Haftanın Kitabı'nda Ceyhan Usanmaz, Patrick Süskind'in "Üç Buçuk Öykü" kitabındaki öykülerden biri olan "Bir Çatışma" üzerine konuşuyor.
Paris'te, Lüksemburg Bahçeleri'nin bakımlı ağaçlarının gölgeleri altında heyecanlı bir satranç karşılaşması... Bir tarafta siyah saçlı, solgun yüzlü, duygusuz bakışlı genç bir adam; karşısında da titrek elleri kahverengi yaşlılık lekeleriyle kaplı, saçları seyrelmiş, burnu şaraptan kızarmış, yüzünde mor damarlarla yetmiş yaşlarındaki çirkin şampiyon. Genç adamı tanıyan yok, hatta daha önce satranç oynadığına şahitlik eden de... Ancak ne ağzından tek bir sözcük çıkan ne de yüzünün ifadesi değişen bu genç adamın yaydığı hava çevredeki herkesi etkisi altına almış gibi görünüyor ve neredeyse herkes, yenildikleri yaşlı şampiyon karşısında onun galip geleceğine, hatta yaşlı şampiyonu perişan edeceğine yürekten inanmış durumda. İşin ilginç yanı, yaşlı şampiyon da o her zamanki gibi kendisine güvenir şekilde yapamıyor hamlelerini...
Kokulara karşı görülmedik ölçüde duyarlı, istediği kokuları üretebilmek için cinayet işlemekten bile çekinmeyen Jean-Baptiste Grenouille'nin hikâyesini anlatan Koku romanı, 1979'da yayımlandığı ilk günden bu yana Patrick Süskind’in en bilinen eseri konumunda; filme uyarlanmasıyla birlikte çok daha geniş bir kitleye de ulaştı ve hatta Patrick Süskind ismini dahi gölgede bırakacak bir popülarite kazandı. Koku romanının gölgesi, hiç kuşkusuz Patrick Süskind’in diğer eserlerinin üzerine de düşüyor. Örneğin, elimizdeki Bir Çatışma'yı okurken de, iki hikâye arasındaki benzerlikleri/farklılıkları düşünürken bulabiliyoruz kendimizi. Benzer bir durum, Jean-Jacques Sempé açısından da geçerli. Sempé'nin, Bir Çatışma'nın hikâyesine eşlik eden (ve hatta bir taraftan kendi özgün hikâyesini de anlatıyormuş gibi görünen) harika çizimlerine bakarken, bir köşeden Pıtırcık fırlayacakmış gibi hissediyor insan ister istemez.
'Baskın' hikâyelerin/karakterlerin gölgelerinden sıyrılabilirsek, çok daha benzersiz bir okuma vaat ediyor –Patrick Süskind’in Üç Buçuk Öykü kitabındaki öykülerden biri olan– Bir Çatışma.
Patrick Süskind
Bir Çatışma
res. Jean-Jacques Sempé
çev. İlknur Özdemir
Can Yayınları, 2024, 80 s.