27 Kasım 2007
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın (UNDP) bu yılki insani gelişme raporunun bu yılki teması küresel iklim değişikliği ve insani dayanışma.
"İklim değişikliğiyle mücadele: Bölünmüş bir dünyada insani dayanışma" başlığını taşıyan rapor "İklim değişikliğinin öğrettiği en zorlu derslerden biri karbona dayalı büyümenin ve zengin ülkelerin savurgan büyümesinin çevresel olarak sürdürülemeyeceğidir" diyor.
Ancak raporun yazarlarına göre "doğru reformlarla sera gazı salımlarını ekonomik büyümeyi feda etmeden sürdürülebilir düzeye çekmek" mümkün. "Refahın yükselmesiyle iklim güvenliği birbiriyle çatışır hedefler değil."
Derviş: Yoksullar en sert bedeli ödemekle karşı karşıya
UNDP Başkanı Kemal Derviş, raporun sunumunda "İklim değişikliği bütün insanlık için bir tehdit. Ama bunda hiçbir sorumluluğu bulunmayan yoksullar en sert ve ilk insani bedeli ödemekle yüz yüze" diye konuştu.
Rapor, çözüm için "ikili yol" öneriyor: Bir yandan 21. yüzyıldaki sıcaklık artışını 2 derecenin altında tutmak, diğer yandan iklim değişikliğinin sonuçların uyum sağlamak için uluslararası işbirliği.
Etkiyi azaltmak için yazarlar gelişmiş ülkelere sera gazı salımlarının 1990'daki düzeyini 2050'ye kadar yüzde 80, 2050'ye kadar da yüzde 30 oranında azaltmalarını, öneriyor.
Gelişmekte olan ülkeler içinse 1990'daki salımı 2050'ye kadar yüzde 20 oranında azaltmaları öneriliyor.
İşbirliği için de, zengin ülkelere yoksulluğu gidermedeki uluslararası işbirliği çabalarında iklim değişikliğine uyumu merkeze almalarını öneriyor.
Rapordaki bazı öngörüler şöyle:
Kuraklık ve artan sıcaklıkla tarımsal sistemlerin çöküşü 600 milyondan fazla insanı açlıkla karşı karşıya bırakıyor. Özellikle Sahra-altında 2060'a kadar yüzde 26 verimlilik kaybı yaşanabilir. 2080 itibarıyla 1,8 milyar kadar insan su sorunu yaşayacak. Özellikle Güney Asya ve Çin vahim bir çevre kriziyle karşı karşıya kalabilir. Seller ve tropik fırtınalar nedeniyle 322 milyon insan yerinden edilebilir. 70 milyondan fazla Bangladeşli, 22 milyondan fazla Vietnamlı iklim değişikliğinden kaynaklanan sellerden etkilenebilir. Artan sağlık riskleriyle birlikte 400 milyondan fazla insan sıtma tehlikesiyle yüz yüze kalabilir. (TK)
