Nurhan Keeler ve Yunus Erduran tarafından 23 Haziran 2005 tarihinde saat 11.00’da 94.9 Açık Radyo’da yayınlanan “Sence Değil Bence Değil Araştırmaca” programında madde kullanımına dair yapmış bir araştırma ve yaklaşımlar ele alındı.
Programda Başkomiser Zafer Ercan’ın “Testi Kırılmadan” adlı kitabında yer alan madde kullanım araştırmasına ve Dr. Timothy Learly’nin madde kullanımı yaklaşımına yer verildi.
Dr. Timothy Learly 1920 ve 1996 yılları arasında yaşamış filozof, psikolog, öğretmen. Daha çok Asit Gurusu olarak tanınıyor. 13 Mayıs 1957’de Gordon Wasson’un Life Magazin’de Mazatec yerlilerini konu alan makalesini okuduktan sonra Güney Meksika’ya Mazatec yerlilerinin yanına gidiyor. Burada şamanik dinsel törenlerde mushroom benzeri, LSD etkisi yaratan maddelerle tanışıyor. 1960 yılında Harvard’a dönerek Dr. Richard Alpert ile birlikte Harvard Psilocybin Projesini başlatıyor. Bu projede psilocybin ve LSD’nin etkilerini araştırıyorlar. Kullandıkları deneklerde olumlu davranış biçimleri ve bu maddelerin alkolizmin tedavisinde ve suçluların iyiliştirilmesinde kullanılabileceğini savunuyorlar.
Doktor Learly, psychedelic (Yunanca ???? psyche ruh-akıl, ve bildirmek-sonuç "?????? delein) ilaçların profesyonel gözetim altında doğru dozda alındığı takdirde bilinç katmanlarının artacağını ve kullanmadığımız katmanları da kullanacağımızı savunuyor.
Bu çalışmalarından meslektaşları ve önemli aileler rahatsız olunca Leary and Alpert Harvard’dan kovuluyorlar. Nixon ise Dr. Learly’yi vatan haini ilan ediyor.
Leary 8 devreli biliç modelininin yaratıcısı. Ilk dört devrenin muhafazakar kişiler tarafından kullanıldığını geri kalanının çok az insan tarafından kullanıldığını savunuyor: Az kullanılan evreleri şöyle özetlemek mümkün: İnsanların kullanmadıkları, olayları çok boyutlu uzay ortamında görmesini sağlayan, hedonizm ve erotisizm'le alakalı, telepatik iletişimi sağlayan, dna'da bulunan genetik hafızaya ulaşmayı sağlayan, uzay zamanı dışında hareket etmemizi sağlayan devreler.
Timothy Learly 1972 yılında marihuana bulundurmaktan tutuklandı. Hapisanede kendisinin yarattığı psikolojik testler kendisine uygulanınca gayet makul ve aklı başında bir kişilik sergileyip bahçıvanlık işini kaptı. Vietnam Savaşı ve Amerika’daki ırkçılık nedeniyle öfkeli Weather Underground örgüt üyeleri şiddet sergiledikleri olayların yanısıra, asit-gurusu Timothy Leary’yi hapisten kaçırdılar ve FBI tarihindeki en büyük insan avlarından birinden kaçıp kurtuldular.
Learly’i özetleyen kelimeler turn on, tune in ve drop out; bilincini aç farkındalığını arttır, öğrendiğini uygula uyarla ve bırak. Bırakma aşamasına gelince çiçek çocuklar bırakamadılar ve çoğu vaka ölümle veya kişisel çöküntü ile sonuçlandı.
İşin felsefi ve bilimsel boyutundan Zafer Ercan’ın sokak hikayelerine ve lise ikili gençler arasında yaptığı araştırma sonuçlarına dönecek olursak madde bağımlısı olanların ortak özelliği parçalanmış aileler, psikolojik bozukluklar, kötü arkadaş çevresi, ailenin ilgisizliği olarak özetlenebilir. Madde ile ilk tanışma arkadaş vesilesiyle gerçekleşiyor ve arkadaş “hadi iç birşey olmaz, ben de içiyorum”la ikna ediyor. Önceleri kişi istediğim zaman madde kullanmayı bırakacağını zannediyorsa da bırakamıyor. İçince pişman içmeyince ise yoksunluğunu duymaya başlıyor. Yoksunluk duygusu kişiye ne yapıp ettirip parayı bulup o maddeyi almasına itiyor. Kişisel çöküntü başlıyor hatta satıcı olmaya başlıyor. Aralarında “kullanıyorum ama satıcı değilim” diye avunanlar çok.
İstanbul’da 11 ilçe ve 16 lisede lise ikili gençlerle yapılan araştırmada bu gençlerin %96’sı çeşitli maddeleri hiç demek istemediklerini belirtiyor. Ancak onbir yaşlarında bile olanların sigara, alkol ve çeşitli maddeleri denemişliği var. Okul eşyalarına kasıtlı olarak zarar verenlerin oranı ise %9. Aslında bu çalışma ile madde kullanıcı profilini ortaya çıkarmak hedeflenmiş ama Narkotik Şube tarafından yapılan bu araştırmada profili çok yakalayamıyoruz. Araştırma ve kitap sokak öykülerini, yaşanmış öyküleri kullanarak madde kullanımını önlemeyi hedefliyor.
Zafer Ercan’ın “Testi Kırılmadan Bir Narkotikçi Gözüyle Erken Uyarı Sistemi” kitabı Mayıs 2005’de Doğan Kitap tarafından yayınlandı. Yazarı da, kitabın isminden anlaşılacağı gibi bir narkotikçi. Zafer Ercan, 1997 yılından beri İstanbul Narkotik Şube Müdürlüğü'nde çalışıyor, şu anda başkomiser. Daha önce de Öyküyle Madde Kullanımını Engelleme Projesi (ÖMKEP) kapsamında çizgi romanlar yayımlayan komiser, anne babalar ve uyuşturucu kullanan gençlerle girdiği ilişkilerden edindiği deneyimi okurlarıyla paylaşıyor.
Kitabın alt başlığında söylendiği gibi gerçek bir erken uyarı sistemi bu. Uyuşturucularla ilgili detaylı bilgiler, bulunabilirlikleri, sokak isimleri, etkileri, her şey var kitapta… Ve bağımlıların gerçek öyküleri… Ercan, konuyla ilgili kendisine gelen mesajları, sık sorulan soruları ve onlara verdiği cevapları da aktarıyor. Ayrıca, madde bağımlılığının nasıl geliştiğine, kimlerin risk grubuna girdiğine, bu konuda neler yapılabileceğine dair bilimsel veriler de yer alıyor "Testi Kırılmadan"da. Gerçek öykülerden ve bilimsel gerçeklerden oluşan kitap, çocuklarını madde bağımlılığından korumak isteyen her anne babaya yararlı olacaktır. Prof. Dr. Yankı Yazgan ve Ali Kırca’nın önsözleriyle yayımlanan "Testi Kırılmadan"da gençlerin de öğrenmesi gerekenler var elbette.
