Tüm zamanların en çok satan Fransızca albümü "D'eux", 30 yaşında

Müzik kariyerine henüz on dört yaşındayken başlayan ve 1988’de, bestesi Atilla Şereftuğ imzalı Ne partez pas sans moi adlı parçayla İsviçre adına yarıştığı Eurovision Şarkı Yarışmasını kazanması sayesinde uluslararası bir şöhrete kavuşan Céline Dion, 1990 tarihli İngilizce parçalardan oluşan "Unison" adlı albümle üç milyon gibi bir satış rakamına ulaşmış, 1993’te piyasaya çıkan "The Colour of My Love" ise dünya genelinde yirmi milyonun üzerinde satarak rekorları alt üst etmişti. Sanatçının Fransız müzik tarihine geçek olan albümü "D’eux"nün hikâyesi ise, o dönemde ve belki de hâlâ Fransa’nın en prestijli söz yazarı, besteci ve yorumcularından olan Jean-Jacques Goldman’ın Céline Dion’a bir albüm yapmayı teklif etmesiyle başladı. İkili, birbirlerini daha iyi tanımak için bir yemekte bir araya geldikten sonra, Goldman onunla ilgili daha fazla bilgiye sahip olabilmek için Céline Dion’la yapılan röportajları inceledi ve onun daha önce yayınladığı tüm albümleri yeniden dinledi. 1994 Şubat’ında düzenlenen geleneksel Les Enfoirés konserinde, Dion’la birlikte Là-bas adlı şarkısını seslendiren sanatçı, o dönemde şöyle demiş bu araştırma süreci hakkında: “Yaklaşık sekiz ay boyunca çalıştım, bu arada onun sesiyle ilgili görüşüm değişti. İlk başta çok geleneksel Fransız şansonuna özgü bir sesi olduğunu düşünüyordum ancak ses renginin aslında blues ve r’nb’ye de çok uygun olduğunu fark ettim. Eylül sonunda ona dokuz şarkı dinlettim ve sonunda bu sayı on ikiye çıktı.” Albümden çıkan ilk single olan ve aynı zamanda albümün açılışında yer alan sözü ve müziği kendisine ait Pour que tu m’aimes encore için ise şöyle diyor Goldman: “Céline’i fazla tanımıyordum ama onun duygusal ilişkiler konusunda son derece tutarlı, hatta biraz eski kafalı biri olduğunu biliyordum. Bu yüzden de bu mutlak aşk teması hakkında, o daldan dala uçmayan, duygularla dalga geçmeyen kız hakkında yazmak istedim. Şarkının demosunu Céline ve eşi René’ye dinlettiğimde, şarkı ikisine de benim anlayamadığım şeyler hissettirdi ve gözyaşlarına hâkim olamadılar. Bir noktada bu şarkının hem albümün açılış hem de isim şarkısı olmasını istemelerini garipsemiştim.”

Yukarıda Céline Dion ve eşi René Angélil’in Pour que tu m'aimes encore'un albüme adını veren şarkı olmasını istediklerini belirttik ancak aynı zamanda albümün yapımcısı olan Jean-Jacques Goldman bu konuda taviz vermemiş ve albüm, "D’eux" ismiyle piyasaya çıkmıştı. Yazılış bakımından: hem "erkeklerden", "erkekler hakkında", hem de "bir erkek ve bir kadın hakkında" anlamına gelen bu kelime, "iki" anlamına gelen "deux" kelimesiyle de aynı okunuşa sahip. Albüme ait basın bülteninde bu çalışmayla ilgili şu ifadeleri kullanmış Goldman: “Bir şarkı ilk başta sadece bir fikirdir, inatçı bir varsayımdır, bir nefestir. Hayalden gerçeğe geçiş, yani kayıt, yapan için her zaman dayanılması güç bir süreçtir. Bir rüyayı gerçeğe dönüştürmek zordur. Bazı istisnalar dışında çünkü çok az da olsa, hızlıca ayırt edilen, hızlıca fark edilen bazı sesler vardır, nefese güç katacak bir lütfa sahip sesler. İşte Céline Dion, bu büyük seslerden biri.” Bu çalışmadan çıkan ikinci single olan Je sais pas'yı ise J.Kapler takma adını kullanan erkek kardeşi Robert Goldman’la birlikte kaleme almış Jean-Jacques Goldman. Düzenlemelereyse albümdeki tüm şarkılarda olduğu gibi Erick Benzi destek vermiş. Céline Dion’un annesinin de favorisi olan parçada, anlatıcı, hayatta pek çok şeyi yapmayı öğrendiği belirtiyor ve birçok şeyi yapmaya da hazır olduğunu söylüyor ama hitap ettiği kişi, yani büyük ihtimalle sevgilisi olmadan nasıl yaşanacağını bilmediğini itiraf ediyor. Parçanın I don’t know ismini taşıyan İngilizce versiyonu, Céline Dion’un 1996’da piyasaya çıkan "Falling into you" adlı albümünde yer aldı. Fransa listesinde yedi hafta boyunca zirvede yer alan parça, Belçika ve Québec’te de liste başı olmuştu.

"D'eux", kırdığı satış rekorlarının yanında Céline Dion’un çok önemli bir arzusunu gerçekleştirmesi açısından da büyük önem taşıyordu. Doksanların başında, Kanada’nın Fransızca konuşulan Québec bölgesinde büyük bir yıldıza dönüşen, şöhreti ülke sınırlarını aşıp ABD’ye de ulaşan Céline, buna karşın Fransa’da yeteri kadar tanınmadığını düşünüyordu. Bunda da pek haksız sayılmazdı zira Fransız müzikseverlerin çoğunluğu, onu sıradan pop şarkıları söyleyen Kanadalı bir genç kadın olarak görüyordu. Buna karşın Kanadalı frankofon bir sanatçı için Fransa’da kabul görmek büyük önem arz ediyordu. Bu yüzden Fransız popüler müziğinin ikonik isimlerinden Jean-Jacques Goldman’ın kendisine böyle bir teklifle gelmesi Céline’i çok mutlu etmiş, sanatçı Fransa’da bir türlü istediği seviyeye ulaşmadığını hissettiği ilgiyi bu albüm sayesinde göreceğini düşünmüştü. Fransa’daki büyük şöhretine karşın Kanada’da fazla tanınmayan Goldman’a küçüklüğünden beri hayranlık besleyen Dion, kendisiyle yapılan röportajlarda bu albüm sayesinde hem müzikal anlamda bir partner, hem de gerçek bir dost kazandığını ifade etmişti.

3 Eylül akşamı, Fransız televizyonunda bu albümün otuzuncu yıl dönümüne özel bir program yayınlandı. Jean-Jacques Goldman ve René Angélil gibi isimlerle daha önce yapılan röportajları, Céline Dion’la bu yılın başında gerçekleştirilen bir görüşme ile birleştiren programda Céline Dion şöyle bahsediyordu albümün hazırlığı aşamasında yaşadıklarından: “Jean-Jacques ile ilgili söyleyebileceğim ilk şey son derece alçakgönüllü, cömert ve özverili bir kişi olduğu. Her söz yazarı ve besteci birileri için şarkı yazabilir ve sonrasında bu şarkıyı bir yorumcuya verebilir. O, yazım sürecine başlamadan önce benimle ilgili her şeyi araştırdı ve tamamen bana özel şarkılar yazdı, sonunda öyle bir hale geldi ki adeta beni benden daha iyi tanıyordu. Onun sayesinde kendimi yeniden keşfettiğimi bile söyleyebilirim. Hayattaki en önemli parolam “çok şey umut etme”dir. Jean-Jacques’la buluşmadan önce de beklentim yüksek değildi. René ve ben, onunla bir hafta sonu stüdyoda buluşacaktık. Ben onun son model arabası ve özel şoförüyle, yanında asistanları ve müzisyenleriyle gelmesini bekliyordum ancak o bisikletiyle tek başına geldi. Elinde bir meyveli yoğurt vardı. Bilgisayarını çıkardı ve bize yazdığı şarkıların kendi seslendirdiği demolarını dinletmeye başladı. Daha ilk şarkıdan neye uğradığımızı şaşırdık, ikimiz de gözyaşları içinde kaldık. Bu şarkı albümün isim şarkısı olmalıydı.“ Aynı programda Jean-Jacques Goldman, neden Céline Dion için bir albüm yapmak istediği sorusuna şu yanıtı veriyordu: “O dönemde Fransa’da özel bir sese sahip kadın şarkıcıların devri kapanmıştı. Bu özelliklere sahip son isim Mireille Mathieu’ydü. Fransızlar bu nedenle gidip Whitney Houston albümlerini satın alıyordu. Québec’te en üst seviyede şarkı söyleyebilen frankofon bir kız varken insanların buna mecbur kalması hoşuma gitmiyordu.” Albümün dikkat çeken bir diğer şarkısı da ismini, İncil’de de geçen Les derniers seront les premiers yani "İşte böylece sonuncular birinci, birinciler de sonuncu olacak” sözünden almış. Güç ve ayrıcalık konumlarının değişmez olmadığını ve şu anda ötekileştirilenlerin bir gün kendilerini güçlü konumda bulabileceklerini ifade eden bu söz, daha önce birçok edebi esere de ismini vermişti.

"D'eux"nün kayıtları da son derece eğlenceli bir ortamda gerçekleşmişti. Goldman ve müzisyenleri kayıt aralarında masa tenisi oynuyor, sesini bir enstrüman gibi kullanabilen nadir sanatçılardan olan Céline ise, üzerine birebir oturan parçaları daha ilk denemede neredeyse hatasız bir şekilde yorumluyordu. Kayıtlar sırasında Goldman’ın Dion’dan bir de talebi olmuştu. Daha önceki albümlerini genelde Amerikan stüdyolarında kaydeden Céline’den, zaten son derece güçlü olan sesini sonuna kadar kullanması, bir nevi Amerikan tarzında şarkı söylemesi istenmişti. Goldman ise bu abartılı tarzın Fransız müzikseverlerin hoşuna gitmeyeceğini düşünüyordu ve bu yüzden ondan bu albüm için daha sade bir stil benimsemesini, süslü vokallerden kaçınmasını ve r harflerini yuvarlamamasını rica etti. Bir usta olarak gördüğü Goldman’ın bu taleplerini yerine getiren Dion, böylece şarkılarını alışageldiği tarzın dışında da söylemeyi başarabileceğini ispatlamış oluyordu aynı zamanda. Kayıtların da tamamlanmasıyla Kanada’da 25 Mart, Fransa’da da 3 Nisan 1995 günü piyasaya çıkan albüm eleştirmenlerden de büyük övgü aldı. Kanada’nın köklü Fransızca gazetelerinden Le Droit’da yazan Jean-Claude Surprenant, albüm hakkında: “Şarkı sözleri oldukça iyi, müzik de iyi. Tek tek ele alındığında, Le Ballet ve Prière païenne gibi bazı çok iyi şarkılar var; Céline Dion son derece rahat. Güçlü vokal patlamalara olan sağlıksız eğilimini kontrol etmeyi başardığı için, dinlenmesi giderek daha da keyifli hale geliyor.” ifadelerini kullanmıştı. Yine köklü bir Kanada gazetesi olan La Presse’de ise: “Céline'in yorumunda sıklıkla rastlanan barok ve gösterişli unsurlar darbe almış. Céline Dion, bu Fransızca albümüyle gurur duyabilir” denilmişti albümle ilgili. 

Céline Dion'un bu haftaki programımız boyunca bahsettiğimiz albümü Fransa’da dört ay içinde bir milyonun üzerinde bir satış rakamına ulaşarak "Elmas Plak" statüsüne erişmişti. Tam kırk dört hafta boyunca satış listelerinin zirvesinde yer alan albüm, Avrupa’da sekiz milyonluk bir satış rakamına ulaşarak tarihin en çok satan Fransızca albümü olmuştu. Fransa’daki satışlar da toplamda dört milyona ulaşmış, albüm dünya çapında ise yaklaşık on milyon kişi tarafından satın alınmıştı. Öte yandan Goldman & Dion ortaklığı bu albüm sonrasında da devam etti. İkili Dion’un 1997’de piyasaya çıkan “S'il suffisait d'aimer” adlı çalışması için yeniden bir araya gelirken Céline’in 2003’te yayınlanan “1 fille & 4 types” albümündeki şarkıların bir kısmı Goldman ve Erick Benzi imzasını taşıyordu. Hayatını uzun süredir müzik piyasasından uzakta geçiren Goldman’ın Dion’un 2014’te piyasaya çıkan şimdilik son Fransızca albümü "Encore un soir"ın isim şarkısına da imza attığı hatırlatalım.

Kaynaklar:

- La véritable histoire des chansons de Jean-Jacques Goldman, Fabien Lecœuvre, Hugo Image, 2021

- Goldman - L'intégrale, L'histoire de tous ses disques, Daniel Pantchenko, EPA Eds, 2020

- Céline Dion, Une vie en chansons, Thomas Chaline, Hugo Doc, 2024