CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun, partisinin cumhurbaşkanı adayı olarak Muharrem İnce'yi açıkladığı konuşmada sürpriz olarak karşılanan sözleri, 'geniş ittifak'a ilişkin dile getirdikleriydi.
Kılıçdaroğlu'nun, milletvekili seçimlerine ilişkin olarak 'sıfır baraj' ifadesiyle gündeme getirdiği seçim ittifakına HDP'nin de dâhil edilmesini istediği yorumlarına neden olan o sözleri hatırlayalım:
"Bize soruyorlar, neden ittifak istiyorsunuz, diye. Bir, 12 Eylül darbesinin getirdiği yüzde 10 barajını sıfırlamak için sıfır baraj ittifakı istiyoruz. İki, seçme hakkının önündeki bütün engelleri kaldırmak istiyoruz. İnsanlar istediği partiye oy veremiyorlar. Sıfır baraj ittifakını oluşturursak her vatandaş gönlündeki partiye oy verebilecek. Üç, demokrasi kültürünü geliştirmek için ittifak istiyoruz. Siyasi partiler kavga için değil, ülkenin çıkarları için bir araya gelmeli. Dört, bu ülkede kutuplaşmaya son vermek için bir araya gelmek istiyoruz. Yaşam tarzı, aidiyet üstünden siyaset yapılmasın. Hep birlikte huzur içinde yaşamak istiyoruz.
En geniş ittifakın olmasını istiyoruz. Bütün Türkiye’ye, bütün siyasi partilere bu çağrıyı açık yüreklilikle yapıyorum."
Kılıçdaroğlu'nun, bu konuşmadan hemen önce basına kapalı olarak yapılan grup toplantısında CHP milletvekillerine söylediği sözler de, HDP'nin dâhil olduğu bir seçim ittifakı arzusunu ortaya koyuyor. CHP kulislerinden aldığım bilgilere göre, Kılıçdaroğlu, HDP vurgusuyla İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener'i hedef aldı. Kuliste konuşulanları şöyle özetleyebilirim:
- Kılıçdaroğlu, Muharrem İnce kararını duyurduğu Ahmet Taner Kışlalı Spor Salonu'ndaki konuşmasından önce, CHP milletvekilleriyle basına kapalı bir toplantı yaptı. Bu toplantıda Muharrem İnce'nin adını hiç telaffuz etmeyen Kılıçdaroğlu, HDP'nin seçim ittifakına dâhil olmasına dair önemli göndermeler içeren ifadeler kullandı. CHP lideri, milletvekillerine "Gittiğiniz her yerde şunu söyleyin; biz tüm partilerin sıfır baraj ittifakına girmesini istiyoruz. Bu konuda biz engel çıkarmadık, çıkarmıyoruz. Büyük bir şemsiye altında herkes olsun istiyoruz. Tarihi bir kavşaktayız, ülkemizin durumunu görüyorsunuz. Gittiğiniz her yerde bizim tavrımızı anlatın" dedi.
- Kılıçdaroğlu, bu sözleriyle CHP-İyi Parti-Saadet Partisi- Demokarat Parti arasında kurulduğu açıklanan seçim ittifakında HDP'nin dışarıda bırakılmasında CHP'nin rolü olmadığı mesajının seçmenlere aktarılmasını istedi.
- Bazı HDP temsilcileri CHP milletvekilleriyle kurdukları temaslarda, seçim ittifakı girişimlerinde İyi Parti'nin tayin edici bir konuma gelmesini CHP'nin "taktik hatası" olarak değerlendirdiler. HDP temsilcileri bu konudaki görüşlerini şöyle ifadelendirdiler:
"CHP bütün kartlarını açarak yüzünü İyi Parti'ye dönüyor. Böyle olunca İyi Parti belirleyici/anahtar bir konuma yerleşti. Oysa CHP yüzünü HDP'ye dönseydi, tek başına seçime katılması durumunda barajı aşarak parlamentoya girmesi çok zor görünen İyi Parti ve Meral Akşener CHP'nin peşinde olurlardı. Bunun görünür nedeni, İyi Parti'nin Saadet Partisi ile ittifak yapmasının da barajı aşma garantisi vermemesiydi. Yani İyi Parti'nin parlamentoya girmesinin tek garantisi CHP idi. Ancak CHP, İyi Parti'ye karşı bu pozisyonunu değerlendiremedi."
- Yine CHP kulislerinde T24'e aktarılanlara göre, Meral Akşener önce Abdullah Gül'ün çatı aday olması formülüne karşı çıkarak - daha önce verdiği mesajların aksine- Cumhurbaşkanlığı'na adaylığını koydu. Akşener daha sonra seçim ittifakına HDP'nin dâhil edilmemesi konusunda belirleyeci oldu. Yapılan müzakarelerin ardından seçim ittifakı CHP-İyi Parti-SP-DP arasında kurulurken HDP dışarıda bırakıldı. HDP sözcüleri, AKP ve CHP'den sonra en çok oy potansiyeli olan partilerinin ittifak dışında bırakılmasını ve tek başına seçime girmesi durumunda yüzde 10 barajını geçme ihtimali zayıf görünen İyi Parti'nin koşuluna uyulmasını "stratejik hata" olarak değerlendirdiler.
Akşener'in son adımı, ortak fotoğraf vermemek
- Akşener Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerine ilişkin olarak iki ittifak müzarekeresinde de belirleyici rol oynadıktan sonra bir adım daha attı. Akşener'in son adımı, bugün (4 Mayıs Cuma) dört parti arasında mutabakata varılan seçim ittifakı anlaşmasının dört genel başkan tarafından ortak açıklamayla duyurulmasını engellemek oldu. CHP'nin zayıf bir cumhurbaşkanı adayı çıkaracağını varsayarak şansının yükseldiğini düşünen Akşener, milletvekili seçimi için ittifak yaptığı diğer üç partinin genel başkanıyla birlikte fotoğraf vermeme kararını CHP, SP ve DP'ye kabul ettirdi. Akşener'in bu tavrı üzerine bugün (4 Mayıs Cuma) yapılacağı duyurulan seçim ittifakı ortak deklarasyonu ertelendi.
- Akşener'in tavrıyla bir gün ertelenen ortak ittifak deklarasyonunun genel başkan yardımcıları düzeyinde yapılması kararlaştırıldı. Kılıçdaroğlu'nun, CHP'nin cumhurbaşkanı adayı olarak Muharrem İnce'yi ilan ettiği konuşmada HDP'yi işaret eden "en geniş ittifak" açıklaması tam bu erteleme arasına denk getirilmiş oldu. CHP temsilcilerinin verdiği bilgiye göre, Kılıçdaroğlu, "en geniş ittifak" çağrısını, yarın yapılacak seçim ittifakı deklarasyonundan önce Meral Akşener'i hedef alarak yaptı.
- CHP milletvekillerinin yorumuna göre, Muharrem İnce gibi hitabet gücü ve polemik kapasitesi yüksek, CHP tabanına hitap eden bir ismin cumhurbaşkanı adayı gösterilmesi, Akşener'in, stratejisinde öngörmediği bir ihtimaldi. İnce'nin aday olduğu kampanyada, daha önce CHP seçmeninden de oy alacağı öngörülen İyi Parti'nin oy kaybına uğrayacağı görüşü, CHP kulislerinde yaygın olarak konuşuluyor. Kılıçdaroğlu, "en geniş ittifak" çağrısıyla, cumhurbaşkanı seçilme ihtimali düşük olan Akşener'e, partisinin çok düşük bir milletvekili sayısı ile parlamentoya girmesinin kendisini zor durumda bırakabileceği mesajını da iletiyor.
- Yine CHP kulislerinde dile getirilen yorumlara göre, Kılıçdaroğlu "en geniş ittifak" vurgusuyla HDP'nin cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş'a oy verme ihtimali olan bir grup CHP'li seçmeni de sandıkta partisinin yanında tutmayı hedefliyor.
CHP kulislerinde Kılıçdaroğlu'nun "geniş ittifak" çıkışına ilişkin olarak yapılan yorumlar ve verilen bilgiler böyle. CHP'de, "Meral Akşener'in fazla şahsi hesaplarla hareket ettiği, ancak yanlış hesap yaptığı" görüşü savunuluyor. "Siyasette 24 saat uzun süredir" sözleriyle müteveffa cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'i anmakla yetinip, seçim ittifakı için yapılacak ortak deklarasyonu bekleyelim...
