17 Eylül 2007Özlem Yılmaz
TÜRKİYE yılda 1.12 milyon ton tehlikeli atık üretiyor. Tüm Türkiye’ye hizmet veren İzmit Atık ve Artıkları Arıtma, Yakma ve Değerlendirme Şirketi’nin (İZAYDAŞ) kapasitesi ise yıllık sadece 35 bin ton. Öte yandan PETKİM, 17 bin 500 ton, TÜPRAŞ ise 7 bin 500 ton atık yakıyor. Bakanlıktan lisanslı bu üç tesisin atık yakma kapasitesi toplam 60 bin 250 tonu buluyor. Türkiye’de bertaraf edilen veya depolanan atık miktarı 965 bin ton. Kalan atık miktarının ne olduğu ise meçhul. Atıklarını nasıl bertaraf ettiğini açıklayamayan sanayi kuruluşları ise zan altında... KİRALAYIP BOŞALTIYORLAR ZEHİRLİ atıkların özellikle Kurtköy, Balçık Köyü, Gebze Taş Ocakları Mevkii ve Tuzla’daki bazı arsalara boşaltıldığı öne sürülüyor. İstanbul’da zehirli ve tehlikeli atık taşıma lisansı sahibi olan bazı firmaların da atıkları kiraladıkları arsalara boşalttıkları ortaya çıktı. Konvoylar halinde sıraya giren tankerlerin arsalara akıttıkları zehir, saniye saniye görüntülendi. Çevre ve Orman Bakanlığı depolama kapasitesinin düşüklüğü nedeniyle İZAYDAŞ’ın önceliği evsel atıklar yerine tehlikeli atıklara verdiğini açıkladı. ‘DEPOLAMA ALANIMIZ YETERLİ’ KAPASİTESİ Türkiye için yeterli olmayan İZAYDAŞ’ın atıkları kabul ederken takvim verdiği ve önceliği de İzmit bölgesine verdiği. İZAYDAŞ Genel Müdürü Recep Bilal Şengün ise ‘Bizim atık depolama alanımız yeterli. Şu an atık alıyoruz. Beş yıl daha atık alabilecek kapasiteye sahibiz. Yakmada ise randevulu çalışıyoruz’ dedi. Yıllık bin 600 firmadan atık aldıklarını vurgulayan Şengün ‘İZAYDAŞ’ın fiyat listesinde, atıkların tonu tehlike riskine göre 150 ile bin YTL arasında değişiyor’ diye konuştu. UYGUN ARAZİ ARANIYOR İSTANBUL Büyükşehir Belediyesi de evlerden ve sanayiden kaynaklanan tehlikeli atıkların bertarafı için ‘Entegre Katı Atık Bertaraf Projesi’ çalışmalarına başladı. Çevre ve Orman Bakanlığı koordinesinde İstanbul’da Avrupa ve Asya yakasına hizmet verecek bir tesis kurulması için çalışmaların sürdürüldüğü belirtiliyor. Tesis yeri için İstanbul’da yerleşim yerlerinden uzakta, havza sınırları dışında, tarım yapılmayan, orman vasfını yitirmiş, terk edilmiş bir alan arayışı sürüyor. Araziden keskin bir koku yayılıyorATIKLARIN döküldüğü arazide peyzaj tesisleri bulunan iş adamı Şahap Bostan döküm yapılan yerdeki keskin kimsayal kokuya dikkat çekti. Bostan ‘Bu tankerler istedikleri gibi gelip ağır makine yağlarını döküyor. Sonuçta foseptik ve ev atığı kokusu bellidir. Ama bu döküm sonrasında çok tuhaf bir koku yayılıyor’ dedi. BÖLGEDE hiçbir denetimin olmadığından da şikayetçi olan Bostan ‘Eskiden İSKİ’nin arıtma müdürlüğünde bu döküm yapılıyordu. Şimdi çevredeki her yere dökülüyor. Hiçbir kontrol de yok, firmalar gelip tek başına döküm yapıyor. Ayrıca burası SİT alanı. Ama kimsenin umurunda değil’ diye konuştu. ‘Cezası neyse verilecek’ ÇEVRE ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu konuyla ilgili soruşturma başlattıklarını söyledi. Bakan Eroğlu ‘Cezası neyse, o uygulanacak. ’ dedi. BAKANLIĞIN Çevre Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı Aydın Yıldırım da ‘Beş atık tesisi daha faaliyete geçerse Türkiye AB’yi yakalar’ diye konuştu. Yasa gecikince beraat ettiler TUZLA’NIN Orhanış Beldesi’nde geçen yıl boşbir arazide toprağa gömülü bulunan ve gündeme bomba gibi düşen 672 varille ilgili Unifar firması suçlanmıştı. Beş yıla kadar hapsi istenen firma yetkilileri eylem olay tarihinde suç olmadığı gerekçesiyle Aralık 2006’da beraat etti.