Bu bölümde yerleşmeci kolonyalizmi Filistin ve Cezayir müzikleri üzerinden inceliyoruz.
Filistin’de direniş bölümünde ilk şarkımız Ya Taleyn al-Jabal ya da bir diğer adıyla Tarweedeh Shmaali, yani dağa çıkanlar. Tarweedeh Shmaali’nin sözleri kodlanmış bir şekilde yazılmıştır. Araştırmacılar tarafından genellikle Arapça’da “kodlanmış” anlamına gelen mshafarrat olarak anılır. Osmanlı döneminden İngilizlere kadar uzanan çok sayıda yabancı istila ve ardından İsrail’in kurulmasıyla, Filistin halkının köklerinden sökülmesiyle birlikte Filistinliler işgalci için anlaşılmayan bir ifade biçimi geliştirmek zorunda kaldıklarından bu yola başvurmuşlardır.
Bu şarkının kadınlar tarafından hapsedilen sevdiklerine söylendiğine inanılır. Kodlu şarkı tekniği, şarkının gardiyanları tarafından anlaşılmaması için kullanılmış. Ancak aynı zamanda da yıllar boyunca yabancı işgalcileri şaşırtmak için de yaygın olarak kullanılmıştır.
Filistinli müzisyen Kamilya Jubran
Cezayir’e rai müziği ile geçiyoruz. Rai müziği, geçmişi 1920lere kadar giden bir halk müziği türüdür. Bu gelenek Oran şehrinde, fakir kesimler arasında gelişmiş bir müzik geleneğidir. Şaabi müzik dediğimiz, halk müziğinin bir alt dalı olarak da sayılabilir. Şaabi- adını genç kelimesinden alır; şeyh kelimesinin zıt anlamını taşır. Yani otorite ve hiyerarşiye karşı gençlerin, çalışanların ve halkın gücünü savunan, hikayelerini anlatan müzik türünün adıdır şaabi.
Cezayirli Şaabi müzisyeni Slimane Azem
Bölümün bu kısmına Slimane Azem ile başladık. Şarkıcı-söz yazarı Slimane Azem, Kabyle'de doğup 1937'de Paris'e taşınmıştır. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra ilk bestelerini yapmış ve 1955'te bu parçayı çağrıştırıcı bir başlıkla yazmıştır: “Çekirgeler, ülkemi terkedin”. Fransız sömürgecilerini, ekinleri mahveden ve ülkesini yiyip bitiren çekirgelerle karşılaştırıyor. Bu müzisyen de çokça sansürlenmiştir. Dinleyeceğimiz şarkılarından birinin adı Ffegh ay ajrad tamurt-iw.
