İliç’te siyanür sızıntısı iddiaları madenin yakınındaki köylüleri tedirgin etmeye devam ediyor.
ANKA’nın haberine göre, İliç’te göçük altındaki dokuz işçinin çıkarılması için bekleyiş sürerken, bölgede siyanür sızıntısı iddiaları madenin yakınındaki köylüleri tedirgin etmeye devam ediyor. Maden alanına 11 km uzaklıkta hayvancılıkla geçinen Bağıştaş köylüleri, siyanür tehlikesi nedeniyle süt ve peynirlerini satamadıklarından yakındı. Kemal Yıldırım, “Ben süt satmayla geçinen bir insanım. Memuru, jandarması herkes benden süt alırdı ama şu anda yok. Burası vatanımız, göçecek yerimiz yok,” dedi. Siyanür iddiasıyla içme suyunu kullanamayan Bahçecik Köyü de Bağıştaş Köyü’nün mezrası yani iki köy karşı karşıya. Bahçecik ve Bağıştaş Köyleri meraları ortak kullanıyor. Maden şirketinin meraları madene açmasının ardından, Bağıştaş’taki hayvancılık da etkileniyor. Bir köylü, “Mera mı kaldı, her yeri çepeçevre sardılar. Dağı taşı gördün. Madenden gelirimiz, torpilimiz yok. Millet parayı düşünüyor. ‘Para gelsin ne olursa olsun’ diyor. Orada dokuz kişi yatıyor, ne oldu? Para, para...” diye konuşurken, Bağıştaş’ın mezrası olan Bahçecik Köyü’nde yaşayan 60 yaşındaki Kemal Yıldırım ise içme sularındaki siyanür tehlikesine karşı yetkililere ulaştıklarını belirterek, şunları aktardı, “Şirketin insan kaynaklarıyla konuştum. ‘Bugün sizin depodan tahlil alınacak. Gerekirse İliç Belediyesi ile görüşülüp sizin depoya su pompalayacağız’ dediler. Suyumuzun yöreden geldiğini bize söylediler. Ben geçimimi büyükbaş hayvancılıktan sağlıyorum. Merayı gördünüz, bizim hayvanlarımız orada otluyordu. Gittik, çevirdik, durdurduk. Jandarma geldi, muhtarla beni aldı gitti. Ben de muhtardan sonra birinci azayım burada. Bize dediler ki, ‘Bir daha engellerseniz tutuklarız’. Dava açmadık sadece gittik, durdurduk burada çalışma yapamazsınız diye.”
53 yılın en sıcak Ocak ayı
Türkiye’de geçen ay son 53 yılın en sıcak Ocak ayı olarak kayıtlara geçti. En yüksek sıcaklık ise 29,3 dereceyle Akçakoca’da ölçüldü. Türkiye genelinde 1991 - 2020 yılları arasında 2,9 derece olarak ölçülen Ocak ayı ortalama sıcaklığı, geçen ay 5,7 dereceyle normallerinin 2,8 derece üzerine çıktı. Sıcaklık analizlerinde, 1971’den itibaren yapılan karşılaştırmaya göre, 2024 Ocak’ta son 53 yılın sıcaklık rekoru kırıldı. Geçen ay en düşük sıcaklık sıfırın altında 31,3 dereceyle Ardahan’da, en yüksek sıcaklık ise 29,3 dereceyle Akçakoca’da tespit edildi.
'Ya çalışın, ya da çıkın gidin’
Bağımsız Maden İş Sendikası Örgütlenme Uzmanı Mert Batur, Erzincan İliç'te toprak kaymasının meydana geldiği altın madeni sahasında arama kurtarma çalışmalarını taşeron şirket işçilerinin yaptığını belirterek şunları söyledi, “Çok sınırlı önlemler var. İşin karşılığı olacak önlemlerin alınmasına uzak bir durum var. Zaten özel bir eğitim gerektiren bir şey kimyasalla çalışma işi. Normalde bu arkadaşlar kamyon şoförü, taş toprağı yüklemede çalıştıkları için ancak o sınırda bir eğitime sahipler. Bu arkadaşların siyanürlü toprakla çalıştırılıyor olması iş sağlığı güvenliği açısından da önemli riskler yaratıyor. Hala hareketli olan bir alanda çalışmak da öyle eğitim donanımı olmadan yapılacak bir iş değil maalesef. Taşeron işçileri, arama kurtarma ve iş arasında bir tanım yapılarak çağrıldılar ama yapılan iş siyanürlü toprağın taşınması gerçekten de. Arkadaşlar da çekimser yaklaşınca 'Ya bu siyanürlü toprağın taşınma işini yapacaksınız ya da ücretsiz izne ayrılacaksınız. En az üç ay olmak üzere’ dendi. Ücretsiz izin, işçinin kendi iradesi beyanı olmadan işverenin gönderebildiği bir şey değil. Dolayısıyla işçi arkadaşlar ücretsiz izne kendi iradeleri ile ayrıldıklarına dair kağıt imzalamaya zorlandılar. Bu tazminatsız çıkışın da önünü açan bir şey önümüzdeki süreç açısından. Şimdi orada iki seçenek bıraktılar, 'Ya çalışın, ya da çıkın gidin’. Bazı arkadaşlar istifa etmek zorunda kaldılar bu riske girmek yerine,” dedi.
İliç'te yaşanan maden faciasına neden olan maden işletmeciliğinin bir benzeri Balıkesir Bigadiç’te
CHP Balıkesir Milletvekili Serkan Sarı, Erzincan'ın İliç ilçesinde yaşanan maden faciasına neden olan maden işletmeciliğinin bir benzerinin Balıkesir Bigadiç’te faaliyet gösterdiğine dikkat çekerek, endişeli olduklarını söyledi. Bigadiç’te maden işletmesinde denetim yapılmasını isteyen Sarı, “Şirketin ismi değişik ama madeni işleten ortaklar aynı, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporunu hazırlayan danışmanlık şirketi aynı, rapora onay veren Bakanlık da aynı. Yani facianın sorumluları aynı. Endişeliyiz. Facialara sorumlu arayan AKP iktidarı, dönüp bir kendine bakmalı. Yaşanan her facia ülkemizin bir kaderi değil, iktidarın zihniyeti,” dedi. Sarı, İliç'te medyana gelen faciaya neden olan maden işletmceliği ile Bigadiç'te faaliyet gösteren maden işletmesi arasında benzerliğine dikkat çekerek, “Facianın meydana geldiği altın madeninin bir benzeri yine benzer yöntemleri kullanarak Balıkesir Bigadiç’te faaliyet gösteriyor. Bigadiç’te de İliç Çöpler Altın Madeni’nde olduğu gibi açık ocak yöntemi ve altın cevherlerinin siyanürle liçle elde edilen çözeltiden altının çıkarılmasına yönelik bir ayırma tekniği ile yapılıyor. Yani siyanür kullanarak altın üretiliyor,” dedi.