Kültürel Miras ve Koruma: Kim İçin? Ne İçin?'de Asu Aksoy ve Burçin Altınsay, Antalya Arkeoloji (Bölge) Müzesi projesinin tasarımcısı ve müellifi Doğan Tekeli ile yeniden bir araya geliyorlar ve bu sefer bizzat üretimde bulunduğu, önemli aktörlerinden biri olduğu dönem olan 20. yüzyıl mimarlık mirasının Türkiye’de korunması/korunamaması meselesini ele alıyorlar.
Değerli konuğumuz Doğan Tekeli ile olan sohbetimize geçen hafta bıraktığımız yerden devam ediyoruz.
Bu sohbetin 21 Nisan’da yayınladığımız bölümünde Antalya Arkeoloji (Bölge) Müzesi projesinin, o dönem ortakları Sami Sisa ve Metin Hepgüler ile birlikte tasarımcısı ve müellifi olan Doğan Tekeli ile bu eserini ve yıkım kararını konuşmuştuk. Bu programda ise kendisiyle bizzat üretimde bulunduğu, önemli aktörlerinden biri olduğu dönem olan 20. yüzyıl mimarlık mirasının Türkiye’de korunması, korunamaması meselesini ele alıyor; Doğan Tekeli-Sami Sisa Mimarlık ürünü olan İstanbul Manifaturacılar Çarşısı, Lassa Lastik Fabrikası gibi 20 yüzyıl modern mimarlığının önemli örnekleri üzerinden bu yapıların miras değerlerini konuşuyor ve bizzat tasarladığı bir yapının miraslaşmasını nasıl karşıladığını, bu konudaki düşüncesini soruyoruz.
14 Nisan’da yaptığımız programda, konuklarımız gazeteci Yusuf Yavuz ve ANKA-Antalya Kültürel Miras Derneği gönüllülerinden Gökhan Tiryaki ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 1964’te yarışma ile elde edilmiş olan Türkiye’nin bu ilk müze kompleksi, Antalya Arkeoloji Bölge Müzesi yapısına dair verdiği yıkım ve yerine yeni bir proje ile yeni bir bina yapılması kararını konu etmiş ve konuklarımız yapının özgün bir modern mimarlık eseri olduğunun altını çizmişlerdi ve bu mirasın korunması için yürüttükleri mücadeleyi anlatmışlardı.
Doğan Tekeli, 1952 yılında İTÜ Mimarlık Fakültesi'nden yüksek mimar-mühendis olarak mezun olduğundan bu yana aktif bir şekilde mimari tasarım ve uygulamanın içinde olmuş, Türkiye’nin farklı dönemlerde farklı veçheler kazanan modern mimarlık pratiğinin kurucu taşlarından birisi konumunda, hepsinde derece aldığı 65 kadar yarışmaya katılmış. Tekeli, Mimarlar Odası 'Sinan Ödülü' gibi çok sayıda ödülü olan bir mimar; Doğan Tekeli- Sami Sisa Mimarlık olarak 70 yılı kapsayan bir pratiğin ve deneyimin temsilcisi.
1964’te Antalya Bölge Müzesi için açılan Ulusal Mimarlık Yarışmasında Doğan Tekeli, ortakları Sami Sisa ve Metin Hepgüler ile birlikte 1.lik ödülünü kazanmışlar. Antalya Arkeoloji Müzesi projesi tasarlandığı dönemdeki modern mimarlık yaklaşımlarını binanın yerleştiği peyzaj ve derin kültürel bağlamında yorumlayarak yansıtan, özgün ve önemli bir müze mimarlığı örneği ve yerel hafızada ve kültürde yer etmiş, benimsenmiş, sevilen bir yapı. Bu değerleri ile “modern mimari miras” niteliği taşıyor ve bu bakımdan korunması gerekiyor.
* Sayın Doğan Tekeli ile görüşmemizde aracı ve yardımcı olan değerli dostumuz Pelin Derviş’e teşekkürlerimizle.
