Yaratıcılığı ve Yaratıcı İdareciliği Anlamak
Birinin yaratıcı şeyler yapması onun yaratıcılık sürecini anlaması demek değildir. Çoğu şey bizim bilincimizde ayırt edilmeden olur biter ve onun yaratıcı bir değişiklik olduğunun farkına bile varamayız. Bu tarz değişikliklerde şu üç terim yol gösterici olmalıdır; yargılama, sezgi ve vizyon.YaratıcılıkYaratıcılık terimini gizem ve şaşkınlık ile açıklama durumunda olmadığımız için aslında şanslıyız. Eskiden yaratıcılık demek bir cin fikir yumurtlanması anlamına geliyor idi. Ancak şimdi iki ayrı fikrin doğru dürüst kombine edilmesi bile olağanüstü sonuçlar yaratabiliyor. Sabahleyin giyinmemiz için bize yardımcı olan beynimizden başka bir beyine de ihtiyaç yok bunun için. Yaratıcılık için tanımlayıcı terim alışılmamışlık üzerine şekillendirilebilir. Devrim yaratıcılık değil çoğu zaman yıkıcılıktır. Yaratıcı düşünmeyi sıradan biçimlerden ayıran üç şey vardır:
1) Sorunların açıklamalarındaki belirsizliği kabul etmek ve giderek bu belirsizlikleri yapılandırmak.2) Belirli bir zaman dilimi içinde o belirsizliğe kafa yormak.3) Sorunlar ile ilintili ya da ileride ilintili olabilecek alanlarda iyi bilgi sahibi olmak.
Peki yaratıcılığa varmak için nelere sahip olmalıyız?Öncelikle yaratıcılığa yatkın ve hazır akıl sahibi olmalıyız. Tesadüfi keşifler veya icatlar bile ancak böyle bir aklınız varsa ürün haline dönüşürler. Aklın olgunluğu ve eğitimi de başka bir önemli konudur. İstisnai diyebileceğimiz harika akıllar bile belirli bir süre eğitimden sonra dünyaca kabul edilen ürünlerini verebilmişlerdir.Yöntem ne olmalı o zaman?Yaratıcılığı gerektiren sorunlar hadi artık bir yaratıcılık yapalım denebilecek durumlarda ortaya çıkan sorunlar değildirler. Ya pazar payınız küçülmektedir, ya teknolojiniz eskimektedir, ya da kârlılığınız düşmektedir. Bu sorunların önceden belirlenmiş ve diğer firmalarda da aynı güzergahı takip etmiş bir algoritmaları olmadığı gibi üzerlerinde çok düşünülmüş sorunlar da değildir. Bunlara matematiksel modelleme yapabilse idik zaten yaratıcı kafaya değil hesap yapabilen kafaya ihtiyacımız olurdu. Dolayısı ile matematik veya diğer pozitif bilimlerde alışık olduğumuz yöntemler tam ilacımız değildir.Birkaç yöntem mevcut gene de. Mesela bir tanesi üret ve test et. Buna zayıf yöntem demek lazım. Bilimdeki karşılığı dene-yanıl ama bilimde bunun bedeli iş dünyasındaki kadar ağır değil. Diğer bir yaklaşım, araç - sonuç analizi ise amaç durumun önceden belirlenmesi bunun şimdiki durum ile karşılaştırılması farklılıkların bulunduktan sonra bellek, arşiv ve diğer deneyim sonuçları gözden geçirilerek farklılığı azaltacak yapılmalıdır. Bu da zayıf yöntemlerden biridir diyebiliriz.Unutmamamız gereken şeylerden biri de risk almaktır tabii ki. Bu anlamda bilimsel araştırma da hisse senedi işi de hemen hemen aynı derecede risk taşır. Bilgi ya herkese iletilmemiş ise değerlidir veya bu bilgiyi değerlendirebilen sizden başka kimse yoksa. Genellikle de bu son durum, yani bilginin değerlendirilemeyişi insanlara altın fırsatlar sunar.
Yaratıcı İdarecilik
İdarecilikte YaratıcılıkYaratıcılığa anlam kazandırmak özellikle pozitif yani deneye dayanan bilimlerde tarif bile gerektirmiyor. Peki yönetsel yaratıcılıkta bu olguyu nasıl ayırt edebilir, tanımlayabilir veya sezebiliriz?İşin püf noktası yöneticiyi değil yönettiği organizasyonun total davranış ve başarılarını incelemekte yatıyor. Bu da bizi ister istemez yönetsel yaratıcılık motivasyonunun bireysel yaratıcılık motivasyonundan farklı olduğu olgusuna götürüyor.
MotivasyonlarYöneticinin motivasyonunun diğer insanlardan farklı olacağına inanmak için hiçbir neden yok. Sorun çözmenin bir işi başarmanın verdiği başarı duygusu, diğerlerinin saygısı, doğrudan ödüllendirme tatmin edilmesi olağan bir durumdur. Yöneticiliği diğer işlerden keskin olarak ayıran özellik içerdiği başarı güdüsündeki yoğunluktur. Bir doktor hastasını iyileştirmeye, avukat müşterisini temsil etmeye, yazar kitap yazmaya ve bunun en iyisini yapmaya çabalar. Onlardaki başarı duygusu kişisel eforlarına bağlıdır. Yönetici ise diğerlerinin yaptığı ile ilgili bir başarı yakalama hırsı içerisindedir.Tüm insani olgularda kredilendirme ile suçlamanın dağıtımında adil olmak çok zordur. Yöneticinin işinin önemli bir bölümünü ise çalıştırdıklarını ödüllendirme ile cezalandırma oluşturur. Üstelik çalıştırdıklarınız ile yöneticiliğin gereği mesafeli olmak zorunluluğu gerçekleri ikinci elden öğrenmek mecburiyetini de beraberinde getirir.Bir diğer yöneticilik hatası iş delege etmede efektif davranamamak olgusudur. Genelde yönetici sorumluluk almak isteyen ya da en azından bunu geri çevirmeyene iş delege etmeyi kolayına geldiği için tercih eder. Ancak o işi çok daha iyi yapabilecek insanların mevcudiyetini bulmak ve işi onlara delege etmek yaratıcı yönetici olmanın ilk ilkesi gibi durmaktadır.Yöneticilik, yönettiklerinizin hedeflerine varmalarını etkileyecek tatmine ulaşmada, mükemmeli elde etme disiplinidir.
Haftaya "prensipler, yöneticinin risk alması, organizasyonel yaratıcılığının komponentleri"
