24 Temmuz 2007
Son birkaç haftadır seçimleri yakından takip eden Fransız basını bu sabah seçim sonuçlarına oldukça geniş yer ayırdı. Haberlerde AKP’nin zaferi, “Başbakan Erdoğan’ın kişisel zaferi” ve “İslamcılar kazandı” ifadeleriyle yorumlanıyor.
Fransız sağının en önemli gazetesi Le Figaro bu sabah, “İslamcılar için mutlak çoğunluk” manşetiyle çıktı. Gazetenin haberinde “Recep Tayyip Erdoğan’ın partisi tek başına iktidara devam edebilecek. İslami hareketten gelme iktidar partisi genel seçimlerden geniş bir zaferle çıktı. AKP’yi laiklik yanlısı sosyal demokrat CHP ile Avrupa karşıtı aşırı sağcı MHP izliyor” ifadeleri kullanılıyor.
Haberde, “Erdoğan seçim öncesi mutlak çoğunluğa sahip olmamaları halinde parti liderliğini terk edeceğini söyleyerek seçimi kişiselleştirmişti. Mecliste 550 sandalyeden yaklaşık 340’ını kazanarak bahsini kazandı. Bu erken genel seçim, ilkbaharda Erdoğan ile başını ordunun çektiği ve hükümeti için ülkeyi İslamlaştırmakla suçlayan laiklik yanlıları arasında patlak veren politik krizi çözme amacı taşıyordu.” ifadelerine de yer veriliyor.AB seçim sonucundan memnunGazete, seçim günü çok sayıda küçük çaplı olay yaşandığını ve yaralananlar olduğunu da belirtiyor.‘DEV AKP DALGASI’Merkez sol eğilimli Liberation gazetesi de konuya geniş yer ayırdı. Gazete haberinde, “Dev AKP dalgası” manşetini kullanıyor ancak elde edilen çoğunluğun cumhurbaşkanı seçmek için yeterli olmadığını belirtiyor.Erdoğan: Sorumluluğumuz arttıGazetenin seçim sonuçlarıyla ilgili bir diğer haberinde ise “Kabuk değiştiren bir İslamcının zaferi” başlığı kullanılıyor ve Erdoğan’ın, çelişkilerine rağmen dünkü seçimlerden galip çıktığı vurgulanıyor.LE PARISIEN: EZİCİ BİR ZAFER“İslamcıların zaferi” başlığıyla çıkan Le Parisien “Ankara’da iktidarda olan, İslami hareketten gelme AKP, laiklik yanlısı muhalefete karşı genel seçimlerde ezici bir zafer elde etti. Başbakan Erdoğan’ın partisinin tek başına yeniden hükümet olmaya devam etmesi bekleniyor” ifadelerini kullandı. Fransız haber kanalları da dünden bu yana seçimleri Ankara ve İstanbul’dan canlı bağlantılarla geçti. Haber kanalı I-tele seçim sonuçlarını bu sabah “İslami hareketten gelme AKP’nin parlak zaferi” başlığıyla duyurdu.
Kanal, seçim zaferinin tekno müziği eşliğinde AKP binası önünde kutlandığına işaret etti. 2 ay önce milyonlarca kişinin laiklik yanlısı gösterilerine de dikkat çeken kanal, bu çerçevede Başbakan Erdoğan’ın dün seçim sonuçlarının ardından yaptığı konuşmada, cumhuriyet ilkelerinden taviz verilmeyeceğini belirtttiğini aktardı. WASHINGTON POST: AÇIK ZAFERABD’nin önde gelen gazetelerinden The Washington Post, Türkiye’deki genel seçim sonuçlarını değerlendirirken, ülkenin ekonomik durumunu önemli ölçüde ilerleten AK Parti’nin açık farklı bir zafer kazandığını yazdı.Gazetenin İstanbul çıkışlı haberinde, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, seçim sonuçlarının belli olmasından sonra yaptığı açıklamada dile getirdiği “Bu demokrasi sınavını geçtik ve dünyaya örnek olacağız” sözüne yer verildi.Erdoğan ve Gül sarılarak kutladıHaberde, AK Parti’nin yaklaşık beş yıllık iktidarında, daha önce çok yükseklerde seyreden enflasyonu dizginlediği, yüzde 7’lerden fazla yıllık büyüme sağladığı ve ülkeye kaydadeğer ölçüde refah getirdiği ifade edildi.The Washington Post, AK Parti’nın açık farklı zaferinin, birçok seçmen ve gözlemci tarafından “Ordunun Nisan ayındaki siyasete müdahale girişimine karşı Erdoğan’in desteklenmesi” olarak değerlendirildiğini yazdı.Haberde, Kuzey Irak’taki gelişmelere ilişkin kamuoyunda oluşan kızgınlığın, Milliyetçi Hareket Partisi’nin TBMM’ye girmesine katkı sağladığı dile getirilerek, Cumhuriyet Halk Partisi’nin de sandalye kaybetmesine karşın Meclis’e girdiğine işaret edildi.GUARDIAN: ORDUNUN BASKISINA YANITİngiliz basını, Türkiye’de yapılan genel seçimlerin sonuçlarına geniş yer verirken, ülkenin saygın gazetelerinden The Guardian, “sonuç ordunun baskısına yanıt niteliği taşıyor” başlığını kullandı.MHP’nin oylarını arttırmasını “Aşırı milliyetçiler Parlamento’ya yüzde 14 çoğunlukla girdi” başlığıyla duyuran gazete, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve AK Parti’nin zafer kazandığını, oyların neredeyse yarısını aldığını, iktidar partisinin bunu ordunun örtülü tehditlerine rağmen başardığını yazdı. Erdoğan’ın erken seçim çağrısı yaparak büyük bir kumar oynadığını kaydeden gazete, “Erdoğan’ın büyük bir demokrasi sınavı olarak adlandırdığı seçimin sonucunda, Başbakan’a karşı olan generaller ve politik rakiplerinin hükümetin altını oyma çabalarının fiyasko ile sonuçlandığı yorumunu yaptı. ‘HÜKÜMETİN MEŞRUİYETİ TESCİLLENDİ’Bağımsızların etkisiyle AK Parti’nin Meclis’teki sandalye sayısının düştüğünü de hatırlatan gazete, Başbakan Erdoğan’ın sonuçların ortaya çıkmasının ardından dün yaptığı ilk değerlendirmede bölünmeleri ortadan kaldırmaya yönelik mesajlar verdiğine dikkat çekti.
Erdoğan’ın AB hedefine bağlılıkları konusunda taahhüdünü tekrar edip, siyasi rakiplerine zeytin dalı uzattığını yazan Guardian, “Dünkü zaferin düzeyi Erdoğan hükümetinin meşruiyetini içeride ve dışarıda bir kez daha tescil etmiş, tartışılmaz noktaya taşımıştır” ifadesine yer verdi. Gazeteye göre, darbe tehdidi, Cumhurbaşkanlığı seçimi, Kuzey Irak’a askeri müdahale baskısı, Irak konusunda ABD ile görüş ayrılıkları, AB ile müzakereler gibi konular da Erdoğan’ın önünde bekleyen meseleler olarak öne çıkıyor.INDEPENDENT: HALKIN ORDUYA ÜLTİMATOMUAK Parti’nin seçmenin neredeyse yarısının oyunu alarak önemli bir seçim zaferi kazandığına dikkat çeken Independent gazetesi de sonucu, ‘halkın ordunun siyasete müdahalesine karşı verilmiş ültimatomu’ olarak değerlendirdi. Gazetenin haberinde, Cumhurbaşkanlığı seçimiyle başlayan ve erken seçime kadar uzanan süreç özetlenirken, köşe yazarlarının süreçle ve sonuçla ilgili yorumlarından alıntılar yapıldı. THE TIMES: HALK ENDİŞELERİ REDDETTİThe Times gazetesi de “halkın Ak Parti’nin İslami bir devlet kuracağına dair ürkütücü planları bulunduğuna dair endişeleri reddedip, AK Parti ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a bir kez daha iktidar olma hakkı verdiğini yazdı.Batı yanlısı demokratik ve ekonomik reformların, Türkiye’de yaşam standardının yükseltilmesinin Erdoğan’a puan kazandırdığını belirten Times, cumhurbaşkanı seçim sürecinde yaşanan tartışmalara da dikkat çekti.
“Ancak Erdoğan’ın kazandığı zaferin büyüklüğü orduya, yargıya, bürokrasiye ve ana muhalefete güçlü mesaj niteliği taşıyor” görüşünü dile getiren Times, önümüzdeki günlerde cumhurbaşkanı adayını açıklamaya hazırlanan Erdoğan’ın kazandığı zaferden cesaret alacağını yazdı.‘MİLLİYETÇİ DUYARLILIK ARTTI, MHP MECLİS’E GİRDİ’Seçime katılımın yüzde 80’ler düzeyinde gerçekleştiğine de dikkat çeken Times, “MHP’nin de milliyetçi duyarlılığın artması ile TBMM’ye girdiğini” ifade etti. Gazete, siyasi gözlemcilerin, MHP’nin yakın gelecekteki cumhurbaşkanlığı seçimi sırasında yapıcı tutum sergilemesini beklediklerini kaydetti.
Gazete, haberin son bölümünde de AK Parti’ye oy veren seçmenin büyük bölümünün daha İslami bir ülke istemediğini, söz konusu seçmeni liberaller, entelektüeller, iş çevreleri ve tüccarların oluşturduğunu yazdı. ‘ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜNDEN BU YANA EN ÖNEMLİ SEÇİM’Gazetenin yazarlarından Michael Binyon da sonucu değerlendirirken, dünyanın önümüzdeki günlerde de siyasi İslam’a örnek oluşturan AK Parti iktidarını izlemeyi sürdüreceğini belirtti. Yazar, erken seçimin, laik Cumhuriyet’in kurucusu Atatürk’ün ölümünden bu yana yapılan en önemli seçim olduğunu kaydetti.Seçimin Türk demokrasisinin gelecekteki yapısı, Türk devletinin kimliği ve genç neslin askeri darbe tehditlerini bertaraf edip edemeyeceğini belirleyeceğini belirten yazar, seçimin etkilerinin sınırları aştığını, bu seçimin Müslüman dünyası için politik İslam açısından emsal olarak algılandığını yazdı.FT: PİYASA İÇİN EN OLUMLU SONUÇGünlük ekonomi ve siyaset gazetesi Financial Times da seçim sonuçlarını değerlendirirken, “Türk seçmeni AK Parti’ye ezici çoğunlukla destek verdi” başlığını kullandı. ‘Sonuçların laikler ve ordu için darbe niteliği taşıdığını’ yazan FT, Meclis’e giren laik ve milliyetçi kesimin temsilcisi iki muhalefet partisinin oylarının toplamının da yüzde 34 olduğuna dikkat çekti.“Bu sonuçlarla merkez sağda bir parti olan ve iş çevrelerine büyük destek veren AK Parti’nin rahatlıkla bir dönem daha tek başına ülkeyi yöneteceği ortaya çıktı” diyen FT, ekonomi yorumcuları ve yatırımcıların da sonucu finans piyasası açısından olabilecek en olumlu sonuç olarak değerlendirdiğini yazdı.‘EN BÜYÜK OY ANADOLU’DAKİ TÜCCARLARDAN’AK Parti’nin en büyük oyu büyük kentlerin dışından, Anadolu’daki muhafazakar iş çevrelerinden, tüccarlardan ve onların ailelerinden aldığını ifade eden FT, “AK Parti’nin, Türkiye’deki laik sisteme karşı tehdit oluşturduğu yolundaki suçlamaları tümüyle reddettiğine” işaret etti. Telegraph gazetesi de AK Parti’nin seçim zaferine geniş yer ayırırken, seçmenin AK Parti iktidarına güçlü yetki verdiğini yazdı.Sonucun AK Parti’ye bir koalisyon ortağına gereksinim duymaksızın tek başına hükümeti kurma şansı tanıdığını ifade eden Telegraph, seçimin muhtemel ekonomik ve siyasi sonuçları konusundaki görüşlere de yer verdi. YUNAN BASINI MHP’DEN ENDİŞELİYunan basını ise genel seçimleri MHP açısından yorumladı. Atina’da yayımlanan Apoyevmatini, Milliyetçi Hareket Partisi’nin meclise girmesinin İstanbul Fener Rum Patrikhanesi konusunda zor saatler yaşanmasına yol açacağı yorumunda bulundu.Erdoğan’ın yüzde 46.6 ile büyük galibiyetin ve iktidarın sahibi olduğunu, ancak cumhurbaşkanı seçimi yolundaki ‘dikeni’ temizleyemediğini yazan Ta Nea gazetesi ise milliyetçilerin 5 yıl aradan sonra Parlamento’ya girmelerinin Türk-Yunan ilişkilerinde de çalkantılara yol açabileceğini belirtti.Erdoğan’ın her ne kadar büyük güce sahip olan taraf olsa bile MHP’nin varlığı söz konusuyken ne istikrarın sürekliliği ne de Kıbrıs ve Türk-Yunan ilişkilerinde olumlu girişimlerde bulunulacağına dair tek başına garanti veremeyeceğini öne süren Ta Nea, bu durumun Atina’da endişe yarattığını kaydetti.Elefterotipiya gazetesi ise seçimlerden çıkartılabilecek sonucun, ‘Darbe öldü yaşasın Erdoğan’ olabileceği değerlendirmesini yaptı.“Bozkurtların gölgesinde Erdoğan’ın büyük zaferi” başlığını kullanan Ethnos gazetesi, MHP’nin dinamik çıkışı ile AKP’nin çok sayıda sandalye kaybettiğini, reform programının sürdürülmesinde ise zorluklar yaşanacağını savundu.Elefteros Tipos gazetesi ise ‘Erdoğan kazandı ama Bahçeli fırsat kolluyor’ başlıklı haberinde, aşırı sağcıların meclise girmesinin, Erdoğan için anahtar sayı olan 367’ye ulaşılmasını engellediğini kaydetti.İTALYAN BASINI: TÜRKİYE’DE ILIMLI İSLAM KAZANDIGenel seçimde AK Parti’nin elde ettiği zafer, İtalyan basınında da manşetten verildi.İtalyan basını, Türkiye’de seçim kampanyası döneminde siyasi partiler arasındaki polemikleri, genelde “ılımlı İslam” ile “laik kesimler” arasındaki “düello” biçiminde yorumlamıştı. Bu olgu, seçim sonuçlarına ilişkin haber başlıklarına da yansıdı.Türkiye’deki seçim sonucunu bugün sürmanşetten veren Corriere della Sera, La Repubblica ve La Stampa gazeteleri kelimesi kelimesine aynı başlığı kullandı ve “Türkiye’de ılımlı İslam kazandı” dedi.İtalyan basını, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın seçim zaferinde yaptığı konuşmada, laikliğe ve demokrasiye bağlılık mesajı verdiğine dikkati çekti.Corriere della Sera’nın ilk sayfasındaki spot cümlelerinde, “Erdoğan’dan ‘laiklik, Avrupa ve reformlara saygı’ vaadi. Parlamentoda salt çoğunluk hükümet partisinde. Milliyetçiler ve Kemalistler de parlamentoda” denildi.La Repubblica, MHP’nin de oyunu artırdığını belirttiği spot cümlesinde, “Başbakan’ın partisi yüzde 46’nın üstünde oy aldı ama, cumhurbaşkanını seçebilecek sandalye sayısını elde edemedi. Yüzde 14,3’lük bir oy oranıyla ‘bozkurtlar’ da parlamentoda” dedi.‘AŞIRILIĞIN CESARETİ KIRILDI’La Repubblica gazetesi, AB Komisyonu Başkanı Franco Frattini ile Türkiye’deki seçimler üzerine yaptığı söyleşiyi ise “Olumlu bir tercih. Seçim sonucu, aşırılığın da cesaretini kırmış bulunuyor” başlığıyla sundu.La Stampa gazetesi de Türkiye’deki seçim sonucunu spot cümlelerinde, “Başbakan’ın partisi Anayasa değişikliği yapabilecek çoğunluğu elde edemedi. Sosyal demokratlar hayal kırıklığı yaşarken, milliyetçi sağ oylarını arttırdı” ifadesiyle özetledi.Il Messaggero gazetesi, seçim sonucunu “Türkiye’de Erdoğan’ın zaferiyle” başlığıyla duyurarak, “Meclis’e sadece üç parti girebildi. AK Parti, tek başına hükümet kurabilecek” dedi. Sağ çizgideki Il Giornale gazetesinin ise “Erdoğan kazandı. Türkiye, İslam’ı seçti” biçiminde başlık kullandı.BILD: TOPRAK KAYMASI GİBİ ZAFERAlman gazeteleri, Türkiye’de dün yapılan genel seçimlerle ilgili haberlere geniş yer verdi.Bild gazetesi konuyla ilgili haberini, “Türkiye’deki seçimlerde toprak kayması gibi zafer-Erdoğan mutlak çoğunlukla kazandı” başlığıyla verdi. Seçimlere katılım oranının yüksek olduğu ifade edilen haberde, CHP’nin yüzde 20,9, MHP’nin de yüzde 14,2 oranında oy aldığı kaydedildi.Berliner Morgenpost gazetesinin, “Türkler reform politikasını seçti” başlığıyla yayımladığı haberde, Türklerin, AK Parti’nin reform politikasını desteklediği belirtilerek, AK Parti’nin seçim programının temelde, anayasa değişikliğine giderek Türk Silahlı Kuvvetleri’nin politikadaki etkisini azaltmayı amaçladığı iddia edildi.Haberde, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın tek başına iktidarı sürdüreceği, ancak cumhurbaşkanı seçimlerinden dolayı Türkiye’de yeniden gerginlik yaşanmasının beklendiği savunuldu.Die Welt gazetesi de “Türkiye’deki parlamento seçimlerinde AK Parti zafer kutluyor” başlığıyla verdi.Frankfurter Allgemeine Zeitung da “Erdoğan zafer kutluyor - AK Parti için bariz çoğunluk” başlığıyla 1. sayfadan verdiği haberde, yaz dönemine rağmen seçimlere katılım oranının çok yüksek olduğunu ifade etti.Frankfurter Rundschau gazetesinin “Erdoğan Türkiye’de önde” başlığıyla verdiği haberde, seçimlerin bir özelliğinin de yaklaşık 700 bağımsız milletvekili adayının katılması olduğu ifade edilerek, 30 kadar bağımsız milletvekilinin de meclise girmesinin beklendiği kaydedildi.İSPANYOL BASINI: AKP’NİN BÜYÜK BAŞARISIGenel seçim sonuçlarına geniş yer veren İspanyol basını, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın partisi AK Parti’nin seçimlerden büyük başarıyla çıktığını yazdı.Yüksek tirajlı El Pais gazetesi, AK Parti’nin başarısındaki en önemli faktörlerin ekonomideki iyi gidişat ve AB’ye yakınlaşma olduğunu belirtti.Cumhurbaşkanlığı seçimiyle başlayan gerginlikte Erdoğan’ın orduyla ilk kez karşı karşıya geldiğini yazan El Pais, “İslamcı Erdoğan, Silahlı Kuvvetler’in onlarca yıldır ilkelerin bekçisi olduğu laik bir ülkeyi reforme etmek istiyor” diye yazdı.El Mundo gazetesi de cumhurbaşkanlığı seçiminde AK Parti hükümetiyle ordu arasında yaşanan gerginliğe cevabın dün Türk halkı tarafından verildiğini kaydederek, “Erdoğan, ordu ile bilek güreşini oy sandıklarında kazandı” ifadesini kullandı.Sağ görüşlü ABC gazetesi de “Türk İslamcılar, oy sandıklarından galibiyetle çıkıp, askerlerle olan bilek güreşini kazanıyorlar” başlığına yer verdi.Katalonya bölgesinin gazetelerinden Lavanguardia da “Oy sandıkları, ılımlı İslam’ı güçlendiriyor” manşetini kullanarak, “Seçimleri büyük zaferle kazansa da Erdoğan’ın partisi, ordunun da kabul edebileceği, İslamcı olmayan yeni cumhurbaşkanı adayı çıkarmazsa Türkiye’de milletvekili genel seçiminin sonuçları, cumhurbaşkanlığı seçimiyle başlayan kurumsal krizi çözmek için garanti oluşturmuyor” yorumunu yaptı.LE SOIR: LAİKLİK MAĞLUP OLDUBelçika basını, Türkiye’de yapılan genel seçimlerin sonuçlarını değerlendiren haberlere geniş yer verirken, ezici bir zafer kazanan Adalet ve Kalkınma Partisi’nin ve Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı reformların halk tarafından selamlandığını yazdı.Yüksek tirajlı gazetelerden Le Soir, birinci sayfasından, “Türkiye’de laiklik mağlup oldu” başlığı ile verdiği haberde, CHP’nin hezimete uğradığını yazarken, tek başına iktidara gelemediği takdirde politikayı bırakacağı sözü veren Erdoğan’a halkın güven ve destek tazelediğini belirtti.Muhafazakar La Libre Belgique gazetesi, “Ilımlı Müslüman partinin büyük zaferi” başlıklı haberinde, AK Parti hükümetinin reformlarının halk tarafından selamlandığını, muhafazakar demokrat partinin başkanı Erdoğan’ın demokratik ilkelere yönelim söylevlerinde ikna edici olduğunu yazdı.La Derniere Heure gazetesi, seçim sonuçlarının siyasi krize çözüm getirebileceği yorumunu yaparken, AB Koimsyonu Başkanı Jose Manuel Barroso’nun, bir Yunan gazetesine verdiği demecindeki “Türkiye AB’ye katılıma hazır değil” sözlerini de yansıttı.RUS BASINI DA GENİŞ YER VERDİRus basını, genel seçim sonuçlarına geniş yer verirken, saygın ekonomi gazetelerinden Kommersant, sonuçları, “Adalet ve Kalkınma Türkiye’si” başlığıyla duyurdu.Nezavisimaya gazetesi de “Türkiye’deki Seçimleri İktidar Partisi Kazandı” başlıklı haberinde, “AKP’nin parlamentodaki sandalye sayısının 343 olacağı tahmin ediliyor. AKP birçok sorunu çözmek için gerekli koltuk sayısına sahip, ancak tek başına anayasa değişikliği yapamayacak veya cumhurbaşkanı seçemeyecek” ifadelerine yer verdi.Komsomolskaya Pravda gazetesinde de “Türkiye’deki Seçimleri İktidardaki İslamcı Parti Kazandı” başlığıyla verilen haberde, “Türkiye’de 10 yıldan sonra Kürt yanlısı DTP milletvekillerinin de parlamentoya girdiği” ifadesi kullanıldı.Moskovskiy Komsomolets gazetesi de Erdoğan’ın “Demokrasimiz, önemli bir sınavını, dünyaya örnek olabilecek şekilde başarıyla vermiş, ulaştığı olgunluğu tüm dünyaya göstermiştir” sözlerine yer verdi.BALKAN MEDYASINDA ERDOĞAN’IN KESİN ZAFERİSırbistan B92 bağımsız medyasında seçim sonuçların ardından “Erdoğan; laik bir toplum için ” haberi manşetten verdi. Belgrad’ın Blic gazetesi ise seçim sonuçlarını ” Erdoğan nın sağlam ( inandırıcı) zaferi” olarak değerlendirdi. Danas gazetesi ise Türkiye de AKP nin zaferinden ve cumhurbaşkanlık seçimi konusunda Türkye nin yeni meclisini çok önemli sınav beklediğini vurguluyor. Hırvatistan’ın Nacional gazetesi ise seçim konusundaki haberini “İslamist Adalet ve Kaklınma Partisi iktidarda kalıyor”, manşetten verdi. Hırvatistan gazetsi Jutarnji list gazetesi de seçim konusundaki haberi “Erdoğan nın kesin zaferi” manşetten verdi.