Gece şarkıları

Programın açılışını Adamo’nun La nuit (Gece) adlı parçasıyla yaptık 1965 tarihli bir parçaydı bu ancak özellikle seksenli yıllarda, gece temalı birçok şarkıya rastlıyoruz. Bunlardan biri de İngiliz pop yıldızı Kim Wilde'a adanmış bir parça. Seksenlerin başında Kim Wilde, hem ülkesinde ve Avrupa’da hem de Amerika’da fırtınalar estiriyordu. Wilde’ın Fransa’daki en büyük hayranlarından biri de o zamana kadar Alain Souchon için yaptığı bestelerle tanınan Laurent Voulzy’ydi. 1985’te, Kim Wilde, You Keep me hanging on adlı şarkısıyla listeleri sallarken, Voulzy de ona olan hayranlığını dile getirdiği Les nuits sans Kim Wilde – Kim Wilde’sız Geceler adlı 45’liği piyasaya sürdü. Voulzy, şarkısını Wilde’a da dinletmiş ve onu şarkının son bölümüne sesiyle katkı yapmak üzere ikna etmişti. Parçanın sözleri de Alain Souchon imzasını taşıyor.

Müziğe çok genç yaşlarda başlayan Axel Bauer, 1983’te kendi yaptığı bir besteyi Vogue stüdyolarında çalışan Philppe Missir’a dinletmeye karar verdi. Melodiyi beğenen Missir da, yapımcı Michel Eli’yle temasa geçti, parça onun da hoşuna gidince bir anda kayıt aşamasına gelindi. Ne var ki şarkıya henüz söz yazılmamıştı. Bu sorun da Michel Eli’nin o dönemde izlediği Rainer Werner Fassbinder imzalı Querelle filminden aldığı ilhamla çözüldü. Film, Brest limanına demir atan bir gemide çalışan genç bir denizcinin cinsellikle yoğrulu hikayesini anlatıyordu. Brad Davis’in canlandırdığı bu denizcinin kafasındaki şapkayı, Axel Bauer’ın kayıtlara geldiği sırada taktığı kaskete benzeten Eli; şarkının gemiler, denizciler ve limanları konu almasına karar vererek sözleri kendisi kaleme aldı. Cargo olarak adlandırılan şarkının son hali, stüdyonun patronu tarafından beğenilmeyince, Missir, Bauer, Eli üçlüsü gizlice çalışmaya devam etti ve beş-altı ayın sonunda şarkı radyolar tarafından fark edilince kısa sürede satışlar patladı. Bir milyonun üzerinde bir satış rakamına ulaşan şarkının video kilibi de akıllara doğrudan ilham aldığı Fassbinder filmini getiriyordu. 

Christine and the Queens adıyla şöhrete kavuşan 1988 doğumlu Héloïse Letissier, kariyerine 2010’da, bir aşk acısını unutmak için gittiği Londra’daki bir gece kulübünde izlediği drag queen’lerden aldığı ilhamla başlamış, sahne adındaki "Queens" kelimesini de yine bu nedenle seçmişti. Lyon’a döndüğünde tamamen müziğe odaklanan genç kadın, bir gün Londra’ya gitmesine ve acılarla dolu birçok gece geçirmesine neden olan olay hakkında bir şarkı yazmaya karar vermişti. Nuit 17 à 52 adlı bu şarkı, elli ikinci gecesinde sona eren bir aşk hikâyesini anlatıyordu. Bu aynı zamanda sanatçının 2014’te yayınlanacak ilk albümü "Chaleur humaine"den çıkan ilk single’dı. Parçanın siyah beyaz olarak çekilen video klibinde de birçok farklı karakteri canlandırmıştı Christine and the Queens. 

30 Kasım’da, Fransız müziğinin önde gelen isimlerinden biri daha hayata veda etti. 86 yaşında aramızdan ayrılan Anne Sylvestre, daha çok kadın haklarını savunduğu şarkılarla tanınıyordu. Aynı zamanda çocuklara yönelik şarkılar da bulunuyordu sanatçının repertuarında. İlk olarak 1962’de fabllere yer verdiği "Fabulettes" adlı albümü yayınlayan Sylvestre, 1992’yle 2009 arasında repertuarındaki bu tarz şarkıları bir araya getiren 18 CD’lik bir seriyi piyasaya çıkarmıştı. Bu derlemede yer alan parçalardan biri de, bir ninniyi andırıyor. 1977 tarihli şarkı, Bonsoir bonne nuit - İyi akşamlar iyi geceler adını taşıyor. 

Gece temalı şarkıların en ünlülerinden biri de Alain Bashung imzalı La nuit je mens. Şarkının Jacques Audiard imzalı kilbi, 1999’da düzenlenen Victoires de la Musique töreninde, "En İyi Video Klip" dalında ödüle layık görülmüştü.

Zaz, 2010 yılında yayınladığı ilk stüdyo albümüyle Dünya çapında büyük ses getirmişti. Her ne kadar bu albümün öne çıkan şarkısı Je veux olsa da, albümde oldukça başarılı başka parçalar da yer alıyordu. Bunlardan biri de Raphaël imzasını taşıyan Eblouie par la nuit - Gözü geceyle kamaşmış adlı parçaydı. Albümden çıkan dördüncü single’dı bu aynı zamanda. Şarkı, başrollerini Colin Farrell ve Noomi Rapace’ın paylaştığı Dead Man Down adlı filmin de orijinal müzikleri arasında yer alıyordu. Parçayı 2016’da, Fransız müziğinin genç yeteneklerinden Navii de seslendirmişti.

Jean-Jacques Goldman’ın 1982 tarihli ikinci stüdyo albümü "Minoritiaire"de yer alan Veiller tard, Goldman’ın o zamana kadar yazdığı şarkılardan oldukça farklı bir parça. O güne dek Il suffira d’un signe gibi daha hareketli, tempolu şarkılarla tanınan sanatçı, çekingen kişiliği nedeniyle, kendi iç dünyasını yansıttığı, kişisel şarkılar yazmayı pek düşünmüyordu. Ne var ki bir gece, bu kararını rafa kaldırarak Veiller tard yani Geç saatlere kadar ayakta kalmak adlı şarkıyı kaleme aldı. Parça, 45’lik olarak piyasaya çıkmamış bu vesileyle radyolarda yer alma fırsatını bulamamış olsa da dinleyiciler tarafından kısa sürede benimsendi. Öyle ki o dönemde Goldman’ın hayranlarından aldığı mektupların onda dokuzu Veiller tard ile ilgiliydi. Bu şarkı sayesinde Goldman repertuarı da farklı bir boyut kazandı ve o tarihten itibaren sanatçı albümlerinde, kişiliği hakkında ipuçları içeren şarkılara daha fazla yer vermeye başladı. 

Altmışların başında yayınladığı Ma môme ve Deux enfants au soleil gibi romantik şarkılarla yavaş yavaş ismini duyurmaya başlayan Jean Ferrat, bir gün Brötonya kıyılarında tatildeyken, annesine sahildeki bunker’lar yani savaş sırasında kullanılan sığınak tarzı binalar hakkında soru soran küçük bir kızı fark eder. Annenin kızına cevap vermekte yaşadığı güçlük, Ferrat’ya yakın geçmişte yaşanan acıları genç jenerasyonlara aktarma konusunda ilham verir. Kendi babasını da İkinci Dünya Savaşı'nda Auschwitz’deki toplama kamplarına kaybeden sanatçı, şarkısına Hitler’in 1941’de siyasi direnişçilere yardım edenlerin cezalandırmalarıyla ilgili verdiği talimatın ismi olan Gece ve Sis adını verir (zira Naziler bu talimat gereğince ortadan kaldırılan kurbanlara, "Gece ve sisin içinde kayboldu" diyorlardı). Nuit et brouillard isimli şarkı 1963’te yé-yé fırtınasının tam ortasında piyasaya çıktı fakat Fransız-Alman ilişkilerinin yeniden canlandığı bu dönemde gizli bir boykota maruz kaldı. Sadece Europe 1 radyosu tarafından yayınlanan parça, buna karşın büyük bir ilgiyle karşıladı ve ertesi yıl Ferrat’ya bir de Charles-Cros Akademisi ödülü getirdi. Son kısmı şöyleydi şarkının:   

Diyorlar ki bugün bana bu kelimeler anlamsız artık

En iyisi aşk şarkıları söylemek her şeyi bırakıp.

Kan çabucak kurur tarihin içinde,

Eline bir gitar almak yaramaz hiçbir işe.

Ama söyleyin bana kim durdurabilir beni

Gölge insana dönüştü, artık yaz geldi

Dans ettiririm kelimeleri dans ettirmek gerekirse

Bir gün çocuklar kim olduğunuzu bilsin diye...

 

Yüzlerce kişiydiniz, binlerce kişiydiniz

Titrek, çıplak ve zayıf, kurşun mühürlü vagonlarda

Yırtardınız geceyi çırpınan tırnaklarla

Binlerce kişiydiniz, yüzlerce kişiydiniz...

Keman çalmaya henüz beş yaşında başlayan Catherine Lara, bir süre Claude Nougaro ve Nana Mouskouri gibi sanatçılara eşlik etmesinin ardından ilk albümünü 1972’de yayınlamıştı. Seksenli yılların başında Johan ve La rockeuse de diamants gibi şarkılarla dikkat çeken sanatçı, 1985’te verdiği bir dizi konserin ardından da yeni albümünün çalışmalarına başlamıştı. Bu dönemde Şilili piyanist Sebastien Santa Maria ile tanışmıştı Lara ve birlikte oldukça hareketli parçalar yazmışlardı söz konusu albüm için. Albüm biterken ikili, akıllarına gelen yeni bir melodi üzerine yoğunlaştı ama bu bir slow’du ve Lara albüme bu tarz bir şarkı eklemek istemiyordu. Yine de şarkının demosunu kasete kaydederek arkadaşı Luc Plamondon’a dinletmeye karar verdi. Plamondon’un da aklına, Catherine ile Montreal’de tanıştığı geceyi getirdi beste, o dönemde Nuit magique – Sihirli gece adında bir kulübe gidiyor ve sabaha kadar eğleniyordu ikili. Bu anıdan aldığı ilhamla sözleri yazdı Plamondon ve Nuit magique çıkmış oldu ortaya. 1986 ilkbaharında yayınlanan şarkı, büyük ilgi gördü ve Lara’ya ertesi yıl "En İyi Kadın Sanatçı" dalında bir de Victoire de la Musique ödülü getirdi.