Açık Bilinç

Bu hafta Açık Bilinç'te, bilimbilmiyim.com sitesinin kurucusu ve Bilim Kazanı programının yapımcısı Dr. Aysu Uygur'la, ülkemizdeki vasat-altı bilim haberciliğinden ve doktora sonrasında akademi dışında kariyer olasılıklarından söz ettik.

Konuklarımız Boğaziçi Üniversitesin'den Pınar Yolum ve Sabancı Üniversitesi'nden İlker Birbil'le bilim pratiği, akademisyenlik ve bilim kariyeri hakkında deneyimlerini paylaştıkları 'akademisyenin el kitabı' da diyebileceğimiz Bol Bilim: Akademiden Notlar sitesini konuştuk.

Bilkent Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Tolga Çukur’la beyin görüntülemede çığır açacak çok ilginç bir soruyu tartıştık: Beyin sinyallerinden yola çıkarak bir kişinin zihninden neler geçmekte olduğunu yeniden yapılandırabilir, ortaya çıkartabilir miyiz?

Açık Bilinç programında son iki haftada Gülen cemaat yapısının dünyadaki diğer tarikatlarla benzeyen ve benzemeyen yönlerinden söz etmiştik. Bu hafta, Cemaat'in yurtdışında, akademi ve medya alanlarında hangi yöntem ve  stratejileri kullandığını, nasıl örgütlenerek büyüdüğünü ele aldık.

Geçen hafta 1990larda çok farklı kültürel ortamlarda yeşermiş iki tarikattan söz etmiştik: Heaven's Gate (ABD) ve Aum Shinrikyo (Japonya). Bu hafta Gülen cemaat yapısının dünyadaki diğer tarikatlarla benzeyen ve benzemeyen yönlerini ele aldık. Cemaat/tarikat mensubiyetinin psikolojik iç dinamiklerinini,  kognitif disonans (bilişsel uyumsuzluk) kuramı ışığında tartıştık.

Açık Bilinç'te bu hafta bilişsel bilimler ışığında cemaat/tarikat mensubiyetinin iç dinamiklerini konuştuk. Yalnızca 20. Yüzyıl tarihi bile, hem Batı'da hem Doğu'da kültürel altyapı farklarına rağmen pek çok ortak nitelik barındıran cemaatlerle dolu. Ülke gündeminden düşmeyen Gülen Cemaati'ni ve mensubiyet ilişkilerini anlamak için dünya kültleriyle karşılaştırmalı bir analize gerek olduğunu düşündük.

Prof. Dr. Yaman Örs'ü geçtiğimiz günlerde kaybettik.  Açık Bilinç'te iki hafta önce bir süredir devam ettiğimiz beyin görüntüleme serisine ara vererek kendisiyle kısa süre önce evrim kuramı üzerine yaptığımız söyleşiyi yayınlamıştık. Kaçıranlar için burada.

Bir kişinin yalan söylüyor olduğu fiziksel ölçümlerle anlaşılabilir mi? Bu hafta Açık Bilinç'te bu sorunun cevabını tartıştık.

Bu hafta Açık Bilinç'te Doç. Dr. Burak Acar’la demans ve beyin görüntülemede bilgi işleme teknolojilerinden söz ettik.

Açık Bilinç'te bu hafta Prof. Dr. Ayşenil Belger’le otizm ve bu konudaki yeni beyin görüntüleme araştırmalarından söz eettik. Geniş bir spektrum içinde yer alan ve çocukların yanısıra ailelerini de derinden etkileyen otizmi bir hastalık değil de sosyal iletişim ve davranışlarda farklılık, bir tür aksaklık aksaklık gibi görmek daha mı doğru?

Açık Bilinç’te UNC Chapel Hill ve Duke Üniversite'sinde öğretim üyesi Prof. Dr. Ayşenil Belger’le şizofreni ve beyin görüntüleme araştırmaları hakkında konuştuk.

Açık Bilinç’te, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Doç. Dr. Başar Bilgiç'le futbol aşkının beyindeki yansımasını ve “beynin karanlık gücü” dahil pek çok ilginç konuyu konuştuk.

Açık Bilinç'te bu hafta Dr. Mustafa Seçkin’le beyin - dil ilişkisini ve afazi hastalığını konuştuk.

Bu hafta Prof. Hakan Gürvit'le, insanlarda dil anlama ve kullanmaya dair en önemli beyinsel bozukluk olan afaziden söz ettik.

Açık Bilinç’te Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Metehan Çiçek’le geçtiğimiz günlerde gerçekleşen Ulusal Sinirbilim Kongresi'ni ve nörogörüntüleme konusunu konuştuk.

Bu hafta Açık Bilinç’te, "Beyni ölçerek zihni anlayabilir miyiz?" sorusunu masaya yatırdık. İnsan bedeninde zihinsel niteliklerin temelini oluşturan organın beyin olduğu düşüncesi, Eski Mısır ve Yunan dönemlerine kadar gidiyor.

Açık Bilinç’te bu hafta, Sapolsky'nin babunlarda iktidar ve  güç dengelerini gözleyerek yazdığı "Barışın Doğal Bir Tarihçesi" başlıklı makalesinden yola çıkarak insan doğası ve barış hakkında konuştuk.

Bu hafta Açık Bilinç’te, biyolojik dünyada "Hakimiyet Hiyerarşisi" sisteminden, tahakküm ve biattan söz ettik. Stanford Üniversitesi’nden R.Fernald ve R.Sapolsky'nin araştırmaları ışığında, biyolojide tahakküm ve biat örneklerine baktık.

Açık Bilinç’te bu hafta, psikoloji alanında Dunning-Kruger Sendromu olarak bilinen ‘kifayetsiz bihaber’lik durumundan söz ettik. Dunning-Kruger Sendromu, 'cahil cüreti' denilen durumu sosyal psikoloji terimleriyle tanımlıyor.

Açık Bilinç'te bu hafta “olağanüstü bilinç halleri”nin öneminden ve bilim içindeki yerinden söz ettik. "Değiştirilmiş bilinç halleri" çerçevesinde lusid rüya, trans hali, ve ölüme yakın deneyimlerin anlam ve etkilerini konuştuk.