"Malumat Azadlığı Haqqında Azarbaycan Respublikasının Qanunu"
-İnanılmaz bir durum! Açık Radyo'nun yayını teknik bir sorundan ötürü durmuş vaziyette... Ama biz yine de gidip, programımızı yapıyoruz. Burak Yalçınyiğit söyleşiyi kayda alıp saklıyor, herhalde haftaya Pazartesi yayına gireriz... –
Dr. Yaman Akdeniz (Leeds Üniversitesi, Siber Hukuk öğretim üyesi) ile birlikte Stanhope Center tarafından geçtiğimiz yaz Budapeşte'de düzenlenen "ICT 2003" programında karşılaşıp tanıştığımız katılımcılarından, Azerbaycan'dan Doç. Dr. Yaşar Hacıyev, bir toplantı için İstanbul'a gelmiş... Yaman Akdeniz de burada. İkisini birden kapıp Açık Radyo'ya getiriyorum. Yarı Türkçe, bol Azerice, arada bir İngilizce konuşarak -bence- çok neşeli bir söyleşi yapıyoruz. Vaktiniz uyarsa bu kaydı mutlaka dinleyin! Biz bu söyleşiyi kaydederken, teknik masada babası Azeri kökenli Burak dahil, çok keyif duyduk hep birlikte. İnşallah size de geçiririz aynı ruh halini...
Yüksek öğrenimini Moskova'da yapıp, Elektronik Mühendisi olan Doç. Dr. Yaşar Bey, Bakü Teknik Üniversitesi'nin Radyo ve Elektronik İletişim Fakültesi'nde ders veriyor. GIPI (Global Internet Policy Initiative) Azerbaycan'ın "Koordinatör"ü. Ayrıca Azerbaycan hükümetinin bilgi toplumuna geçiş amaçlı "National Informational Communication Technology Strategies" projesinin Hukuk Komisyonu'nda görevli. 1.200.000 USD bütçeli bu projenin yarısı UNDP tarafından, yarısı da Azerbaycan Hükümeti tarafından "fonlanıyor". "Teknoloji hızla gelişiyor, hukuk arkada kalıyor, bu Proje, hukuki altyapının yeniliklere uyarlanması amacıyla ortaya çıktı" diyor Yaşar Bey. Önce bir "Taslak Program", sonra "Internet Eğitimi" alt projeleri yapılmış. "Hukuki Alt Yapı" komisyonu, "e-imza", "e-belge" ve "e-ticaret" kanun taslakları hazırlanmış. Bunlar "Prezidensiya"nın "kulak asma" aşamasındaymış. (İkincisi "meclis görüşmesi" anlamına geliyor!) İlk ikisi birleştirilerek, diğeri de tek başına, bu 3 teklif, Mart'ta kesinleşerek yürürlüğe girecekmiş. Yönetmeliklerle uygulamaya tam olarak konması ise 2-3 ay alacakmış.Azerbaycan Avrupa Konseyi'nin “Avrupa Siber Suçlar Sözleşmesi”ni imzalamamış. Bazı hükümlerinin Karabağ sorunu açısından Azerbaycan aleyhine olduğu gerekçesi ile...Internet kullanımında hükümetin asla sınırlayıcı olmadığı Azerbaycan'da 300.000 kullanıcı varmış. Bunun %10'u ev kullanıcıları imiş. Ofislerden ADSL, evlerden telefon çevirmeli yöntemle Internet’e bağlanılıyormuş. Çevirmeli sınırsız süreli bağlantının maliyeti 40 USD/ay dolayındaymış.
Programın birinci yarısının sonunda bir Azeri türküsü çalıyoruz... İkinci yarıya geçilip, kaldığımız yerden devam edelim derken laf lafı açıyor ve 24 dakikalık programımızın süresi doluveriyor tabii. Füsun Aymergen ve Burak, bize "iltimas" yapıyorlar ve ikinci bir kayıt daha alıyoruz!
Bu defa Dr. Yaman Akdeniz soruyor:-Bağlantı niye bu kadar az?Yaşar Bey yanıtlıyor:-Azerice içerik az da o yüzden. Büyük kentlerdeki nüfusun %10'u İngilizce biliyor. Onlar da çoğunlukla yüksek öğrenim gören gençler. Internet kafelerden filan giriyorlar çoğunlukla. Ayrıca genel eğilim parayı cep telefonuna harcama yönünde. Bir sürü parayı cep telefonu almak için ödeyebiliyorlar, 400 dolara evlerine bir PC almıyorlar! (Yaşar programdan sonra bana diyor ki, "Yolda mersedesine binip giden zenginleri görünce, içimden onları durdurup sormak geliyor; 'Mersedesi çekmişsin altına, güle güle sür, peki iyi de, evine de bir PC çattın mı?' Men eminem ki çatmamışlardır!")
Dr. Akdeniz soruyor:- Ya “online” bankacılık?
YH- O da çok yeni yeni gelişiyor. Türk şirketleri ve yabancı şirketlere çok şükür, maaşları kredi kartı ile çekilecek gibi dağıtıyorlar allahtan da kredi kartına alışıyoruz. Her yerde ATM'ler var..."Malumat Azadlığı Haqqında Azarbaycan Respublikasının Qanunu"
"Bilgiye erişim özgürlüğünden ne haber?" diyoruz...
Onun da taslak kanununun hazır olduğunu öğreniyoruz.
"Malumat Azadlığı Haqqında Azarbaycan Respublikasının Qanunu" aslında çoktaan çıkmış, (1998) ama “hayatın gerisinde kaldığı için” onu da tazeliyorlar şimdi. Kanunu görmek için şurayı tıklayın!"E-devlet"... İhale açılmış. Microsoft ve diğer "büyükler" e-devlet konusunda Azerbaycan'a da teklifler vermiş. Bu konuda Türkiye'nin deneyimlerinden yararlanmayı çok istediklerini, ama Türkiye'nin pek oralı olmadığından yakınıyor Yaşar Hacıyev. “Rabıta Nazareti” (İletişim Bakanlığı) ve bir çeşit telekomünikasyon kurumu Azerbaycan'da el ele çalışıyormuş bu konuda da. ISP olmak için lisans lazım değilmiş.
Kim Zang EtmişCell Sizi Nece Xaberdar Edecek?
Yaşar Hacıyev Turgut Özal'a hayran. O gittiğinden beri Türkiye'nin Azerbaycan'ı biraz ihmal ettiğine inanıyor ve aslında hem orada hem diğer Türki cumhuriyetlerde Türkiye bilişim sektörünün şansının çok yüksek olduğunu düşünüyor. Nitekim Turkcell orada en yaygın telefon ağını kurmuş: "Azercell". Hacıyev, "Yeter ki bir işbirliği eli uzansın" diyor."Eh, öyleyse verin e-postanızı, bakarsınız bir bağlantı kurulur" diyorum... Tek tek kodluyoruz adresi: [email protected]
Bu konu ile ilgili web adresleri de şöyle:Internews Azerbaycan; Bu Bizik!GIPI Azerbaycan: http://www.gipi.az/Bir İngilizce Internet Gazetesi: http://www.azerbaijan.com/Azercell: KimZangEtmişCELL Sizi nece xaberdar edecek? |
"THE END" (!)
