Açık Mimarlık Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
2021 Pritzker Ödülü'nün mimarlar Anne Lacaton ve Jean-Philippe Vassal'a verildiği 16 Mart tarihinde duyuruldu. İkili, 1987 yılından beri Lacaton & Vassal ortaklığında mimarlık faaliyetlerini yürütüyorlar ve Paris'te yaşıyorlar. Ödülün jüri raporunda, iki mimarın yıkıp yeni bir bina yapmak yerine mevcut yapıları dönüştürme odaklı pratiklerine vurgu yapılıyor ve teknolojik, ekolojik ve yenilikçi bir restoratif mimarlığın önemine iklim krizinde dikkat çekiliyor. Konuğumuz MEF Üniversitesi öğretim üyesi Şebnem Yücel ile Lacaton ve Vassal'ın pratiğini ve Pritzker Ödülü almalarının temas ettiği konuları konuşuyoruz.
2021 Pritzker ödülü: Lacaton & Vassal
Mimarlık eğitiminin temel unsurlarından mimari tasarım stüdyosuna feminist eleştiri perspektifinden bakmak hangi soruları ortaya çıkarıyor? Bu sorular mimarlık pratiğindeki tahakküm ve dışlama mekanizmalarına ilişkin neleri ortaya koyuyor? Feminist pedagojiler, yeni eleştirel bakışlar kurmaya, ayrımcılık ve ayrışma zeminlerini ortadan kaldırmaya, farklı kimlik ve deneyimlere alan açmaya dair nasıl olasılıklar yaratabilir? Hangi örnekleri bu bağlamda tartışabiliriz? Konuğumuz mimar ve öğretim üyesi Gülşah Aykaç ile bu soruları konuşuyoruz.
Mimari tasarım stüdyosu ve feminist eleştiri
İzmir Çiğli'de devam eden Sasalı Biolab İklim Duyarlı Tarım Eğitim ve Araştırma Enstitüsü projesini ve sürecini, bu çok paydaşlı projenin partnerleriyle birlikte konuşuyoruz. Sasalı Biolab, iklim değişimini ve İzmir'in 2080 yılı kuraklık senaryosunu temel alıyor. Proje planlamasında dirençlilik, biyoçeşitlilik, iklime duyarlı tarım, kent/kır arakesiti ve diğer yapılarla ilişkiler gözetiliyor. Konuklarımız, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü'nden şehir plancısı Koray Velibeyoğlu, Mert Uslu mimarlık kurucusu Mert Uslu, Ege Üniversitesi'nden ziraat mühendisi Yusuf Kurucu ve İzmir Büyükşehir Belediyesi'nden mimar Didem Yaygel.
Sasalı Biolab İklim Duyarlı Tarım Eğitim ve Araştırma Enstitüsü
Türkiye'de ilk Covid-19 vakalarının görülmesinin üzerinden tam bir yıl geçti. Salgın uygulamaları bir yıldır hayatımıza yeni pratikler, dönüşen deneyimler getirdi. 8 Mart haftasında ve Türkiye'de salgının ortaya çıkmasının yıldönümünde yayımladığımız bu programda salgının mekânsal etkilerini toplumsal cinsiyet perspektifinden tartışıyoruz. Konuğumuz Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi öğretim üyesi Selda Tuncer. Kendisiyle, İsveç ve Türkiye'de salgın sürecinde kadınların kamusal alan ve özel alan deneyimlerini toplumsal cinsiyet perspektifinden incelediği araştırmasının bulgularını konuşuyoruz. Tuncer'e göre kentte mekânsal ayrışma keskin bir şekilde cinsiyetlendirilmiş halde ve salgında bu bir kriz olarak derinleşti. Erkekler kamusal alandan çekilmeye direnirken kadınların kamusal mekânla ilişkisindeki gerilim bu krizle arttı, öte yandan salgında yeni mekânsal pratikler ortaya çıktı.
Salgında kamusal alan ve özel alana toplumsal cinsiyet üzerinden bakmak
"Mimarlık Nedir? ve Diğer 100 Soru" kitabını Hasan Cenk Dereli ve Türkçeye çeviren Özlem Erdoğdu Erkarslan ile konuşuyoruz. İsveçli mimarlar Rasmus Wern ve Gert Wingardh'ın yazdığı kitabın Türkçesi YEM Kitabevi'nden yeni yayımlandı. Kitabı, mimarlığın ne olduğunu bütüncül bir tanımla ifade etmeye çalışan "kara kaplı" kitapların karşısında konumlanan hınzır bir kitap olarak yorumlamak mümkün.
Kitaptaki 101 sorudan bazıları şöyle:
"bugün mimarlıkla ilgili en kötü şey nedir?"
"modernite daha ne kadar camla giydirilecek?"
"eski fabrikaları bu kadar havalı yapan nedir?"
"birisi fikrimi çaldı, üzülmeli miyim?"
"yapıların gerçekten hafızası var mı?"
bu soruları ve daha fazlasını konuşuyoruz.
"Mimarlık Nedir? ve Diğer 100 Soru"
Eminönü sahilinde bulunan, Türkiye çağdaş mimarlığının önemli yapılarından eski İstanbul Ticaret Odası binası geçtiğimiz haftalarda yıkıldı. Orhan Şahinler tarafından tasarlanan proje 1963 yılında açılan bir yarışmayla seçilmiş, 1971 yılında tamamlanmıştı. "Brütalist" yaklaşımlı yapı hem tarihi yarımadaya yerleşim kararlarıyla hem de Türkiye'nin ilk açık ofis uygulamalarından biri olmasıyla, Türkiye mimarlık ortamının çok konuşulan yapılarından oldu. Ayrıca cephesinde Şadi Çalık'ın rölyef çalışması bulunan bu bina artık yok. Bu vesileyle, Orhan Şahinler'in öğrencisi olmuş Aykut Köksal ile birlikte Şahinler'i anıyoruz. İstanbul Ticaret Odası ve Üsküdar İskelesi gibi projelerinin yanı sıra Şahinler'in pratiğini ve bir yönetici, mimar ve hoca olarak profilini konuşuyoruz.
Yıkılan İTO binası ve Orhan Şahinler
Bugünlerde Türkiye'nin de de dünyanın da gündeminde yüz yüze eğitime geçişin nasıl olacağı, hangi önlemlerin alınmasının gerektiği tartışılıyor. Eğitim yapıları konusunda uzun süredir çalışan PAB Mimarlık ekibi, Ali Eray, Burçin Yıldırım ve Pınar Gökbayrak konuğumuz. Kendileri, pandemi sürecinde okulların açılmasıyla nasıl modeller uygulanabileceği, eğitim yapılarının nasıl yeni koşullara uyarlanabileceği üzerine araştırmalarını ve önerilerini pabedu girişimi bünyesinde paylaşıyor. Ekiple bu araştırmalarını, pandemi öncesinde dünyada tartışılan eğitim modellerini, sonrasında bu modellerin Covid-19 önlemleri ile birlikte nasıl düşünülebileceğini, olası fiziksel düzenlemeleri konuşuyoruz.
"Yeni normal"de okul yapıları
Mimar Aslı Özbay ve Kapadokya Siyanüre Karşı Platformu sözcüsü Mükremin Tokmak bu programda konuklarımız. Kapadokya'da Avanos'a bağlı Özkonak ve Göynük köylerinde toplam 306 hektarlık alanda altın aramak için Kanadalı Centerra maden şirketi, Enerji Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nden ruhsat almıştı. Şirket sondaj çalışmalarına başladığında Kapadokya Siyanüre Karşı Platformu uluslararası bir örgütlenme başlatarak şirketin altın arama faaliyetlerine karşı yoğun bir kampanya yürüttü. İki aylık sürecin ardından, geçen günlerde Avanos Belediyesi şirketin çekilme kararını duyurdu. Bu programda konuklarımızla örgütlenme sürecini, doğal ve kültürel miras alanı olan bölgede altın arama çalışmalarının tehlikelerini, güncel durumu konuşuyoruz.
Kapadokya'daki altın arama çalışmaları
Mimar ve Tampere Üniversitesi öğretim üyesi Hüseyin Yanar konuğumuz. 15 yıldır Arkitera'daki köşesinde mimarlığın ve yaşadığı kentlerin farklı halleri üzerine metinler ve eskizlerini paylaşan Yanar ile bu yazılarını, Helsinki'nin kışlarını, mimarlık öğrencilerini, izler ve sınırlar üzerine düşüncelerini konuşuyoruz.
Hüseyin Yanar ile yazıları, Helsinki kışları, izler, sınırlar üzerine
Özellikle pandemi döneminde artan yayınlarda mimarlar ne konuşuyor? Hangi kavramlar öne çıkıyor, hangi kavramlar dönüşüyor? Bu konuşmalar güncel mimarlık paradigmalarına ilişkin neyi işaret ediyor? Mimar ve öğretim üyesi Burak Altınışık bu programda konuğumuz. Pamukkale Üniversitesi'ndeki yüksek lisans dersinde öğrencilerle birlikte güncel mimarlık yayınlarında konuşulanları araştıran Altınışık, sonrasında pandemi döneminde çoğalan mimarlık konuşmalarının izini sürerek bu dönemin bir tür "fotoğrafını çekmeyi" amaçladığını belirtiyor. Bu çalışmalar, Arredamento Mimarlık Ocak-Şubat 2021 sayısının konuk editörlüğünü gerçekleştirmesiyle "mimarların dilindekiler" başlıklı kolektif bir dosyaya dönüştü. Kendisinin dosyaya konu olan mimarlık yayınlarındaki konuşmaları haritalama çalışması şu adresten ziyaret edilebilir: https://graphcommons.com/
Mimarların dilindekiler: Güncel yayınlarda ne konuşuluyor?
Kâinatın tüm seslerine, renklerine, titreşimlerine Açık Radyo...
Ekolojiden siyasete, edebiyattan müziğe Apaçık Radyo'da haftanın öne çıkan gündemleri mail kutunuzda!
