Aykut Köksal

“Elliler Modernizmi’nin özgürlükçü söyleminin/üretiminin en ödünsüz temsilcisi hiç kuşkusuz, 'boşluğa atlayış' pahasına, hep önde gitmiş olan İlhan Usmanbaş'tı.”

İnsanlık tarihinin çok önemli, benzersiz, bir daha yerine konması olanaksız yapılarından biri, 1500 yıllık Küçük Ayasofya Camisi, restorasyon projesi olmaksızın, restorasyon adı altında tahrip ediliyor.

İstanbul surlarının 'restorasyonu' sırasında surlar tüm tarihsel nitelikleri dışlanarak adeta yeniden inşa edilmiş, surların günümüze ulaşmasını anlamsız kılacak nitelikte bir yenilemeye girişilmiştir. Yanlış onarımın getirdiği tahribat, zamanın getireceği tahribattan daha büyüktür.

1980'lerde Beyoğlu için yeni bir anlam arandı ve gerçeklikten epey uzak bir "nostalji" edebiyatıyla bir Beyoğlu mitosu yaratılmaya başlandı. Her tür kitsch'i kabule dünden hazır popüler kültürün "elit" mekânlara da gereksinimi vardı.

Kapalı yerleşmelerin ortaya çıkışı, insan-konut-kent ilişkisindeki çözülmeyi gösteriyor. Bu çözülmede belirleyici olan ise, öncelikle "güvenlik duygusu". Bu aynı zamanda, geleneksel kentte var olan yere bağlı güvenlik duygusunun da yitimini işaret ediyor.

"Fransız Sokağı", kentin yerle kimlikleyici ilişkisi en fazla olan tarihsel bölgelerinden birinde, bir "yok-yer"in yaratılış öyküsünü anlatıyor.

Türkiye'de siyasal yapının modernleşme dönemleri, İstanbul'da tahrip edici ve taşralaştırıcı bir yankı yaratıyor. Bu ilişkiyi okuyabilirsek yaşadığımız (yaşayacağımız) dönemi de belki daha kolayca anlamlandırabiliriz.