Bu haftaki programımızı, yaşamının büyük bölümünü müzik endüstrisinin tüm gürültüsünden uzakta, aynı zamanda doğum yeri olan Massif Central dağlarında geçiren Jean-Louis Murat’ya ayırdık. Program boyunca, bu sıra dışı sanatçının farklı dönemlere ait albümlerinden seçtiğimiz şarkıları dinledik.
Asıl adı Jean-Louis Bergheaud olan Jean-Louis Murat, 1952’de Chamalières’de dünyaya gelmiş, müziğe de yetmişli yılların sonunda arkadaşlarıyla kurduğu Clara isimli rock grubuyla başlamıştı. 1980’de yayınladığı ilk 45’liği Suicidez-vous, le peuple est mort, özellikle alışılmadık ismiyle müzik eleştirmenlerinin ilgisini çekecek, genç adam, kısa sürede piyasanın bir diğer marjinal ismi Gérard Manset ile kıyaslanmaya başlayacaktı. Sahne adı için hem yaşadığı kasabadan hem de I.Napoléon’un generallerinden Joachim Murat’dan esinlenen sanatçı, aldığı olumlu eleştirilere karşın dinleyiciler tarafından görmezden gelinen bu single’ın ardından 1982’de altı şarkıdan oluşan “Murat”, 1984’te de “Passions privées” adlı albümleri çıkarırken binli rakamlara ancak ulaşan satışlar sonrasında çalıştığı stüdyoyla yollarını ayırmak zorunda kalacaktı. Yaşadığı bu hayal kırıklığının ardından üç yıl boyunca Auvergne’deki evinde inzivaya çekilen Murat’nın yüzüne şans bir daha, 1989’da “Cheyenne Autumn” adlı albümle güldü. Sanatçının Si je devais manquer de toi ve L’ange déchu gibi parçalarla dikkat çeken bu çalışması, yüz bin gibi önemli bir satış rakamına ulaştı.
Murat’nın kariyerinin başlamasını sağlayan "Cheyenne Autumn"u, 1991’de “Le Manteau de pluie” adlı albüm takip etti. Bu albümü, o dönemde kırk yaşına girmeye hazırlanan sanatçının sesini geniş kitlelere ulaştırmayı başardığı ilk çalışması olarak değerlendirebiliriz zira albümden çıkan Le lien défait ve Col de la Croix-Morand gibi single’lar bir hayli ses getirmiş, Sentiment nouveau adlı parça ise Fransa Top 50 listesinde boy göstermişti. Bu parçaların dışında, albümün öne çıkan bir diğer şarkısı da Amerikalı caz müzisyeni Michael Franks imzalı Antonio’s Song’un yeni bir yorumu olan Le Mendiant à Rio idi. Murat’nın bu albümü, ilerleyen dönemde birçokları tarafından sanatçının başyapıtı olarak nitelendirilecekti.
Sentiment nouveau ile ilk kez Fransa listesinde boy göstermeyi başaran Murat, yine 1991’de, bu kez bir düetle daha büyük bir başarıya imza attı. Mylène Farmer’la birlikte seslendirdiği Regrets adlı şarkı, Fransa listesinde üçüncü, Belçika listesinde ise ikinci sıraya kadar tırmandı. İki sanatçı arasındaki bu müzikal birliktelik, bir yıl kadar süren bir yazışma sonucu başlamıştı. 1988’de yayınladığı "Ainsi soit-je" ile olay yaratan Mylène Farmer, Murat’nın ertesi yıl piyasaya çıkan albümüne hayran kalmış, meslektaşının söz yazma konusundaki yeteneğinden oldukça etkilenmişti. Bunun sonucunda ikili bir araya geldi ve sözleri Mylène Farmer, müziği ise Laurent Boutonnat imzalı şarkıyı kaydetti. Boutonnat aynı zamanda parçanın klibinin yönetmenliğini de üstlendi. Altı dakikalık bu klip, Macaristan’da terk edilmiş bir mezarlıkta, yaklaşık 35 bin euro’luk bir bütçeyle çekilmişti.
Mylène Farmer'la yaptığı düet sayesinde tanınırlığını iyice arttıran Jean-Louis Murat, 1993’te kayıtları yaklaşık bir hafta içinde gerçekleştirilen “Vénus”’ü yayınladı, bunun ardından da kariyerinde ilk kez gerçek anlamda bir turneye çıktı. Bu turne kapsamında verdiği konser kayıtlarından oluşan “Murat Live”, 1995 Nisan’ında piyasaya çıkarken sanatçı bundan bir yıl sonra, kapak fotoğrafıyla da dikkat çeken “Dolorès”’i satışa sundu. Kendisi tarafından bir geçiş albümü olarak görülse de romantizm ve melankoli duygularını öne çıkaran şarkılarıyla pek çok dinleyicinin gönlünü fetheden bu çalışmayı, Murat’nın konser verme konusunda duyduğu rahatsızlık nedeniyle sadece birkaç salonda sahne aldığı kısa bir turne izledi. Dinleyicileriyle karşı karşıya geldiği zamanlarda yaşadığı temas kurma problemlerine karşın 1998’de açtığı internet sitesi üzerinden Auvergne’e özgü yemek tarifleri vermek de dâhil son derece samimi paylaşımlarda bulunan sanatçı, 1999’un Ağustos ayında yedinci stüdyo albümü “Mustango”’yu piyasaya sürdü. Amerikalı müzisyenlere çalıştığı bu albümde Belgrade ve Les Gonzesses et les pédés gibi şiddet ve hoşgörüsüzlük kaynaklı sorunları ele alan şarkılara yer verdi. Bu albümde yer alan Jim – L’hériter des Flynn adlı parçada ise, beyazperdeye de uyarlanan Revenge ve Legends of the Fall gibi eserleriyle tanınan Amerikalı yazar ve şair Jim Harrison’dan bahsediyordu sanatçı.
2000’li yıllara hızlı bir giriş yapan Murat, 2001’de, 1638 – 1694 yılları arasında yaşayan kadın şair Antoinette Deshoulières’in eserlerini, oyuncu Isabelle Huppert’in sesini de kullanarak müziğe uyarladığı bir albüm yayınladı. 2002’de ise L’amour qui passe ve Libellule gibi daha popüler tarzda çalışmalarının yer aldığı “Le Moujik et sa femme”’ı satışa sundu. Bu albümdeki şarkıların çoğunu Dünyanın, 11 Eylül saldırılarının etkisi altında olduğu dönemde kaleme alan Murat, albümdeki bazı şarkılar için Nietzsche’nin eserlerinden de esinlenmişti. Bunun yanı sıra albüme, A.S. Dragon ve Les Rancheros grupları da katkıda bulunmuştu .
Kendisiyle yapılan bir röportajda “Eğer bana kalsa, her altı ayda bir yeni bir albüm çıkartırım” diyen Murat, iki binli yıllar boyunca da bu sözlerini büyük oranda gerçekleştirdi. 2003’te, Le cri du papillon da dâhil olmak üzere yirmi üç yeni şarkıdan oluşan “Lilith”’i yayınlamasının ardından, 2004 yılında A.S. Dragon grubunun basçısı Fred Jimenez ve Elysian Fields’ın solisti Jennifer Charles eşliğinde, altmışların pop şarkılarına saygı duruşu niteliği taşıyan “A Bird On A Poire”ı piyasaya sürdü. Aynı yılın Mayıs ayında bu kez 19. yüzyılda yaşayan müzisyen Pierre-Jean de Béranger’nin eserlerini yorumladığı “1829”u satışa sundu. 2005 tarihli “Mockba” ya da “Moskou”da ise Carla Bruni ve Camille gibi dönemin popüler kadın şarkıcılarıyla yaptığı düetlere yer verdi.
2007’de Léo Ferré’nin müziğe uyarladığı Baudelaire şiirlerinden bazılarını seslendirdiği “Charles et Léo”'yu satışa sunan Murat, 2011’de bu kez doğa sevgisi, aşk ve yalnızlık gibi favori temalarını işlediği şarkılara yer verdiği “Grand lièvre”’i yayınladı. Bazı eleştirmenler bu albüme burun kıvırsa da, Le Soir gazetesi albüm nedeniyle onu “Yılın Kişisi” seçti. Sanatçının 2014’te piyasaya sürdüğü “Babel” ise hem eleştirmenlerden hem de dinleyicilerden geçer not aldı. Murat’nın Clermont-Ferrand’lı rock folk grubu, The Delano Orchestra ile işbirliği yaptığı bu albümün en dikkat çeken parçası J’ai frequenté la beauté idi.
2016’da French Lynx adlı single’la dikkat çeken "Morituri"yi yayınlayan Murat, ertesi yıl deneysel müzik altyapılı "Travaux sur la N89" ile hayranlarını hayal kırıklığına uğratsa da bazı eleştirmenlerin takdirini kazanmayı başardı. 2018’in Eylül ayında ise bu kez "Il Francese" adlı çalışmasıyla ziyaret etti sanatçı müzik marketleri. Il Francese, ona sahne adı için ilham veren Mareşal Joachim Murat’nın lakabıydı. 1808’de Napoli Kralı ilan edildiğinde, Napoli halkı takmıştı ona bu ismi. Birkaç deneysel çalışmanın ardından yeniden bilindik sulara yelken açan Murat’nın bu albümü genelde olumlu eleştiriler aldı, Les Inrocks dergisinden Franck Vergeade, albümü, "Yorulmak bilmeyen bir sanatçının en ilham verici çalışmalarından biri" olarak değerlendirdi.
Her ne kadar geniş kitlelerce tanınmasa (ya da anlaşılamasa) da açık sözlülüğü, bitmek tükenmek bilmeyen enerjisi ve farklı ilham kaynaklarıyla Fransız müziğinin en ayrıksı isimlerinden biri olan Jean-Louis Murat, farklı görüşleri nedeniyle zaman zaman bazı polemiklerin odağında yer alan bir isim aynı zamanda. Yakın zamanda Johnny Hallyday, Angele, Alain Souchon ya da Jean-Jacques Goldman gibi geniş hayran kitlesine sahip meslektaşlarını hedef alan açıklamalarla tartışma yaratan sanatçı, siyasetle hiçbir zaman ilgilenmediğini dile getirmesine karşın aşırı sağcı politikacı Eric Zemmour hakkında sarf ettiği övgü dolu sözler nedeniyle de tepki topladı. 2020'de yayınlanan "Baby Love" adlı çalışmasında, Adriano Celentano’nun 1999 tarihli Arcobaleno isimli şarkısını L'arc-en-ciel adıyla Fransızcaya uyarlayan Murat, şimdilik son albümü "La vrai vie de Buck John"u 2021’in Ekim ayında piyasaya sürdü.
Şarkıcı / Yorumcu | Parça Adı | Albüm Adı | Süre |
---|---|---|---|
Jean-Louis Murat | Au mont sans-souci | Mustango | 2:59 |
Jean-Louis Murat | Si je devais manquer de toi | Cheyenne Autumn | 4:05 |
Jean-Louis Murat | Sentiment nouveau | Le manteau de pluie | 3:41 |
Mylène Farmer & Jean-Louis Murat | Regrets | Plus grandir - Best Of 1986 / 1996 | 4:45 |
Jean-Louis Murat | Jim: L'héritier des Flynn | Mustango | 4:36 |
Jean-Louis Murat | Le cri du papillon | Lilith | 2:57 |
Jean-Louis Murat | L'amour qui passe | Le moujik et sa femme | 4:09 |
Jean-Louis Murat & Carla Bruni | Ce que tu désires | Mockba/Moscou | 3:01 |
Jean-Louis Murat | J'ai fréquenté la beauté | Babel | 2:53 |
Jean-Louis Murat & Morgane Imbeaud | Hold up | Il Francese | 3:14 |
Jean-Louis Murat | L'arc-en-ciel | Baby Love D.C. | 3:17 |