Dersim’in Hozat ilçesine bağlı olan ve Derviş Cemal Ocağı’nın bulunduğu Derviş Cemal Köyü’nde özel bir şirket, mermer ocağı yapımı için valiliğe başvurdu.
Dersim’in Hozat ilçesine bağlı ve Derviş Cemal Ocağı’nın bulunduğu Derviş Cemal Köyü’nde özel bir şirket, mermer ocağı yapımı için valiliğe başvurdu. Valilik, 28 Kasım 2022 tarihinde mermer ocağı Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli kararı verdi. Şirket, bunun üzerine ÇED yapmamak için Erzincan İdare Mahkemesi’ne başvuruda bulundu. Mezopotamya Haber Ajansı’nda yer alan habere göre, idare mahkemesi bilirkişi raporunda ocağın yapılmak istendiği alanın Derviş Cemal Kültür Merkezi ve cemevine yakın olduğu belirtildi. Ayrıca ocağın su, enerji ve ulaşım yerine yakın olduğu, arıcılık ve hayvancılığın maden ocağından olumsuz etkileneceği uyarısı da yapıldı. Raporda, köyde tarihi mezarlık alanının olduğu ve tescillenerek koruma altına alınması gerektiği belirtildi. Valiliğin ÇED gerekli kararının ise ‘yerinde bir karar’ olduğu ifade edildi. Raporda, Derviş Cemal Ocağı’nın Aleviler için önemli bir inanç merkezi olduğuna işaret edilerek, mermer ocağının buranın manevi ortamına zarar vereceği görüşü bildirildi.
Çin, madenlerdeki katılımını dünya çapında genişletiyor
Yeşil ekonomi için hayati önem taşıyan minerallerin işlenmesinde halihazırda hakim konumda olan Çin, bu madenlerdeki katılımını dünya çapında genişletiyor. Bu, Çinli işletmeler ve ev sahibi topluluklar arasındaki gerilimi de gittikçe artırıyor. Madencilik yayınlarına, kurumsal, hükümet ve basın kaynaklarına göre, Çin son 10 yılda dünya çapında pek çok yeni madencilik yatırımı yaptı. BBC, hisselerine göre Çinli şirketlerin bugün lityumu üreten veya minerali üretmek için yapım aşamasında olan projelerin %33'ünü kontrol ettiğini hesapladı. Ancak Çinli işletmeler büyüdükçe, diğer uluslararası madencilik devlerine sıklıkla yöneltilen suistimallere benzer suçlamalarla karşı karşıya kaldılar. BBC Küresel Çin Birimi, dünya çapında Çinli şirketlerin de hisse sahibi olduğu, kobalt, nikel ve manganez minerallerinden birini çıkarmak için tasarlanmış en az 62 madencilik projesi belirledi. Bunların tümü, elektrikli araçlarda kullanılan lityum iyon pillerin yapımında kullanılıyor; bu piller, güneş panelleriyle birlikte artık Çin için yüksek endüstriyel öncelikler arasında yer alıyor. Çin'in pay sahibi olduğu bazı projeler bu minerallerin dünyadaki en büyük üreticileri arasında yer alıyor. Londra merkezli düşünce kuruluşu Chatham House'a göre Çin, lityum ve kobalt üretiminde uzun süredir lider konumunda ve küresel tedarikteki payı 2022'de her bir mineral için sırasıyla %72 ve %68'e ulaşıyordu. Bunları ve diğer kritik mineralleri üretme kapasitesi, ülkenin 2023 yılında dünya çapında satılan elektrikli araçların yarısından fazlasını ürettiği, küresel rüzgar türbini üretim kapasitesinin %60'ına sahip olduğu ve güneş paneli tedarik zincirindeki her aşamanın %80'ini kontrol ettiği bir seviyeye ulaşmasına yardımcı oldu. Çin'in sektördeki rolü, bu ürünleri dünya çapında daha ucuz ve daha erişilebilir hale getirdi. Ancak yeşil ekonomi için gerekli olan mineralleri çıkarması ve işlemesi gereken tek ülke Çin değil. Birleşmiş Milletler, dünyanın 2050’ye kadar net sıfır sera gazı salımı hedefine ulaşması için, minerallerin kullanımının 2040’a kadar altı kat artması gerektiğini söylüyor. Diğer yandan ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği de Çin kaynaklarına olan bağımlılıklarını azaltmak için stratejiler geliştirdiler. Çinli şirketlerin denizaşırı madencilik faaliyetlerini artırmasıyla birlikte, bu projelerinden kaynaklanabilecek sorunlara ilişkin suçlamalar da giderek arttı. İş ve İnsan Hakları Kaynak Merkezi adlı bir STK, bu tür sorunların ‘Çin'in madenciliğine özgü olmadığını’ belirtiyor.
En sıcak Nisan
Avrupa Birliği'nin Copernicus uydu izleme sistemiyle yapılan ölçümlere göre, geçen ayın şimdiye kadar küresel olarak kaydedilen ‘en sıcak Nisan’ olduğu bildirildi. Copernicus'tan yapılan açıklamada, geçen ayın ortalama yüzey hava sıcaklığının 15,03 derece ölçüldüğü belirtilirken, bu ölçümün Ocak için 1991 - 2020 ortalamasının 0,67 derece üzerinde olduğu aktarıldı. Geçen ayın şimdiye kadar küresel olarak kaydedilen ‘en sıcak Nisan’ olduğu bilgisine yer verilen açıklamada, ayrıca son 12 ayın üst üste kaydedilen en sıcak aylar olduğu kaydedildi. Açıklamada, son 12 aydaki - Mayıs 2023 - Nisan 2024 - küresel ortalama sıcaklığın 1991 - 2020 ortalamasının 0,73 °C üzerinde ölçüldüğü bildirildi. Ayrıca sıcaklıkların en çok Doğu Avrupa bölgesinde ortalamanın üzerinde görüldüğü ifade edildi.
Sarayköy’de gaz sızıntısı devam ediyor
Denizli’nin Sarayköy ilçesinde jeotermal sondaj kuyusunun patlaması sonucu gaz sızıntısı devam ediyor. 29 Nisan Pazartesi başlayan gaz sızıntısı, sekiz gündür sürüyor. Büyük Menderes İnisiyatifi gönüllülerinin kurduğu Büyük Menderes Ekoloji ve Çevre Derneği, Cuma günü Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne şikâyet dilekçesi sundu. Büyük Menderes İnisiyatifi üyeleri, Sarayköy’de Ziraat Odası ve Sarayköy Belediye Başkanı ile görüştü. Kuyuyu kapatma çalışmaları sürerken, yakın çevrede evleri olan vatandaşlar gürültü ve kokudan şikâyetçi. Evrensel’in haberine göre, Belediye Başkanı Mehmet Salih Konya, kendisinin konunun uzmanı olmadığını ancak Sağlık Müdürlüğü ve Çevre İl Müdürlüğü’nden aldığı bilgilere göre, sızan gazın zehirli olmadığını beyan etti. Valilik ve kaymakamlıktan ise halen resmi açıklama gelmedi.
