Irak'ta asıl sorunlar şimdi başlıyor

-
Aa
+
a
a
a

Irak'taki seçimler sonrasında şu an kesinleşen tek şey, Şiilerin 14'üncü yüzyıldan sonra ilk kez bir Arap ülkesinde yönetimi üstlenecek olması. Bunun dışındaki herşey belirsizliğini korurken, yeni hükümet ve Ulusal Meclis'te kurulacak ittifaklar için pazarlıklar şimdiden başladı bile. Pazarlıkların Şubat ayı boyunca sürebileceği söylenirken, Arap gazeteleri, yeni hükümetin, Ayetullah Ali El-Sistani'nin desteklediği Birleşik Irak İttifakı, Kürtlerin listesi ve Allavi'nin listesini içeren bir koalisyondan oluşabileceğini yazıyor.       GÖZLER BİRLEŞİK IRAK İTTİFAKI'NDA

Şiiler, Birleşik Irak İttifakı'nın önde gittiğini söylüyor. Amerikalılara göre bu liste, toplam 275 sandalyenin 100 ila 160'ını kazanabilir. Fakat Birleşik Irak İttifakı tahmin edildiği gibi Ulusal Meclis'te salt çoğunluğu elde edemeyebilir. Herşey Birleşik Irak İttifakı'nın alacağı oy oranına bağlı. Eğer bu liste yüksek bir oy oranı alamazsa, o zaman Amerikalıların favorisi olan şimdiki geçici başbakan İyad Allavi koltuğunu korumayı başaracak. 

Birleşik Irak İttifakı'nın yüzde 45'in üzerine bir oy oranıyla seçimleri kazanması halinde ise, Şii kaynaklara göre, başbakanlığı hiçbir şekilde Allavi'ye vermeyi düşünmüyor.

Başbakanlık için adı geçen adaylar arasında geçici hükümetin Maliye Bakanı ve Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi üyesi Adil Abdülmehdi ile Saddam Hüseyin yönetimiyle çatıştığı için uzun yıllar ünlü Ebu Garib hapishanesinde yatan nükleer fizikçi Hüseyin Şehristani bulunuyor. Batılı diplomatik kaynaklar, Washington'daki ulusal güvenlik ekibinin desteğini alan Şehristani'nin piyasa ekonomisine destek verdiğini söylüyor.       ALLAVİ: BIYIKSIZ SADDAM

 

"Bıyıksız Saddam" olarak tanımlanan Allavi, listesinin ikinci sırada yer alması halinde başbakanlık şansını sürdürecek. Zira hem Amerikalıların başbakanlık için ilk tercihi olarak biliniyor, hem de diğer partiler ve gruplarla ittifak kurma ihtimali daha fazla.

Başbakanlıkta gözü olduğunu saklamayan Allavi, seçimlerin ertesi günü ilk hamlesini yaptı bile. İyad Allavi, seçimler sonrası ilk açıklamasında, yeni hükümette tüm etnik ve dini grupları biraraya getirmek için çalışmaya hazır olduğunu söyledi. Böylece kendisini Irak'ı birarada tutacak lider olarak tanıttı. Bu yüzden pazarlık sürecinde Allavi ile Birleşik Irak İttifakı arasında ciddi bir rekabet yaşanabilir.

Kürtlerin de meclise ikinci sırada girme ihtimali var. Böyle bir durumda Kürtler, Birleşik Irak İttifakı'yla, Ayetullah Sistani'nin verdiği destek nedeniyle bu listeye kuşkulu ve temkinli yaklaşan laik Şii partiler arasında arabuluculuk yapabilir ve hükümetin oluşumuna katkıda bulunabilir. Ama Kürtlerin en çok önemsedikleri husus, kuzeydeki özerk yönetimlerini korumalarını sağlayacak federal yönetimi tesis etmek ve Kerkük'ün bu özerk yönetimin başkenti olmasını sağlamak.       SÜNNİLER ADINA MECLİSTE KOTA

Gelelim seçimleri boykot eden Sünnilere... Sünnileri temsil eden Müslüman Alimler Heyeti, işgalin gölgesinde yapıldığını anımsatarak seçimlerin meşruiyetinin tartışmalı olduğunu yineledi. Seçimleri boykot etmelerine rağmen Sünniler adına mecliste bir kota ayrılmasına kesin gözüyle bakılıyor. Bunun nedenlerinden biri, Sünnilerin herşeye rağmen hem mecliste hem de hükümette temsil edilmesini sağlamak.

Ama esas sebep, bu yeni meclisin hazırlayacağı anayasanın onaylanmasını garantiye almak. Geçici anayasaya Kürtlerin bastırmaları üzerine konulan bir maddeye göre, referanduma sunulacak bir anayasa en az 3 eyalette nüfusun üçte ikisi tarafından onaylanmazsa geçersiz sayılacak. Sünnilerin yoğun olarak bulunduğu eyalet sayısı ise 4 ve destek vermezlerse (ki diğer gruplar için de aynı şey geçerli) anayasa yasalaşamayacak.       Şİİ-KÜRT UZLAŞMASI GEREKECEK

Tüm bunların dışında, Ulusal Meclis devlet başkanıyla iki yardımcısını belirleyecek. Bunun için meclis üyelerinin üçte ikisinin oyu gerekli. Bu sağladıktan sonra devlet başkanı ve yardımcıları başbakanla yeni hükümeti oluşturacak listeyi ya da koalisyonu belirleyecek. Yeni hükümetin de 275 sandalyeli meclisin üçte ikisinin oyuna ihtiyacı var. Bunun için de Şiilerin büyük bir ihtimalle Kürtlerle uzlaşması gerekecek.

Yeni dönemin bir bilinmezi de seçimlere katılmayan Mukteda Es Sadr grubunun yeni dönemde nasıl bir politika izleyeceği. Seçimlerin işgal altında yapılmasına karşı çıkan Sadr grubu, yeni hükümetin göreve başlamasıyla yabancı birliklerin Irak'tan ayrılması gerektiğini açıklamış, bunu yerine getirmeyen hükümeti, işgalin işbirlikçisi olarak göreceğini bildirmişti.

Irak zorlu bir yeni döneme hazırlanıyor. Uzun yıllar tek bir adam tarafından demir yumrukla yönetilen ülke, şimdi 3 farklı etnik ve dini grup tarafından yönetilecek. Bunun sonuçlarını ise ancak zaman gösterecek.