Can simidi futbol

1. futbol ligimizde ne değişti bilmem, süper lig oldu. Yine üç takım şampiyonluk adayı olacak. Ben Türkiye 1. futbol ligini engelli at yarışlarına benzetiyorum. Manejde hem engeller, hem de atlar ve binicileri yer alır ama yarışı sadece binicileri ile atlar kazanır. Oysa bu kazanımı belirleyen faktörler arasında engeller de azımsanmayacak bir işleve sahiptir. Kimi takılır ceza puanı alıp zaman kaybeder, kimi engelleri sorunsuz geçer ve birinci olur. Ne yazık ki Türkiye 1. ligi de böyle. Üç takım (bir zamanlar Trabzonspor’un da katılımı ile dörttü) birincilik adayı ve sonuçta birisi şampiyon oluyor, diğer takımlar ise bu üçlü için engel işlevi görüyorlar. Üç takımdan hangisi diğer takımlar karşısında az puan

Başka sporlar da var: Leyden Üniversitesi'nde Flaman öğrenciler, 1610 yılında tenis oynarken...

kaybederse şampiyon oluyor. Diğer takımlar zaman zaman zorlu engeller gibi çok yeniyorlar üç büyükleri (!) ama sonuç değişmiyor, hep binici ve at kazanıyor. Bu eskiden de böyleydi, şimdi de böyle. Ama bu kadar standart bir yapı bile Türkiye’de anlayamadığım kadar çok konuşmaya, fikir üretmeye, tartışmaya yol açıyor. TV’ler inanılmaz süreleri meşhur prime time bandında bu programlara ayırabiliyorlar. Gazeteler için satışın artmasında adeta bir can simidi futbol. Yazılı ve görsel medyamızda hiçbir zaman çevre haberleri bu kadar yer işgal etmiyor. Hiçbirimiz futbolu konuştuğumuz kadar çevre için konuşmuyoruz. Futbol için ürettiğimiz fikirler kadar sorunlarımız için fikir üretmiyoruz. Hiç orman yangınlarına koşup gitmiyoruz. Ama tuttuğumuz takım için “ölmeye geldik” diyoruz koro halinde. Bir maç kaybedilince ağlayanlarımızın gözyaşları olay oluyor. Ben gazetelerde Gelibolu ormanları için ağlayanımızın resmini bırakın günlerce, bir defa görmedim. Bir maç kaybedince dün yerlere göklere koymadığımız futbolcuya toptan saldırabiliyoruz. Ama İzmir kuş cennetini yok edenlere bakmıyoruz bile. Bir maç maliyetinin yerine bir kitap almayı düşünmüyoruz. Futbol bizim için artık bir spor, bir eğlence değil, medyamızın da olağanüstü desteği ile artık hepimizin bilinçaltında bir yerinden bir şekilde içine girmeyi istediğimiz bir dünya.

Boykot edelim

Sayın okurlar, futbolu sevmiyorum ama bu satırları bu nedenle yazmıyorum. Sadece futbolu bu kadar öne çıkartarak hiçbir açıdan doğruyu yaptığımızı düşünmüyorum. (Dünyanın her yerinde böyle, demeyin. Olumsuz örneklerin ne kadar yaygın olduğu beni ilgilendirmiyor.) Futbol dışında başka spor dalları da var. Bu spor dallarının da gündemde kendine yer bulması gerekiyor. Ama hangi dalı konuşursanız konuşun aslında öne çıkarmamız gerekli bir olgu var, o da aslında spor yapmanın genel biyolojik ve ruhsal sağlığımız için bir zorunluluk olduğu. Oysa bizim için bu yok. Basketbolu konuşuyorsak 12 dev adam, kız arkadaşları, NBA gidenler vb, atletizmi konuşuyorsak yetenekli bir kızımızın antrenörü ile yaşadığı belirtilen aşk. Başta bizlerin sporun sağlığımız için ne kadar önemli olduğunu kavrayıp bu konudaki kamuoyu baskımızı artırmamız gerekiyor.

Sidney 2000'de Doğu Timor dahil 123 ülkeden 3824 özürlü atlet yarıştı. Türkiye'de kaç kişi, yaz/kış oyunlarına paralel Özürlüler Olimpiyat ı da düzenlendiğini biliyor?

Medyamızın olimpiyat stadının yolu olmadığı için kopardığı kıyameti, İbrahimağa’da sanki benzerleri hiç yokmuş gibi kurulan beton yığını alışveriş merkezi için de koparması gerekiyor. (Sayın okurlar, bu arada sizlerden ricam lütfen İbrahimağa’da müthiş bir açık alana yapılan alışveriş merkezine gitmeyin, önünde randevu vermeyin, içinde buluşmayın. Şu anda artık orası yıkılmaz ama eğer bu merkez para kazanmazsa belki sonraki katliamları önleriz.) Okullarda beden dersinin dostlar alışverişte görsün yapısından çıkarılıp, gerçekten sağlık için ne kadar gerekli olduğunun uygulamalı eğitiminin verilmesi için baskı yapmamız gerekiyor. Zerrece hiçbir şeye yeteneği olmayanların dahi harekete ne kadar gereksinimleri olduğunun anlatılması ve sonra toplumsal olarak bunu uygulayabilecek olanaklara kavuşmamız gerekiyor. (İbrahimağa’da neden bir yürüyüş, bisiklet parkuru, birkaç kort, basketbol sahası ve güzel dinlence yerleri yapılarak da para kazanılabileceği gösterilmedi?)

İnsanca yaşam aracı

Ama bütün bunları yapabilmek için futbol çılgınlığından hep birlikte kurtulmamız gerekiyor. Çocuklarımıza futboldan başka sporlar da olduğunu anlatmalıyız. Onları futbol magandalığından uzak tutmalıyız. Sporun önce bir disiplin, ahlak, bir takım çalışması olduğunu, gerçekte, yarışmanın, geçmenin, yenmenin, nasıl ezdiklerin, çeşitli maddi olanakları kazanmanın önemli olmadığını anlatmalıyız. Sporun bir insanca yaşam aracı, bir birliktelik olduğunu vurgulamalıyız. Çocukların, gençlerin ve etkileyebildiğimiz herkesin futbol sahalarındaki –medyamıza göre muhteşem seyirci- kitleye karışmalarını veya kaçının hayatında tek bir entelektüel faaliyeti olduğu tartışılır (çünkü hiç o yönleri gündeme gelmiyor) futbolculara bu halleri ile öykünmelerini önlemeliyiz (Sabonis –Litvanya’lı ünlü basketbolcu- ülkesinde 11 adet salon yaptırıyormuş). Futbolcu olmaktan ve futbol için ölmekten önce iyi insan olmayı, yaşamayı ve yaşatmayı öğretmeliyiz onlara ve herkese.