Okuyucularının eleştiri bombardımanına uğrayan Guardian'ın sözüm ona korkusuz, sol kanat yazarı George Monbiot, bu hafta, iki son derece cılız bahane yayımlayarak, geçen ay, Julian Assange bir Londra mahkemesinde sınır dışı edilme duruşmalarına çıkarılmışken, ona, niye üstünkörü destek verdiğini açıklamaya çalıştı.
(Jonathan Cook’un kendi bloğunda yayınladığı bu yazı Semra Somersan tarafından Açık Radyo için Türkçeleştirildi.)
Trump yönetimi sonunda Assange'ı ABD'ye getirtip, casusluk suçlaması ile yüzleştirerek özel idari tedbirlerle süper-maksimum güvenlikli bir hapishanede tutup, ömrü boyunca başka hiç bir anlamlı insan temasında bulunmaması için çalışıyor. Onun bu kaderi beklemesindeki tek neden, ABD'nin Afganistan ve Irak'taki savaş suçlarını, New York Times ve Guardian'da yayımlatarak ortaya döküp Amerika’yı utandırmış olması – ve ayrıca Washington, özgür bırakıldığı takdirde Assange'ın, ABD'nin tüm dünyada yaptığı son derece rahatsız edici diğer gerçekleri ortaya çıkarmasından da korkuyor.
Ama burada Assange'ın haklarının çiğnenmesinden çok daha fazla kaybedilecek şeyler var. O sadece duruşmalar sırasında Assange'a desteğini sunan Çinli sanatçı ve muhalif Ai Weiwei'nin batıdaki muadili değil. Weiwei, Old Bailey mahkeme salonunun dışında, Assange'a karşı işlenen suçlar nedeniyle medyanın sessizliğini protesto etmek için ağzını kapatmıştı.
Ai Weiwei knows all about the crushing of political dissent by vengeful states, which is why he staged a silent protest outside the show trial of Julian Assange at the Old Bailey in London https://t.co/uOQug77KWY
— Jonathan Cook (@Jonathan_K_Cook) September 28, 2020
Ai Weiwei intikamcı devletlerin politik muhalifleri ezmesi hakkında her şeyi biliyor ve tam da bu nedenle Londra'da Old Bailey binasının dışında sessiz bir protesto gösterisi yaptı.
Assange şimdi, ABD güvenlik güçleri tarafından gizlice değil, eğer Londra Mahkemesi izin verirse, ışıklar altında ve İngiliz yargısının rızasıyla gerçekleşen dehşet verici yeni yeni türden olağanüstü bir yorum ile karşı karşıya kalmış durumda. Eğer iade edilmesi onaylanırsa, bu öyle bir emsal karar olacak ki, ABD, suçlarını ifşa eden herhangi bir gazeteciyi hapse atabilecek. Kaçınılmaz olarak bu dünyanın süper gücünü soruşturan bütün gazeteciler üzerinde soğuk duş etkisi yapacak. Bu, yalnızca gazeteciliğin iktidar üzerindeki bir bekçisi durumuna gelmiş olan zaten zayıflamış rolünün ölümü değil, aynı zamanda toplumlarımızın özgürlük ve açıklık ilkelerine bağlılığına da bir darbe olacak.
En basit minimum
Bu herkesin, özellikle de gazetecilerin, Assange'ın iade edilme duruşmaları bağlamında endişe etmesi için yeterli bir neden olmalıdır. Hele de, Monbiot gibi, çalışmalarının can damarı, hesap vermez iktidarlar ve onun çürütücü etkilerinin araştırılması olan bir gazeteci için. Herhangi biri, Assange'ın iade edilmesine karşı en tepelerden haykıracaksa, o Monbiot olmalıydı.
Gelin görün ki, Monbiot, Guardian gazetesinde Assange hakkında tek bir makale dahi yazmadı ve takipçilerinden gelen eleştirilere karşılık, duruşmaların sürdüğü dört hafta içinde, Assange'ı destekleyen üç retweet [başkalarının attığı tweetleri paylaşmak] attığına işaret etti. Dikkat çekmek gerekir ki bunların üçü de, kendi gazetesi, Guardian'da yayımlanan ve gazetenin düşmanca tavrını kırarak Assange'a muğlak bir şekilde, daha sempati ile bakan makalelerdi.
“He is in prison because he informed you of actual crimes and atrocities being committed by a foreign power." #FreeJulianAssangehttps://t.co/mwI34SuENw
— George Monbiot (@GeorgeMonbiot) October 2, 2020
O, cezaevinde tutuluyor çünkü yabancı bir gücün işlediği gerçek suçlar hakkında sizi bilgilendirdi.
#JulianAssange'ı özgürbırakın
Bu, Monbiot'un, göze alabileceği en basit minimumdu. Ne de olsa, Guardian'da sol kanadın vicdanı şeklinde konumlandırılmış biri olarak, Guardian'da Assange'ı kötüleyen, onunla alay eden koca bir yazı denizi içerisinde, bu nadir örnekleri yeniden tweetlemeseydi çok tuhaf olurdu doğrusu; böyle yaparak gazetenin sol kanat okurlarına göz kırpmış oldu.
Ama dikkat çekici bir şekilde, Monbiot, Birleşik Krallık eski Büyükelçisi Craig Murray'ın hergün yazdığı makaleleri tweet etmedi,ki bunlar, hukuki süreçte iade edilme duruşmalarında Assange’a karşı yapılan korkunç suiistimalleri ayrıntılı olarak aktarıyor, ayrıca Amerikan tarafının en önemli iddialarını, uzman tanıklar, birbiri ardından yıkıyor olduğu halde. Monbiot, Assange'ın sadık bir savunucusu olan, araştırmacı gazeteci John Pilger'in makale ve yorumlarını da yeniden tweetlemedi.
.@DeclassifiedUK has now published 7 investigations into legal irregularities and conflicts of interest in the Assange US extradition case. Thread.
— Matt Kennard (@kennardmatt) September 27, 2020
(Number 8 is coming this week)
@DeclassifiedUK şimdiye kadar Assange'ın, ABD'ye iade edilmesi davasında yasal düzensizlik ve çıkar çatışmaları bağlamında 7 araştırma yayımladı. (8. de bu hafta çıkacak)
Ünlü dilbilimci ve siyasi analist Noam Chomsky'nin, Amerika'nın Assange'a yönelttiği suçların tamamen politik olduğu, dolayısıyla iade talebini geçersiz kıldığı şeklindeki ifadesini de yeniden tweetlemedi. Benzer şekilde Monbiot, Birleşmiş Milletler İşkence Uzmanı Nils Melzer'in, Birleşik Krallık ve ABD'nin birlikte davranarak onu psikolojik işkenceye tabi tuttuğu ve bu nedenle Assange'ın aşırı izolasyon altında kilitli tutulduğu ve geleceği için sürekli korku halinde yaşadığı açıklamalarını da görmezden geldi.
Monbiot, geçtiğimiz hafta, Assange'ın yedi yıl siyasi sığınma başvurusunda bulunduğu Ekvador büyükelçiliğinde güvenlik sağlayan İspanyol şirketinin eski bir çalışanının şaşırtıcı kanıtlarını da retweetlemedi. Bu oyunbozan [whistleblower], CIA yönetiminde, o zaman çalıştığı şirketin, kuralları çiğneyerek tuvalette bile Assange'ı izlediğini ve avukatları ile tüm özel konuşmalarını dinlediğini söyledi. Sadece bu bile yargıç Vanessa Baraitser'ın ABD'nin iade talebine karşı karar vermesi için yeterli olmalıydı.
Stunning evidence submitted at Assange's extradition hearing of an illegal CIA bugging operation against him and burglary of his lawyer's offices, as well as US plans to kidnap and poison Assange – all denied a proper airing in court by the judge https://t.co/uRfItwGdms
— Jonathan Cook (@Jonathan_K_Cook) October 1, 2020
Assange'ın iadesi duruşmasında, şaşırtıcı kanıt; CIA'in yasadışı olarak Büyükelçiliğe böcek yerleştirdiği, Assange'ın avukatlarının ofisinde hırsızlık yapıldığı, hatta ABD'nin onu kaçırma ve zehirleme planları olduğu iddiaları, duruşmada hakimin müdahalesi yüzünden doğru dürüst dinlenemedi.
Korkakça bahaneler
Hayır, Monbiot, onu izleyen okuyucularına bunların hiç birini anlatmadı, ne de dört haftadır ortaya çıkan çok daha fazla şey hakkında bilgi verdi. Yerine, basın özgürlüğüne hafızalardaki bu en büyük saldırı gerçekleşirken niye böyle samimiyetsiz davrandığına dair iki korkakça bahane sundu.
Birincisi, Assange'ın iadesi duruşması görünürde yeterince önemli değildi. Örneğin, toprak kaybı ile karşılaştırıldığında basitçe “Listemdeki yüzlerce kritik konudan ve listenin en aşağısındakilerden sadece biriydi.”
Bunun hakkında defalarca tweet attım. Ama bu, benim için, yüzlerce daha da önemli kritik konudan sadece biri. Korkunç ama mesela toprak kaybı ile karşılaştırdığımda listemin en sonlarında yer alıyor.
Çevre sorunlarını Monbiot'nun çok ciddiye aldığından hiç kimsenin kuşkusu olamaz. Ama o sadece çevre hakkında tweet atıp yazmıyor ki. Çevre ile ilgisi olmayan pek çok konu var ki bunlar hakkında hemen hiç bir şey bilmiyor gibi görünüyor, ama düzenli olarak yazıyor.
Örnek olarak bir gösterge yeterli. Geçen iki yılda Monbiot, ABD ve Birleşik Krallık istihbarat servislerinin iddiasını, yani, Beşar Esad yönetimindeki Suriye Hükümeti'nin 2018 Nisan ayında Douma'ya kimyasal silahlar ile saldırdığı iddialarını sorgulayanlara saldırmıştı, ki aynı enerji ve zamanı Assange ve basın özgürlüğünü savunmak için harcamaktan geri durmuştu. Bu, olduğu varsayılan saldırı, ABD'nin, Suriye'ye bombalaması için bir bahaneydi ki bu da Nurnberg ilkelerine göre, en üst düzeyde bir uluslararası suç.
You say nothing about the systematic bombing of hospitals in Idlib and the many other massive crimes against humanity perpetrated by the Assad government. Yet you amplify any and every possible exoneration - however tenuous - of just one of its crimes. You're apologists.
— George Monbiot (@GeorgeMonbiot) November 4, 2019
Monbiot'ya cevap: Esad'ın babasında somutlanan ve şimdi oğlunun sürdürdüğü Suriyeli Baasçıların acımasız kanlı zulmünü kabul ettik. Ama şimdi makul bir soruya siz niye cevap vermiyorsunuz? @CraigMurrayOrg' un hala ABD-BK anlatımına meydan okumasının budalalık olduğunu mu düşünüyorsunuz?
George Monbiot @GeorgeMonbiot: Farzedinki Douma'ya bir kimyasal silah saldırısı olmadı (kanıtlar karşısında pek olası değil). Bu Esad'ın işlediği binlerce suçun yanında, işlemediği bir büyük suç olurdu. Yani siz bu meseleye takmış durumdasınız. Niye? Çünkü sizler müdafisiniz.
Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’nden (OPCW), Douma'da olup bitenlerden cihatçı grupların sorumlu olduğunu ortaya atan kanıtları olan oyunbozanlar da dahil olmak üzere tüm bu grupları Monbiot susturmaya çalıştı. Suriye haricinde, bütün dünyada, Batı medyasının “Terörist” adını verdiği bu cihatçılar, açıkça, Suudi Arabistan gibi Batı müttefikleri tarafından ve daha üstü kapalı şekilde Batı tarafından destekleniyordu. Bununla birlikte, Monbiot, Douma hakkındaki resmi batı anlatısına şüpheyle yaklaşan herkesi, Monbiot'un aksine Douma'yı ziyaret eden seçkin Ortadoğu muhabiri Robert Fisk de dahil olmak üzere "Esad savunucusu" olarak lekeledi.
My latest: How did liberal media like the Guardian deal with the first on-the-ground reporting in Douma from veteran Middle East reporter Robert Fisk? They managed the difficult task of denigrating his account while ignoring the fact that he was ever there https://t.co/PemzQTFw9u
— Jonathan Cook (@Jonathan_K_Cook) April 18, 2018
En sonuncu yazım: Guardian gibi liberal bir medya, olay yerinden, Douma’dan haber veren kıdemli Orta Doğu muhabiri Robert Fisk'in yolladığı raporlar ile nasıl başa çıktı? Fisk raporunu, yerelden haber verdiğini tamamen gözardı ederek karalamak gibi zor bir işi başardı.
Orta Doğu bağlamında Monbiot'nun hiç bir uzmanlığı yok ve muhtemelen Suriye hakkındaki bilgileri Guardian'dan edindi, bakış açısı da Guardian’ın aynısı. Kendi platformunu, Douma'daki olaylar bağlamında, kritik bir tavır alanlara karşı kullanması yeterince kötü. Ama daha da kötüsü, OPCW'nin artık bağımsız olmadığı, son derece siyasileşmiş olduğu, hatta Douma vakasında olduğu gibi müfettişlerin bulguları ile oynadığı yolundaki oyunbozanların uyarılarına karşı, Birleşmiş Milletlerin kimyasal silah bekçisi OPCW'nin Washington'un kendisine hizmet eden gündemini benimsemiş olması.
New -- one of the most important pieces I've written: OPCW leaks suggest that the US bombed Syria on false grounds, and the US media is ignoring the veteran scientists who challenged the cover-up from inside. https://t.co/2Obhq99f6s
— Aaron Maté (@aaronjmate) July 24, 2020
Yeni- şimdiye kadar yazdığım en önemli makalelerden biri: OPCW'den sızdırılan bilgilere göre, ABD, Suriye'yi tamamen yalan nedenlerle bombaladı ve Amerikan medyası da güvenilir bilimcilerin, içerden gelen ve bilgilerin örtbas edilmesine karşı çıkanlardan gelen bu enformasyonu tamamen gözardı ediyor.
Oyunbozanların iddiaları OPCW'nin genel görünümü ile uyumlu. Örgüt yaklaşık yirmi yıldır Washington'un hakimiyeti altında. Bush yönetimi, Irak'a 2003’te savaş açabilmek için, OPCW'nin eski tepedeki adamı, Jose Bustani'yi, Irak'ta yeniden kimyasal silah araştırması yapılması için daha fazla teftiş gerektiğini söylemesi üzerine işten attı. Hatta rejim değişikliği için ABD planının bozulabileceğini öngören BM'deki savaş meraklısı Amerikan elçisi, John Bolton, Bustani'yi şöyle tehdit etmişti: “Çocuklarının nerede yaşadığını biliyoruz.”
Douma'daki olayları teftiş eden OPCW ekibinden en az 3 kişi, örgütün resmi görevlilerinin Esad'ı suçlayan kanıtlar üzerinde oynadığını ve kendi araştırmalarının, muhtemel suçluların cihatçı gruplar olduğunu gösterdiğini söyledi- ki bunların da Suriye'de, Batı'nın doğrudan müdahalesinin gerçekleşmesi ve mevcut Suriye hükümetinin devrilmesini ümit ettiğini belirttiler.
Douma olayları hakkında yanlış bilgilendirme öyle vahim hale geldi ki Rustani de yakın zamanda Güvenlik Konseyi'nde, oyunbozanlar namına müdahale etmeye çalıştı. ABD ve Birleşik Krallık'ın engellediği tanıklığı sırasında şöyle dedi: “Oyunbozanlar büyük risk göze alarak örgütünüz OPCW'deki kuraldışı davranışlara karşı dikkat çekmeye çalıştı.” Ve şu sözleri ekledi: “Örgütünüzün kendi müfettişlerinin bu konuda ne söyleyeceğini duymak, zedelenmiş imajınızı tamir etmek bağlamında önemli bir ilk adım olacaktır.”
Ex-OPCW chief Jose Bustani reads Syria testimony that US, UK blocked at UN https://t.co/6tasCS7IqT via @TheGrayzoneNews
— Caitlin Johnstone ⏳ (@caitoz) October 5, 2020
OPCW eski şefi Jose Bustani, ABD ve Birleşik Krallık’ın BM’de bloke ettiği Suriye tanıklıklarını okuyor.
Saçma iddia
O halde Monbiot'yu, Douma şüphecileri ve OPCW oyunbozanlarını karalaması nedeniyle eleştirmek için pek çok sebep var. Ama ben burada Douma meselesini tekrar etmek istemiyorum. İletmek istediğim nokta Assange ile ilgili.
Assange'ı savunmak için zamanı olmadığını söylerken Monbiot, içkin olarak, ABD'nin güncel olarak gazeteciliğe açtığı toptan savaşın, kendisinin OPCW oyunbozanlarına çamur atmasından daha az önceliği olduğunu söylüyor. Douma kuşkucularına zorbalık yapmanın ve onları susturmanın, Assange'ın hayatının geri kalan kısmını tamamen hapishanede geçirmesi gibi “yüzlerce daha önemli konudan” biri olduğunu ve araştırmacı gazeteciliği korumanın, ABD'nin bu vahim saldırılarından daha önemli olduğunu ima ediyor.
Monbiot'nun iddiasının ne kadar saçma olduğunu anlamak için, Douma vakasını doğru düzgün bir şekilde çözebilmemizin tek yolunun- Monbiot'nun yaptığı gibi, ABD ve Birleşik Krallık istihbarat servislerinin iddialarını yineleyerek geviş getirmeden- birinin Douma hakkındaki ABD ve OPCW liderliği arasındaki gizli iletişimi sızdırmasıyla mümkün olabileceğini belirtelim. Bu bize, OPCW oyunbozanlarının mı, yoksa yönetim merkezindeki kafaların mı hakikati söylediği hakkında bilgi verecektir. Oyunbozanlar, ABD’li görevlilerin, OPCW toplantısında haber vermeden belirdiklerini ve kurumun bağımsız statüsünü ihlal ederek kurumun elemanlarına baskı yaptığını zaten söylemişti.
Hakikati öğrenmemizin tek yolu, eğer birileri, belgeleri, Assange'ın Wikileaks’i gibi bir kuruma sızdırırsa gerçekleşebilirdi.
Assange’a karşı açılan savaş, sadece gazeteciliğe karşı açılmış bir savaş değildir. Aynı zamanda gazeteciler ve Wikileaks'in hakikate ulaşması için yardım eden oyunbozanlara karşı da bir savaştır. Davanın sonucu, sadece Assange'ın kişisel kaderi olmayıp, aynı zamanda, gazeteciliğin, iktidar merkezlerine yakın kaynaklara erişim sağlayabilmesinin de kaderini belirleyecek. Assange'ı terkederek, karşılaştığımız çok çeşitli sorunlar hakkında hakikati bulma ümidimizi de terketmiş olacağız.
Eğer Monbiot, toprak kaybı ve diğer çevre sorunları gibi “yüzlerce daha önemli konu” hakkında daha etkin kampanyalar yürütmek istiyorsa, mümkün olan en güçlü biçimde Assange’a ve Wikileaks'e ihtiyacı var, karanlık bir hücrede kilitli durumdaki Assange’a ve bir zamanlar olduğu gibi örgütün gölgesi durumundaki Wikileaks’e değil.
Tabii ki, Monbiot'nun tüm bunları ona anlatmama ihtiyacı yok. O çoktan bunu anlamıştır. İşte tam da bu nedenle, davranışının izaha ihtiyacı var- ki biz de az sonra buna girişeceğiz.
Kutuları işaretlemeye çoktan hazır
Ama ondan önce, Assange'ın durumu hakkında niye sesini bir fısıltıdan daha fazla yükseltmediği hakkındaki ikinci sıradışı bahanesine bakalım.
Başkalarının söylediğine ekleyecek bir sözüm yok. Söyleyecek yeni ve çok orijinal bir sözüm olmadığı sürece bir konu hakkında asla yazmam. Bu benim için kutuları işaretlemek değil, alanı genişletmektir.
Monbiot, Assange davası hakkında söylenenlerden farklı söyleyecek yeni bir sözü olmadığını iddia ediyor ve bunun, “kutuları işaretlemek değil”, “alanı genişletmek” anlamına geldiğini söylüyor.
Bu iddiadaki apaçık boşluğu, yani Douma olayında, Monbiot'nun, akla gelebilecek her kutuyu işaretlemiş olduğunu bir kenara bırakalım. O, oyunbozanlara çamur atmak dışında tartışmaya hiç bir şey katmadı. Tüm yaptığı, istihbarat servislerinin söylediklerini tekrarlamaktı ki, Guardian bunlara zaten geniş ve eleştirel olmayan bir şekilde yer vermişti.
O halde Monbiot istediği zaman hiç de orijinal olmayabiliyor.
Ama Assange davası kapsamında Monbiot'nun gazetesinin yazdıklarına katkıda bulunabileceği pek çok şey var; özellikle de, Independent gazetesinde Patrick Cockburn dışında Assange için konuşan insanların anaakım medyanın dışında olması, yani şirket medyasında hiç bir yerleri olmaması nedeniyle.
Patrick Cockburn in the Independent explains why the US wants Assange locked out of sight for good, and why other journalists in the corporate media have failed in their duty to protest against this all-out assault on press freedom https://t.co/uN4V2VVIKq
— Jonathan Cook (@Jonathan_K_Cook) October 4, 2020
Independent gazetesinde Patrick Cockburn, ABD'nin, niye Assange'ın ortalıkta tamamen görünmez hale getirilmesini istediğini ve şirket medyasındaki diğer gazetecilerin, buna, yani basın özgürlüğüne tam saldırıyı niye protesto etmediğini açıklıyor.
Guardian'ın sayfalarında Assange'a atılan insafsız çamura karşı çıkarak, bunların temelsiz olduğunu yazarak Monbiot tersine bir ağırlık oluşturabilirdi. Yerine, ya o karalamaları tekrarladı, ya müphem bir dil kullandı, ya da tamamen sessiz kaldı. Örneğin, Guardian’da sürekli olarak öne sürülen, Assange'ın "tecavüz suçlamalarından kaçtığı" (sadece gazete editörlerinin hayal gücünde var olan bir suçlama), paranoyak ve kibirli olduğu aksine, iade duruşmalarının da teyit ettiği gibi, Assange'ın Ekvador Büyükelçiliği’ne siyasi sığınma talebinde bulunması için çok iyi gerekçeleri olduğunu gözlemleyebilirdi.
The Guardian: Fake news and hostility toward Assange in 44 headlines. #DumpTheGuardianhttps://t.co/jwl5ZbEOL7
— FiveFilters.org ⏳ (@fivefilters) April 19, 2019
Guardian Gazetesi: 44 başlıkta Julian Assange'a karşı düşmanlık ve yalan haber #Guardian'ıÇöpeAt
Julian Assange'ın Ekvator Büyükelçiliği’ni terketmesine tek engel gururudur
James Ball
#Guardian'ıÇöpeAt.
Veya Monbiot, Guardian'ın Assange'ı lekelemek için kolayca aksi ispatlanacak bir hikâye uydurduğunu, yani Trump'ın bir yardımcısı, Paul Manafort ve isimsiz “Rusların”, Assange'ı sözüm ona Ekvator Büyükelçiliği'nde hiç bir iz bırakmadan gizlice üç kere ziyaret ettiği iddiasının aksini ispatlayabilirdi, çünkü Büyükelçiliğin hem içi, hem de dışı, o sırada Londra'da en iyi gözetlenen bina idi.
Kimseye atıf yapmaksızın güvenlik hizmetlerinden birinin, sözüm ona Guardian'a sızdırdığı hikâye ile hiçbir kanıtı olmayan Russigate iddialarını yayımlayarak Assange'ı tuzağa düşürmek ve böylece liberalleri yabancılaştırarak iade edilmeye karşı çıkmalarını önlemek hedefleniyordu. Monbiot, Guardian'ın bu aldatıcı ve kötü niyetli rapor için özür dilememesi ve geri çekmemesi nedeniyle hatalı olduğunu da sözlerine ekleyebilirdi.
There is, needless to say, no hint or suggestion in the Mueller Report that Paul Manafort visited Julian Assange ever in his life, let alone 3 times in the Ecuadorian Embassy during the election. It would obviously be there if it happened. How can the @guardian not retract this?? pic.twitter.com/5ory1w0mfj
— Glenn Greenwald (@ggreenwald) April 18, 2019
Mueller raporunda, Paul Manafort'un, Julian Assange'ı seçim döneminde, Ekvator Büyükelçiliği'nde değil üç, bir kere bile ziyaret ettiğini ima ve telkin eden bir ipucu yok. Eğer öyle olsaydı, mutlaka olurdu. Nasıl olur da @guardian bunu geri çekmez?
Veya Monbiot, okuyucularına, Assange duruşmalarında, Guardian'ın belirgin bir çıkar çatışması olmadığını bildirmediğini anlatabilirdi. Gelişmelerin çekimser bir gözlemcisi olmak yerine, gazete, ABD'nin Assange'a yönelttiği suçlamalarda derin bir şekilde yer alıyor. Wikileaks'in elindeki gizli belgelerin şifresini düşüncesizce yayımlayıp dünyadaki bütün gizli servislerin belgelere ulaşmasını mümkün kılan, gazetenin önceki araştırma editörü David Leigh idi. Neticede Wikileaks tüm belgeleri redakte etmeden yayımladı ki, böylelikle ismi geçenlerden tehlikede olabilecekler görüp anlasınlar.
Eğer ABD'li muhbirleri tehlikeye atmak nedeniyle -ki hiç biri zarar görmedi- birisinin yargılanması gerekiyorsa, o da Assange değil, Leigh ve Guardian'daki diğer üst düzey editörlerdir.
My latest: The Guardian finally broke its silence last week after US lawyers had given it star billing in their efforts to extradite Assange.
— Jonathan Cook (@Jonathan_K_Cook) September 28, 2020
But the paper's deceit-riddled statement steeped it even further in betrayal of Assange and of press freedom https://t.co/4z2R3zflzr
En son yazım: Guardian nihayet, Amerikalı avukatlar onu, Assange'ı sınırdışı etme çabalarına katkıda bulunduğu için ödüllendirdikten sonra sessizliğini bozdu.
Ama Assange ve basın özgürlüğü bağlamında aldatmalarla dolu açıklaması, gazetenin ihanetini daha da artırdı.
Bunların her biri Monbiot’nün şüphesiz “alanı genişleterek” yazabileceği son derece “orijinal” şeyler olurdu. Ama be aslında onun dürüst olacak kadar ileri gidip, işvereninin, Assange'ı satarken oynadığı alçak rolü yazmasını önermiyorum. Bu işlerin nasıl yürüdüğünü bilecek kadar dünyalıyım. Onun haftalık yazılarını yayımlayan iyi bir anaakım kürsüsü var- ve kendi gazetesini eleştirerek bunu tehlikeye atmak istemez.
Ama tabii ki Monbiot'nun Assange'ı desteklemek için Guardian'ı eleştirmesine gerek yok. İsterse yazabileceği başka pek çok önemli şey var. Ama önemli nokta şu: O bunu yapmamayı seçiyor. Acınası bahanelerini bir yana bırakacak olursak, gerçek soru şu: Niye?
Onu Guardian temizledi
Bunun nedeni de, maalesef, Monbiot iddia ettiği gibi özgür bir düşünür, zor gerçeklerin araştırmacısı, sol vicdanlı biri olmamasında. Bu aslında onun kabahati de değil. Guardian'daki işlevinin doğası bu- ki ben de yıllarca orada çalışmış olduğum için bunun gayet farkındayım.
Guardian Medya Grubu'nun ayakta kalması, reklam almasına, bu da, onun en önemli satış noktası olduğu için, Guardian gazetesine bağlı. Tıpkı Daily Mail, Sun ve Times'ın kendi pazarlarında yaptığı gibi, o da Guardian’ın pazar payından mümkün olan en üst düzeyde yararlanmaya dayalı bir kurumsal girişimdir. Bu bağlamda, gazetelerin süpermarketlerden farkı yok. Eğer kendi pazar paylarını kapmayı başaramazlarsa, başka herhangi bir şirket gelir, oraya yerleşir.
Assange 2011’de verdiği bir mülakatta anlattığı gibi, Guardian'ın Wikileaks ile antlaşmasını bozarak gizli dosyaları başkaları ile paylaştığını duyunca bu durumu çok iyi anlamıştı. Gözlemi şöyle idi:
Guardian veya New York Times gibi bir gazeteyi motive eden, kendi iç ahlaki değerleri değildir. Bütün mesele bir pazarları olmasında. Birleşik Krallık'ta “eğitimli liberaller” diye bir pazar var. Eğitimli liberaller Guardian gibi bir gazete okumak ister, dolayısı ile ortaya bir kurum çıkar ve bu pazar boşluğunu doldurur.
Guardian'daki yazarların çoğu, apaçık bir şekilde bu “eğitimli liberaller” pazarına hitap eder. Ama Monbiot gibi bazıları, orada daha belli bir nedenle mevcuttur: Nüfusun, aksi halde Guardian okumayı bırakacak kesimini orada tutmak.
Owen Jones'un oradaki mevcudiyeti, İşçi Partisi’ni destekleyenleri, Guardian'ın onların dostu olduğuna ikna etmek ki o, bunu, gazete, partinin seçilmiş lideri Jeremy Corbyn'i mahvetmeye çalıştığı halde yapıyordu. Jonathan Freedland kısmen liberal Yahudileri, Guardian'ın onların tarafında olduğunu ikna etmek için mevcuttur, ki o da rolünü, Corbyn başkanlığındaki İşçi Partisi'nde bir antisemitizm sorunu olduğu gibi kanıtsız bir çamur atarak oynadı. Hadley Freeman orada, Suzanne Moore gibi diğerleri de, ki kamusal kimlik bağlamında derin yatırımları olan liberal kadınlar temsil edilsin ve sınıf politikalarından uzak durduklarına emin olunsun diye oradalar.
Önemli nokta şu: Guardian bir şirket girişimi ve yazarlarının, gerçekten farklı seslere, onların meydan okumasına, mevcut neoliberal durumu değiştirmeden, bunlara izin vermeksizin, mümkün olan en fazla liberal kaleyi tutacaklarına emin olmak istiyor.
O halde Monbiot, Guardian'daki en ince çizgide yürüyor. Konumu en saçma, en büyük iç çelişkilerle dolu olan o: Çok neoliberal ve gezegeni mahvetmekte olan sistemin ekonomik mantığı içine tamamen gömülmüş bir gazetede aşırı çevresel kaygıları satmak zorunda.
Guardian’ın kendi de acil yeşil boyama gereksinimini anlıyor. Eğitimli liberaller pazarı bizleri bekleyen çoklu çevresel tehditten korku içinde, işte bu nedenle, aslında onlarca yıl gecikmiş olarak, gazete, bu konuyu her şeyden önemli hale getirdi.
Ama tabii ki, kendi şirket mantığını, para-kazanma, reklamın-sürüklediği gündemi veri olarak alırsak, Guardian, çevre tehdidini sadece eğitimli liberalleri tarafına çekmek için vurgulamıyor. Aynı zamanda, kendisi için de bu tehdidi mümkün olduğu kadar saldırgan bir şekilde paraya dönüştürmeye çalışıyor. Geçen hafta, editörü Kath Viner, eğitimli liberallere bir çağrı yaparak, gazeteye abone olmalarını istedi, böylelikle gazete Birleşik Krallık'ta çıkan tüm diğer gazetelerden çok daha iyi bir şekilde çevreyi korumak için kampanyalarını yürütecekti. Tabii ki bu, kendi için koyduğu dikkate değer derecede düşük bir çıta.
The Guardian under @KathViner did everything in its power to destroy climate action committed @jeremycorbyn & so ensure climate destroying Tory govt elected. But then says its top priority is climate energency, whilst selling longhaul flight Guardian holidays! . 🤮@XRebellionUKpic.twitter.com/Gx10yfcy3c
— Donnachadh McCarthy (@DonnachadhMc) October 5, 2020
@KathViner yönetimindeki Guardian, tüm gücünü, iklim eylemine kendini adayan @jeremycorbyn'ı yıkmak için kullandı, & böylece iklim yıkımına neden olan muhafazakar hükümetin seçilmesini garantiledi. Ama hala en baştaki önceliğinin iklim acil durumu olduğunu söylüyor, ama aynı zamanda Guardian'ın tatil için kıtalararası uçuşlarını satıyor.
İnce bir çizgide yürümek
Monbiot da aynı mantık içine hapsolmuş vaziyette: Ekonomik öncelikleri gezegeni çöplüğe dönüştürmek olan bir organizasyonun içinden çevre için kampanya yürütmek.
Monbiot, Guardian'ın kendi dar, statükoyu kucaklayan gündeminden uzaklaşmamak için son derece ince bir çizgide yürümek zorunda. Çevre yıkımının tehlikeleri bağlamında istediği kadar yüksek sesle konuşma özgürlüğü var ama bu özgürlüğün bir de bedeli var- diğer konularda, teknokratik, liberal mutabakata uyması gerekiyor. Çelişki şu, dış politika konularında Monbiot, batının savaş endüstrilerine göz yummak zorunda, ki bunlar gezegenin en kirleticileri, ama aynı zamanda Guardian'ın liberal okuyucularına, kendi çevresel itimatnamesini göstermek durumunda.
Bu konumu kimse ona yüklemiyor. OPCW oyunbozanlarını karalamak, ya da Assange'a açık desteğini göstermek için tweet atmak üzere Guardian editörlerinden emir almıyor. Benim de bir zamanlar yapmış olduğum, çoğumuzun gündelik hayatta yaptığı gibi, sağlıklı bir hayatta kalma stratejisi olarak, aksi halde onu boğacak, bilişsel uyumsuzluğu yatıştırmak üzere Guardian şirket kültürünü özümsemiş vaziyette.
Paradoksal olarak, Assange'a destek vermeyen iki tweet'ini temize çıkarmak için attığı bir sonraki tweet'te solu kınadı ki bunu duymak istemediği kanıtlar ortaya çıkınca mutat olarak yapar- böylece dayanışma yerine uyum seçilmiş olur.
One of the biggest mistakes on the left is the confusion between solidarity and conformity. Solidarity does not mean a ticklist of prescribed beliefs.
— George Monbiot (@GeorgeMonbiot) October 5, 2020
The demand for conformity destroys solidarity.
Soldaki en büyük hatalardan biri dayanışma ile uyumu birbiriyle karıştırmak. Dayanışma, tavsiye edilen inançların bir listesi değildir. Uyum talep edilmesi dayanışmayı yokeder.
Ben psikolog değilim, ama bu bana tuhaf bir şekilde, bir yansıtma gibi geliyor. Monbiot'un takipçileri, hemen ortaya çıkıp, onu, haklı olarak Assange'ı terketmekle, resmi, istihbarat ajansının işine yarayacak anlatımlara ve işvereni Guardian'a da yüksek bir uyum gösterdiğini ortaya koydu. Monbiot, aynı zamanda, batılı düzen iktidarına, neredeyse tek başına karşı çıkarak, nihayet ondan hesap sorma umudumuzu güçlendiren bir insan ile son derece az dayanışma gösterdi.
İşin sonunda, sorun Monbiot'da değil. O sadece pazara hizmet ediyor, sosyal sorumluluğu olan liberalleri Guardian'a çekiyor, intihara meyilli, küresel, neoliberal ekonomiyi gazetenin reformcu gündemi içinde rasyonalize ediyor ve sol kanattakilerin, daha devrimci bir siyaseti düşünerek daha çok uzağa gitmesine engel oluyor.
Sorun Monbiot’da değil. Bizde. Biz, hala sistemin bizimle oyun oynadığını görmezden gelmeye devam ediyoruz ve Monbiot'dan gelen sönük öneriler ile yatıştırıldığımızı görmezden geliyor, bizim rızamızın gerektiğini görüyor ve bu rızayı çekmek yerine vermeye devam ediyoruz. Bizi özgürleştirecek ne Monbiot, ne de Guardian olacak. Bunu ancak biz yapabiliriz.