11 Nisan 2005
Sivil toplum örgütleriyle aralarında akademisyen, gazeteci, yazar, siyasetçi ve sanatçıların da bulunduğu 200 aydın, ortak bir bildiri yayımlayarak, Mersin'deki bayrak krizinin ardından Trabzon'da yaşanan linç girişimine kadar varan toplumsal gerginlik ortamından duydukları endişeyi dile getirdi. Açıklanan bildiride, "Yeniden şiddet ve çatışma ortamına dönüleceği kaygısını taşıyoruz" denildi. DİSK, KESK ve Hak-İş genel başkanları, İnsan Hakları Derneği, İnsan Hakları Vakfı, Türk Tabipler Birliği ve Çağdaş Gazeteciler Derneği başkanlarının da imzaladığı bildiriye çok sayıda akademisyenin yanı sıra aralarında gazeteci, yazar ve sanatçıların bulunduğu 200 aydın imza attı. 'Kaygılıyız, uyarıyoruz!' başlıklı bildiride, Trabzon'da yaşanan olaylarla birlikte, yeni TCK'da ifade özgürlüğünü kısıtlayan hükümlerin konulmasından, yazar Orhan Pamuk'un kitaplarının toplatılmasına kadar birçok konuda 'kaygı verici' bir gidiş olduğu belirtildi. 200 aydının imzaladığı bildirinin tam metni şöyle:
'Kitlesel histeriye dönüşüyor' "Biz, aşağıda imzası bulunan yurttaşlar. Ülkemizde demokrasi, sivilleşme ve barış sürecinin, son günlerdeki gelişmelerle engellenmek istendiğini görüyor, yeniden şiddet ve çatışma ortamına dönüleceği kaygısını taşıyoruz. Ceza Yasası'na; düşünce, ifade ve basın özgürlüğünü kısıtlayan, siyasal eleştiriyi neredeyse yasaklayan maddelerin konulmak istenmesi, bu vahim yönelimin hukuksal alana yansıması olarak görünüyor. İlgili maddeler, sadece medya mensuplarının sorunu olmakla kalmayıp, halkın haber alma hakkını sınırlayan, kısıtlayan, yer yer yok eden bir içerik taşıyor. Yasa düzenlemesi ertelenmiş de olsa, bu konudaki kaygılarımız sürüyor. Nevruz kutlamaları sırasındaki çeşitli provokasyonlara ve birkaç çocuğun bayrak yırtmaya kalkışmasına tepkiler, devlet katlarından da destek görerek hızla ırkçı-milliyetçi bir düzleme kayıyor. Trabzon'da linç teşebbüsüne varan olayları ve saldırganlar yerine lince uğrayan gençlerin gözaltına alınmasını tepki ve kaygıyla izliyoruz. Yurttaşların bayrağa saygı duygusu istismar edilerek, uzlaşmazlık hedefinde buluşan Türk ve Kürt aşırı milliyetçiliğinin kışkırtmalarıyla, kitlesel histeriye dönüştürülüyor. Yurttaşlarımız arasında çatışmalara yol açabilecek bu tırmanışın, ülkemizi yeniden şiddet ve gerginlik ortamına sürükleyeceğinden kaygılıyız.
'Uygulama Nazi dönemini hatırlatıyor' Bir kaymakam, bütün yetkilerini aşarak, yazarlara ve kitaplara karşı linç kampanyası başlatıyor. Benzeri olayların tekrarlanabileceğinden ve Nazi dönemini hatırlatan bu uygulamanın sorumlusunun derhal görevinden alınmamış olmasından kaygı duyuyoruz. Bugünlerde uluslararası ölçekte gündeme gelmekte olan soykırım konusu ve azınlık hakları tartışmaları, bu kaygı verici ortamı daha da ısıtacak. Bu konularda, karşılıklı güvensizlik, hatta düşmanlıkları ortadan kaldıracak barışçı ve yatıştırıcı politikaların, taviz değil, aklın ve sağduyunun gereği olduğuna inanıyoruz. 'Muasır medeniyetler seviyesine ulaşma' hedefi Cumhuriyet'in kuruluş ilkesidir. Bu ilkenin günümüzde hayata geçirilmesinin; demokratikleşme, sivilleşmek, kendi yurttaşlarıyla ve dünya ile barışarak hiçbir yurttaşı 'sözde' saymayan, hiçbir ülke ve halka düşmanlık beslemeyen bir zihniyet ve hukuka erişmekle sağlanacağına inanıyoruz. Son günlerdeki gelişmelerin bu yolda atılmış adımları gerilettiği, umutları soldurduğu görüşündeyiz. Ayrımcı, yasakçı, statükocu ve çatışmacı zihniyetin ülkemize egemen olmasına razı değiliz. Ülkenin geleceğine karar vermeye yetkili tüm devlet kurumlarını ve dar siyasal çıkar hesaplarıyla ortamı ve kitleleri germeyi sürdürenleri uyarıyor, sağduyuya davet ediyoruz."
Bazı imzacılar Adalet Ağaoğlu (Yazar)-Can Dündar (Gazeteci)-Çetin Altan (Yazar)-Doğu Ergil (Prof.)-Etyen Mahçupyan (Yazar)-Füsun Sayek (TTB Gn. Bşk)-Gencay Gürsoy (Prof.)-Gürer Aykal (Orkestra şefi)-Hikmet Çetinkaya (Gazeteci)-Hrant Dink (AGOS Genel Yayın Yönetmeni)-İbrahim Betil (Yönetici)-Mehmet Aksoy (Heykeltıraş)-Mehmet Ali Birand (Gazeteci)-Mehmet Altan (Prof.)-Müjde Ar (Sanatçı)-Neşe Düzel (Gazeteci)-Orhan Taylan (Ressam)-Tuğrul Eryılmaz (Gazeteci)-Zülfü Livaneli (Yazar).