Mayıs 1968 Olaylarının Fransız Müziğine Etkileri

Fransız Öpücüğü
-
Aa
+
a
a
a

Fransız Öpücüğünün ikinci programında Mayıs 1968 olaylarının Fransız Müziğine olan etkilerini inceledik. O dönemde yaşananlar sadece Jacques Higelin, Gérard Manset, Maxime Le Forestier ve Renaud gibi genç isimlere ilham vermekle kalmamış, Léo Ferré ve Serge Gainsbourg gibi tecrübeli sanatçıların da bambaşka müzik türlerine yönelmesini sağlamıştı. 

Claude Nougaro

Mayıs ayının ilk günüyle başlayan gösteriler binlerce öğrencinin Quartier Latin’i işgal etmesi sonucu 10 Mayıs gecesi alevlenmiş ve uzunca bir süre devam etmişti. Normalde politikayla bir hayli içli dışlı olan Georges Brassens, Jean Ferrat ve Léo Ferré gibi Fransız şarkıcıların bu olaylara hemen tepki vermemeleri ise o dönemde bir hayli eleştirilmişti.  İlk tepkilerden birinin Paris Mai adlı şarkısı aracılığıyla, kariyeri boyunca politikaya fazla bulaşmamaya özen gösteren Claude Nougaro’dan gelmesi bir hayli ilginçti. Nougaro kendisine neden böyle bir şarkı yaptığı sorulduğunda ise : “Bu politik bir şarkı değil, bu bir özgürlük şarkısı” şeklinde cevap verecekti. Paris sokaklarına öğrenciler tarafından kurulan barikatları ziyaret etmemesi nedeniyle eleştirilen Léo Ferré ise bu eleştirilere “Ben zaten yirmi yıldır kendi barikatlarımı kuruyorum” sözleriyle karşılık vermişti. Bununla birlikte Ferré, ilerleyen dönemde Mayıs 1968 olaylarını şarkılarına en fazla konu eden isimlerden biri olacaktı. 1969’un Ocak ayında yayınlanan albümünde öğrenci olaylarını konu alan Comme une fille ve L’été 68 gibi şarkılara yer veren Ferré, 1970’te piyasaya sürdüğü "Amour, anarchie"de ise bu kez 68 ruhunu bestelerine taşımıştı. O zamana kadar genellikle şanson tarzını benimseyen sanatçı, bu albümde şansonu rock müzikle buluşturmuştu. Albüm bu nedenle, Fransa’da yayınlanan Rolling Stone ve Les Inrocks gibi dergilerce gelmiş geçmiş en iyi Fransız rock müzik albümleri arasında gösterilir.  

Claude Nougaro - Paris Mai: 

Aslında bir blues tutkunu olan Colette Magny aynı zamanda politik görüşlerini sonuna kadar savunmaktan kaçınmayan, bu yüzden de kariyerinin büyük bölümünde medya tarafından görmezden gelinen bir sanatçıydı. 1969’da piyasaya çıkan "Magny 68-69"de Nous sommes le pouvoir (Güç biziz) adını taşıyan yarı belgesel tadındaki parçalarla 68 olaylarına tam anlamıyla tanıklık eden isimlerden biri olmuştu sanatçı. İki bölümden oluşan bu parçalardan ilki, gazeteci William Klein ve belgeselci Chris Marker’ın öğrenciler tarafından işgal edilen Quartier Latin’de yaptığı canlı kayıtlardan oluşuyordu. Daha sonra Colette Magny’nin sesini duyuluyor ve sanatçı, fabrikalarda işçiler için verdiği konserler nedeniyle sokaklarda mücadele eden öğrencilere katılamadığını, onlara yardım edemediğini ve tüm eğlenceyi kaçırdığını itiraf ediyordu. Bu ilk parça olaylara katılan oğlundan haber alamayan bir anneyi arayıp onu telefonda yatıştırmaya çalışan bir genç kızın ses kaydıyla tamamlanıyordu. İkinci bölümde ise müzikseverler bu kez greve giden bir fabrikayı ziyaret ediyor, işçilerin kendi aralarında yaptıkları bir tartışmanın kayıtlarının ardından mikrofonu yine Magny alıp Ensemble adlı şarkıyı seslendiriyordu. 

Léo Ferré - Paris, je ne t'aime plus:​

Colette Magny 68 olaylarına odaklanan albümünde eylemlere katılan oğlundan haber alamayan bir anneye edilen telefona yer veririrken Serge Reggiani de 1973 tarihli "Bon à tirer"de yer alan bir şarkısına, olaylara katılmak üzere evden ayrılıp bir daha geri dönmeyen oğluna seslenen bir babayı konu ediyordu. L'an mille neuf cent soixante-et-huit adlı bu şarkının sözleri ve müziği, sanatçının kendi oğlu Stéphane’a aitti. Reggiani aslında; 1952 tarihli Jacques Becker filmi Casque D’or ile 1963 tarihli Leopar ve Le Doulos (Şapka) gibi filmlerle şöhrete kavuşmuş ünlü bir aktördü ve şarkı söylemeye ancak kırk yaşında başlamıştı. Sinemayla tiyatrodan sonra müzik alanında da son derece başarılı bir kariyer inşa eden sanatçı, 2004 yılında hayata veda etmişti.

1968 yılında yaşananlar yalnızca Fransız müziğinin tecrübeli isimlerini etkilememişti. Jacques Higelin, Renaud ve Gérard Manset gibi farklı tarzları benimseyen genç isimler yetmişli yıllardan itibaren bu dönemin etkilerini yaptıkları müziğe taşımışlardı. Aynı zamanda François Béranger ve Maxime Le Forestier gibi protest olarak adlandırılabilecek sanatçılar yine 68 ruhundan almışlardı ilhamlarını. Genelde şarkılarını kendisi yazıp besteleyen Maxime Le Forestier, buna karşın yetmişli yıllarda Jean-Michel Caradec'in Mai 68 adlı şarkısını ödünç alarak konserlerinde seslendirmişti.

Jean-Michel Caradec - Mai 68: 

Jean Ferrat - Au Printemps de quoi rêvais-tu:

Georges Moustaki - Le temps de vivre:

Şarkıcı / YorumcuParça AdıAlbüm AdıSüre
Claude Nougaro Paris Mai Une soirée avec Claude Nougaro 6:25
Léo Ferré Comme une fille Récital 1969 en public à Bobino 2:12
Léo Ferré L'été 68 Récital 1969 en public à Bobino 1:36
Colette Magny Nous sommes le pouvoir Magny 68-69 5:02
Serge Reggiani L'an mille neuf cent soixante et huit Bon à tirer 3:03
Maxime Le Forestier Mai 68 Olympia 73 2:51