındaki malların ticareti çerçevesinde Kıbrıs Rum gemilerine açılması; Kıbrıs Rum havayolu taşıyıcılarının üst uçuşlar için Türk hava sahasını kullanmalarına ve Türk havaalanlarını kullanmalarına, ilgili uluslararası kurallar ve usuller çerçevesinde izin verilmesi; Gazimagosa, Girne ve Gemikonağı dahil, Kuzey Kıbrıs'taki limanların, Kıbrıs Türk yönetimi altında malların, kişilerin ve hizmetlerin uluslararası dolaşımına açılması; Ercan Havaalanı'nın Kıbrıs Türk yönetimi altında doğrudan uçuşlara açılması; Kuzey Kıbrıs'ın ekonomik bir varlık olarak AB gümrük birliğine pratik açıdan dahil edilmesi amacıyla, özel düzenlemelerin yürürlüğe girmesi. Ada'daki taraflar arasında ve taraflar ile dünyanın geri kalanı arasında ticaretin engelsiz biçimde yapılmasının sağlanması; Kıbrıs Türk tarafının uluslararası sportif, kültürel ve sosyal alanlardaki diğer faaliyetlere serbestçe katılabilmesi; Uygulama için şu adımların atılmasını öneriyoruz: Üzerinde mutabık kalınacak bir takvim çerçevesinde bir bütün olarak uygulanacak eylem planına nihai şeklini vermek amacıyla, BM Genel Sekreteri'nin himayesinde ve Türkiye, Yunanistan, Kıbrıs Türk tarafı ve Kıbrıs Rum tarafının katılımıyla en geç Mayıs/Haziran 2006'ya kadar bir üst düzey toplantı gerçekleştirilmesi; Eylem planı ve toplantının sonuçlarının BM Genel Sekreteri tarafından BM Güvenlik Konseyi'ne sunulması; BM Genel Sekreteri'nin ayrıca, gelişmeleri Güvenlik Konseyi'ne rapor etmek amacıyla, planın uygulanmasını sürekli gözetim altında tutacak bir mekanizma kurulması hususunu da değerlendirmesi; BM'nin ve AB Komisyonu'nun özellikle Kıbrıs Türk tarafına sağlayacağı destek, önerilen tedbirlerin uygulanmasını kolaylaştırmaya yardımcı olacaktır. Eylem planı hiçbir şekilde ilgili tarafların hukuki ve siyasi pozisyonlarına halel getirmeyecektir. Eylem planı, Kıbrıs sorununa kapsamlı çözüm perspektifinden, Ada'da gerçek bir işbirliği ve karşılıklı güven ortamı yaratmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda Türkiye, Kıbrıs sorununa BM Genel Sekreteri'nin iyi niyet misyonu çerçevesinde ve BM Genel Sekreteri'nin planı temelinde kapsamlı bir çözüm bulunmasına yönelik çabalara bağlılığını korumaktadır. Türkiye, 2006 yılı içinde kapsamlı bir çözüme ulaşılmasını içtenlikle ümit etmektedir. Açıklayıcı not: Türkiye, Kıbrıs sorununa BM Genel Sekreteri'nin iyi niyet misyonu çerçevesinde ve BMGS'nin planı temelinde kapsamlı bir çözüm bulunmasına yönelik çabalara bağlılığını korumaktadır. Türkiye, adil ve kalıcı bir çözümün bölgede barış ve istikrarın sağlanması ile uyumlu ilişkilerin kurulmasına büyük katkısı olacağına inanmaktadır. Bu çerçevede, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Sayın Abdullah Gül'ün 30 Mayıs 2005 tarihinde, Kıbrıs konusu bağlamında, özellikle malların, kişilerin ve hizmetlerin serbest dolaşımına getirilen tüm kısıtlamaların eşzamanlı olarak ilgili tüm taraflarca kaldırılması için sunduğu öneriler hatırlanacaktır. Sözkonusu öneriler, bütün tarafların BM çerçevesinde kapsamlı bir çözüm için birlikte yeniden çaba harcayabilecekleri, taraflar arasındaki farklılıkların azaltıldığı bir karşılıklı güven ve ekonomik kalkınma ortamı yaratılmasını teminen bütün taraflara özlü kazanımlar sağlayacak şekilde, iki tarafa yönelik kısıtlamaların dengeli ve adil bir biçimde kaldırılmasının önünü açmaktaydı. Kapsamlı çözümün temel ihtiyaç olduğu kuşkusuzdur. Ancak buna ulaşılana değin, Kıbrıs Adası ve çevresindeki ekonomik ve sosyal kalkınmayı engelleyen ve istikrarı tehdit eden tüm kısıtlamaların kaldırılmasına yönelik bir sürecin başlatılmasının zamanının geldiği görüşünü de taşımaktayız. Bu bağlamda, bir Eylem Planı kabul edilerek bir bütün olarak iyi niyetle uygulanabilir. Uluslararası toplumu böyle bir uzlaşıyı teşvik etmeye ve önerilen eylem planını aktif biçimde desteklemeye davet ediyoruz. Bu yeni girişim, Kıbrıs sorununa kapsamlı bir çözüm bulununcaya kadar, uygulamaya dönük düzenlemelerle ekonomik kalkınmanın önünü açacak bir geçiş süreci yaratma yönünde güçlü bir potansiyeli beraberinde getirmektedir. Önerilen eylem planı taraflarca karşılıklı olarak kabul edilecek kapsamlı bir çözümün alternatifi olmadığı gibi, ilgili tarafların hukuki ve siyasi pozisyonlarına da halel getirmemektedir. Uygulamaya dönük bu düzenlemeler, kabul edilecek bir takvim çerçevesinde, ulaşıma ilişkin olanlar dahil, malların, kişilerin ve hizmetlerin serbest dolaşımına getirilen tüm kısıtlamaların kaldırılmasını öngörmeli ve AB gümrük birliğinin uygulanması kapsamında tarafların tedricen birbirlerine uyumlaştırılmaları perspektifini Kıbrıs'taki iki tarafa sunmalıdır. Doğrudan ticaret, seyahat, doğrudan uçuş ve artırılmış temaslar, daha güçlü bir bölgesel işbirliğinin temel dayanaklarını oluşturabilir. Öneriler, gerçekten ortaklık anlayışıyla uygulandıkları takdirde, BM çözüm sürecini son aşamaya doğru ilerletmeye de büyük katkıda bulunacaktır. Bu bağlamda Türkiye, BM Genel Sekreteri'ni, ilgili tüm taraflar arasındaki tüm kısıtlamaların tamamının kaldırılmasına yönelik kapsamlı bir girişimin geliştirilmesine öncülük etme keyfiyetini değerlendirmeye davet etmektedir. BM himayesinde ve Kıbrıs'taki her iki taraf ile Türkiye ve Yunanistan'ın katılımıyla üst düzey bir toplantı düzenlenmesi bu yönde ilk adımı oluşturabilir. Bu toplantıda nihai aşamaya getirilecek eylem planı BM Güvenlik Konseyi'ne sunulacaktır. Türkiye, hazırladığı eylem planının ana çizgilerini, bu notun ekinde uluslararası toplumun değerlendirmesine sunmaktadır.
