29 Haziran 2005Necati Doğru
İnce uzun, sürüngen bir hayvan olan yılan; çarpıyor, çarpıyor kendini taşlara, topraklara, ağaçlara, kayalara... Yılan böyle "canı sıkılıyor, bunalıma giriyor, depresyonlara düşüyormuş" da; bu yüzden kendini taşlara, topraklara, ağaçlara, kayalara vuruyormuş sanıyor inşan. Yanılıyor.Yılan deri değiştiriyor.Gövde aynı kalıyor.Deri değiştiren yılan gibi oldu: O borudan alıyorduk gazı... Vaz geçtik başka bir boruya geçtik... O borudan geldi gaz... Bu borudan geldi gaz... öbür borudan gelen fatura düşüktü, bu borudan gelen gazda fatura acayip şişti. Kazık yine halka girdi.Deri değişiyor.Yılan aynı...Boru değişiyor.Kazık yine aynı.Anlaşma eskisini aratacak cinstenAynı olsa iyi; "yediğine şükret", kazık büyüyor, eskiyi aratıyor. Rusya'dan gelen doğalgazın alıcısı devlet firması BOTAŞ ile Enerji Bakanı Hilmi Güler de "Sanki Turusgas'dan, Gasexport'tan, Mavi Akım'dan alman doğal gazı uzun ve sıkı pazarlıklar sonunda" ucuzlatmış gözüküyorlar.Halka "düşürdük faturayı" diyorlar. Bundan bir süre önce de Medis'e Enerji Bakanı Hilmi Güler hakkında "Doğalgaz anlaşmasını yemlerken kamuyu zarara sokmaktan" gensoru önergesi verildi. Reddedildi.Halk da; "BOTAŞ adlı devlet kuruluşumuz ve onun denetleyicisi durumunda olması gereken Enerji Bakam hakkında gensoru açılmasına gerek duyulmadığına göre Ruslar'dan alınan doğal gazın fiyah ülkemiz lehine indirildi" diye düşündü.Fakat gerçek ne?Düştü mü gaz fiyatları?Yoksa yükseldi mi?Bana ulaşan ve benim de bir kaç uzmanın görüşlerine başvurarak incelediğim dosyadaki bilgilere göre Rusya'dan alınan doğalgazın 1000 metreküpünün fiyatı (doğalgazın ölçüsü) eski anlaşmada 120 dolar 88 cent iken, yeni anlaşmayla 123 dolar 50 cente çıkmış oldu.Anlaşma yenilendi. Fiyat düşmedi. Aksine yükseldi.Yanda göreceksiniz: Ayrıntılı fakat kolay anlaşılır bir tablo halinde hazırladık. Yapılan eski ve yeni mukaveleye göre Rusya'dan doğal gaz "İki ayrı boruyla" geliyor ve BOTAŞ da yani Türk halkı da bu gazın bedelini Ruslar'a "4 ayrı faturayla" ödüyor. Ukrayna-Moldova- Romanya- Bulgaristan üzerinden gelip Trakya'dan bizim sınırlarımıza giren; "Batı Hattı" nda durum şu:Rusya Federasyonu ile yapılan mukavelede 1000 metreküpü:Eski anlaşmada: 130.99 Dolar.Yeni anlaşmada: 123.50 Dolar.Ne güzel. Fiyat inmiş.Bravo Botaş'a, bravo Bakan'a...Turusgaz ile yapılan mukavalede 1000 metreküpü:Eskisinde: 143.03 Dolar.Yenisinde: 123.48 Dolar.Yine Bravo...Mavi Akım'a gelince indirim değil zamTurusgaz ile yapılan diğer mukavalede 1000 metreküpü:Eski anlaşmada: 143.68 Dolar.Yeni anlaşmada: 124.44 Dolar.Yine Bravo...Mavi Akım boru hatunda Rusya Federasyonu ile yapılan mukavelede 1000 metreküpü:Eski anlaşmada: 109.22 Dolar.Yeni anlaşmada: 123.50 Dolar.Burada fiyat inmiyor, tersine yaklaşık 14 dolar birden yükseliyor. Ve zurnanın zırt dediği nokta da burada başlıyor: Çünkü Türkiye'nin Mavi Akım kapsamında yaptığı mukavalenin süresi 2025 yılına kadar sürüyor ve bu mukavele yılda toplam 16 milyar metreküp doğalgazı "kullansan da kullanmasan da, alsan da almasan da ödeyeceksin" esasını içeriyor. Oysa "fiyatı düşürülen" batı hattında yapılan mukavelelerin yürürlük süresi sırasıyla 2011-2021 ve 2009 yıllarına kadar uzuyor. Ve bu üç anlaşmayla almayı tahhüt ettiğimiz doğal gaz tek başına Mavi Akım'dan alacağımız doğal gazın altında kalıyor.Anlaşmada fiyat yükseliyor ve 4 anlaşmanın genel ortalamasında 1000 metreküp doğalgazı 120 dolar 88 centten alma anlaşması yapmış olan Türkiye, Rus tarafının; "Formülde virgül hatası yapmışız, gelin yeniden masaya oturalım... Yoksa tahkime gideriz..." tehditleriyle masaya oturuyor ve 123 dolar 50 centin altina imzayı koyuyor.Dikkat edin...Rus doğal gazını ucuzlatacağız diye masaya oturuyoruz...120.88 dolara aldığımız gazı 123.50 dolara yükselterek masadan kalkıyoruz.Tahkime gidilse belki daha karlı çıkardıkSonuç:O borudan geliyor.Bu borudan geliyor.Yine halka giriyor kazıkYeni anlaşmaya göre, petrolün varili 28 dolar olursa Ruslara ödeyeceğimiz fatura eski anlaşmaya göre 1 milyar dolar artıyor. Petrolün varili 30 dolara çıkarsa fatura 3 milyar dolar kabarıyor, 40 dolara çıkarsa fatura 7 milyar dolar yükseliyor.Petrol diyelim ki hep bu seviyede gitmeyecek fakat öngörüsü kuvvetli uzmanların tahminine göre varili, 2025 yılına kadar 40 doların alhna da inmeyecek. Bu durumde; BOTAŞ ile Enerji Bakanı "Türk halkının sırtına 7 milyar dolar daha yüksek doğal gaz faturası bindirecek" anlaşmayı imzalamış bulunuyorlar.Meclis oluruyla ve ancak özel kanun çıkartılarak yapılan eski anlaşma Meclis onayı olmadan, yeni kanun çıkartılmadan nasıl değiştirildi? Ruslar'ın itirazı üzerine ulaslarası mahkemelerde "Tahkim" e niçin gidilmedi? Tahkim'e gidilseydi Türkiye daha kazançlı çıkmaz mıydı? Bu anlaşmayı BOTAŞ tek başına mı yaptı, Enerji Bakanı niçin müdahale etmedi?
http://www.vatanim.com.tr/root.vatan?exec=haberdetay&Newsid=56105&Categoryid=2&aranan=necati%20doğru