13 Haziran 2006Uluslararası Af Örgütü
Uluslararası Af Örgütü, 18 Nisan 2006 tarihinde TBMM’ye sunulan ve şu an TBMM’ye yeniden sunulmadan önce alt komisyonda tekrar gözden geçirilmekte olan “Terörle Mücadele Yasası’nın Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yasa Tasarısı”nın uygulamada uluslararası insan hakları hukukunu ihlâl edebilecek ve bireylerin insan haklarının ihlâllerini kolaylaştırabilecek geniş ve sert hükümleri içermesinden kaygı duymaktadır. Örgüt, yasa tasarısının ifade özgürlüğü ve adil yargılanma hakları dahil olmak üzere, bireysel özgürlüklere karşı temel tehdit oluşturan bir güvenlik gündemi içinde yer aldığı görüşündedir. Yeni yasa tasarısında, mevcut Terörle Mücadele Yasası’ndaki (1991) terör tanımı yeniden düzenlenmeyerek, bu tanım geniş ve muğlak olarak bırakılmıştır. Yeni yasa tasarısının bir olasılıkla terör suçu olarak cezalandırılabilecek suçların yelpazesini çarpıcı bir şekilde genişletmesi aynı derecede kaygı vericidir. Bu yüzden, yasa yürürlüğe girerse birçok birey kendisinin “terörist” olarak nitelendirildiğini görebilecek, organize suç ve terör suçlarının yargılandığı ağır ceza mahkemelerinde yargılanabilecek ve terörle mücadele mevzuatının daha ağır yaptırımlarıyla karşı karşıya kalabilecektir.Geçmişte de Uluslararası Af Örgütü başka yargı sistemlerinde kabul edilen katı terörle mücadele kanunlarına yönelik derin kaygılarını dile getirmiştir. Bunlar arasında Terrorism Act 2000 ve en son olarak Mart 2006 sonunda kabul edilen Terrorism Act 2006 de dahil olmak üzere, İngiltere’de kabul edilen mevzuat özellikle dikkate değerdir. Uluslararası Af Örgütü, Türkiye Hükümeti’ne ve şu anda kanun tasarısını inceleyen Meclis Adalet Alt Komisyonu’na terörle mücadele etmek için alınan tüm önlemlerin Türkiye’nin uluslararası insan hakları ve mülteci hukukuna uygun olmasının sağlanmasının gerekliliğini hatırlatmaktadır. Bu, örneğin BM Güvenlik Konseyi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından birçok kez dile getirilmiştir. Uluslararası Af Örgütü, Türkiye Hükümeti’ne ve Meclis Adalet Alt Komisyonu’na Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi “İnsan Hakları ve Terörle Mücadele Hakkında İlkeler”de ifade edilen aşağıdaki hususları hatırlatmaktadır:II. Devletlerin terörle mücadele konusunda aldığı tüm tedbirlerin her tür keyfiyetten ve ayrımcı ya da ırkçı muameleden uzak, insan haklarını ve hukukun üstünlüğünü gözeten tedbirler olması ve uygun bir denetime tabi olması gerekir.III.1. Devletlerin terörle mücadele amacıyla aldıkları tüm tedbirlerin hukuka uygun olması gerekir.III.2. Alınan herhangi bir tedbirin insan haklarını kısıtlaması halinde, bu kısıtlamaların mümkün olduğunca açık bir şekilde ifade edilmesi, gerekli olması ve güdülen amaçla orantılı olması gerekir.IV. Her şart altında, özellikle de, kişinin şüphelenildiği ya da hüküm giymiş olduğu eylemin türünden bağımsız olarak, kişinin yakalanması, sorgulanması ve alıkonulması esnasında işkence, insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele ya da cezalara başvurulması mutlak surette yasaktır.