7 Eylül 2005Elif Özmenek
Kemal Derviş'in başkanı olduğu Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, UNDP'nin yıllık gelişmişlik raporu bugün açıklandı. 2005 İnsani Gelişme Raporu, 15 yıldır her yıl yayınlanıyor. Bu yılki rapor 177 ülkenin gelişmişlik düzeyini içeriyor.
Kalkınma Programı Başkanı Kemal Derviş, yeni görevinde ilk kez yayınlanan yıllık raporu, New York'taki II. Dünya Parlamento Başkanları Konferansına sundu.
Raporda gelişmişlik açısından 177 ülke arasında 94'üncü sırada yeralan Türkiye "Orta Düzeyde İnsani Gelişmeye Sahip" ülke olarak nitelendirildi.
Çin ve Hindistan gibi, küreselleşme'nin "başarı hikayeleri" arasında yer alan Türkiye'nin, küreselleşmenin getirdiği bazı zorluklar çerçevesinde, "artan gelir düzeyinin refah yaratma, yükselen gelirlerin, ortalama ömür beklentisinin ve okur yazarlık düzeyinin yükseltilmesine dönüştürülememesi" sorunuyla ile karşı karşıya olduğu kaydedildi.
Türkiye'nin, çeşitli alanlarda zorlukları bulunmasına rağmen, 1990'lı yıllardan bu yana İnsani Gelişme Endeksi içindeki yerinin "belirli düzeyde yükseldiği" vurgulanan raporda, geçen yıl 88'inci sırada bulunan Türkiye'nin, bu yıl 94'üncü sıraya gerilediği, ancak iki yıl öncesinin rakamlarının, teknik sebepler nedeniyle doğrudan kıyaslamada kullanılamayacağı kaydedildi.
Daha önce kullanılmayan ancak bu sene değerlendirmeye katılan unsurlar olarak ortalama ömür beklentisi ve AİDS hastalığı sayıldı.
Türkiye'nin Kişi Başına Gayri Safi Milli Hasılası'nın arttığı, ancak Belize, Çin, Dominik, Grenada ve Ekvator gibi ülkelerin bu yılki yeni endekse göre bazı boyutlarda ilerleme kaydetmesi nedeniyle, Türkiye'nin, olması gerekenden daha aşağı bir düzeyde yer aldığı bildirildi.
Bu yılki rapora göre, Türkiye'de ortalama ömür beklentisi 68.7 yaş. Bu düzey de Türkiye'yi 100'üncü sıraya koyuyor. Türkiye, okula kayıt açısından ise okula gidebilecek nüfusun kaydolma düzeyinin yüzde 68 olmasıyla 111'inci sırada yer alıyor.
Satın Alma Gücü paritesine göre ise 6,772 dolarlık Kişi Başına Gayri Safi Milli Hasılası'yla Türkiye, 75'inci sırada yer alıyor. Yoksulluk sıralamasına bakıldığında da Türkiye, 103 gelişmekte olan ülke arasında 19'uncu sırada, cinsiyet-yetki kategorisinde kadınların sosyal yaşamda yer almaları açısından Türkiye 140 ülke arasında 76'ıncı sırada yer alırken, kadınların parlamentodaki sandalyelerin yüzde 4.4'üne sahip olduğu, mesleki ve teknik işlerin yüzde 30'una kadınların sahip olduğu, ayrıca kadınların, yönetici düzeydeki işlerde yüzde 6 oranında istihdam edildiği vurgulandı.
http://www.voanews.com/turkish/2005-09-07-voa14.cfm?renderforprint=1
// we must put this out here to override the function if it's cached function authorForm904(pageid, controlid, controltypeid, add, edit, select, isGlobal, hasData) { strurlstring = "pageid=101094&controlid=" + controlid + "&controlTypeID=" + controltypeid + "&editRights=1&approveRights=0"; if ( add == 1 || edit == 1 ) { if ( isGlobal == 1 && add == 1 && hasData == 1 ) newdata = 0; else if ( add == 1 ) newdata = 1; else newdata = 0; newWindow("submit_data","/turkish/loader.cfm?url=/commonspot/controls/custom/submit-data.cfm&newData=" + newdata + "&" + strurlstring); } else if (select == 1) newWindow("select_data","/turkish/loader.cfm?url=/commonspot/controls/custom/select-data.cfm&" + strurlstring); else alert ('You have no permissions to use this element. Check with your administrator.'); }
